Urodził się 8 czerwca 1945 w Lidzie w rodzinie zrusyfikowanych Białorusinów z polskimi korzeniami. Jego babka była Polką o szlacheckim pochodzeniu, dziadek był Białorusinem, pracował jako księgowy w Wilnie. Matka Walerego Śliwkina wyszła za mąż za Rosjanina z Syberii. Oboje byli ideowymi komunistami, zamieszkali na stałe w Lidzie, ojciec pracował jako kierownik kołchozu. Walery Śliwkin studiował geologię na Uniwersytecie w Moskwie (lata 1963-68). W 1971 roku uzyskał stopień doktora, a wkrótce potem doktora habilitowanego geologii. Pracował m.in. jako nadzorca poszukiwań złota w różnych rejonach ZSRR (np. Kołyma, Zabajkale, Kazachstan). Na skutek problemów ze zdrowiem przerwał karierę naukową i wrócił do Lidy. Pracował w miejscowym muzeum.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Problem tożsamości (brak poczucia własnej tożsamości, mieszanka narodowościowa przodków, szlacheckie pochodzenie babci Polki, białoruskie pochodzenie dziadka, uwięzienie dziadków, edukacja matki w sowieckiej szkole, wiara matki w komunizm, zamążpójście matki za Rosjanina z Syberii); 001 ok. 1 min
Edukacja i praca (studia geologiczne w Moskwie, praca przy poszukiwaniu złota, podróże, powrót do Lidy, lidzkie genius loci); 001 ok. 8 min
Wspomnienia rodziców z wojny (postrzelenie mamy przez Niemców – 22 ślady po kulach na ciele, niepełnosprawność matki); 001 ok. 17 min
Lida – utrata elity (wyjazd elity polskiej przed 1946 r., spadek liczby ludności z 16 tys. do 10 tys. po wyjeździe Polaków, ok. 2005 r. osiągnięcie w Lidzie poziomu wykształcenia mieszkańców równego poziomowi z 1938 roku, elita: pijarzy, oficerowie pułku lotniczego i pułku piechoty, brak elit w powojennej Lidzie); 001 ok. 21 min
Rozwój Lidy (kryzys lat 1925 – 1931, okres „Wielkiej Lidy” w latach 1931 – 1938, budowa szkół, otwarcie gimnazjów, inwestycja 110 mln dolarów – z okazji dożynek w Lidzie w 2010 roku - w odnowienie budynków, brukowanie chodników, budowę kina i pałacu kultury, narodziny kultury dbania o estetykę miasta ); 001 ok. 28 min
Lida w okresie wojny (wzajemna nienawiść, chęć zemsty Polaków i Białorusinów, obecność rosyjskich żołnierzy, którzy pozostali w Lidzie po wojnie, złote czasy Lidy w okresie okupacji niemieckiej – niewielkie kontyngenty, sprzedaż nadwyżki upraw, rozwój handlu, walki partyzantów, żołnierzy AK i Armii Czerwonej, wojna domowa trwająca do 1951 roku); 002 ok. 1 min
Losy ludności żydowskiej (trzy zbiorowe mogiły żydowskie, wymordowanie 20 tys. Żydów, pierwszy pogrom 7 tys. osób – 8 maja 1942, drugi pogrom – marzec 1943, wywiezienie pozostałych Żydów do obozu na Majdanku, bombardowania z 22 i 23 czerwca 1941 roku); 002 ok. 8 min
Wspólne oglądanie fotografii przedwojennej Lidy (zniszczenia wojenne, przedwojenne ulice, targowisko, dworzec kolejowy, pamiątki rzeczowe dot. przeszłości miasta); 002 ok. 12 min
Problem tożsamości (brak poczucia własnej tożsamości, mieszanka narodowościowa przodków, szlacheckie pochodzenie babci Polki, białoruskie pochodzenie dziadka, uwięzienie dziadków, edukacja matki w sowieckiej szkole, wiara matki w komunizm, zamążpójście matki za Rosjanina z Syberii); 001 ok. 1 min
Edukacja i praca (studia geologiczne w Moskwie, praca przy poszukiwaniu złota, podróże, powrót do Lidy, lidzkie genius loci); 001 ok. 8 min
Wspomnienia rodziców z wojny (postrzelenie mamy przez Niemców – 22 ślady po kulach na ciele, niepełnosprawność matki); 001 ok. 17 min
Lida – utrata elity (wyjazd elity polskiej przed 1946 r., spadek liczby ludności z 16 tys. do 10 tys. po wyjeździe Polaków, ok. 2005 r. osiągnięcie w Lidzie poziomu wykształcenia mieszkańców równego poziomowi z 1938 roku, elita: pijarzy, oficerowie pułku lotniczego i pułku piechoty, brak elit w powojennej Lidzie); 001 ok. 21 min
Rozwój Lidy (kryzys lat 1925 – 1931, okres „Wielkiej Lidy” w latach 1931 – 1938, budowa szkół, otwarcie gimnazjów, inwestycja 110 mln dolarów – z okazji dożynek w Lidzie w 2010 roku - w odnowienie budynków, brukowanie chodników, budowę kina i pałacu kultury, narodziny kultury dbania o estetykę miasta ); 001 ok. 28 min
Lida w okresie wojny (wzajemna nienawiść, chęć zemsty Polaków i Białorusinów, obecność rosyjskich żołnierzy, którzy pozostali w Lidzie po wojnie, złote czasy Lidy w okresie okupacji niemieckiej – niewielkie kontyngenty, sprzedaż nadwyżki upraw, rozwój handlu, walki partyzantów, żołnierzy AK i Armii Czerwonej, wojna domowa trwająca do 1951 roku); 002 ok. 1 min
Losy ludności żydowskiej (trzy zbiorowe mogiły żydowskie, wymordowanie 20 tys. Żydów, pierwszy pogrom 7 tys. osób – 8 maja 1942, drugi pogrom – marzec 1943, wywiezienie pozostałych Żydów do obozu na Majdanku, bombardowania z 22 i 23 czerwca 1941 roku); 002 ok. 8 min
Wspólne oglądanie fotografii przedwojennej Lidy (zniszczenia wojenne, przedwojenne ulice, targowisko, dworzec kolejowy, pamiątki rzeczowe dot. przeszłości miasta); 002 ok. 12 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl