Urodziła się 8 listopada 1933  w posiołku Borsówka, w Obertynie, małym miasteczku niedaleko Horodenki. Jej ojciec, Mikołaj Artus, określał się jako Ukrainiec (był grekokatolikiem), natomiast matka, Salomea Zwolińska była Polką. Janina Mikitiuk została ochrzczona i wychowana w obrządku rzymskokatolickim. Mikołaj i Salomea Artus mieli też młodszych synów, Eugeniusza i Mirosława. Przed wojną rodzina zajmowała się uprawą roli na własnym, niewielkim gospodarstwie w Borsówce. Podczas wojny rodzina pozostała na gospodarstwie, gdzie po wkroczeniu wojsk hitlerowskich ukrywała w stodole Żydówkę, dostarczając jej również jedzenia. Również podczas okupacji niemieckiej Janina Mikitiuk podjęła naukę w szkole powszechnej w Obertynie. Nauka została jednak przerwana przeprowadzką całej rodziny do ciotki, mieszkającej w Kołomyi, gdyż około roku 1944 w okolicy Obertyna nasiliły się ataki zorganizowanych band ukraińskich. Po zakończeniu wojny rodzina zdecydowała się wrócić do Obertyna. Janina Mikitiuk przez 36 lat pracowała w fabryce odzieży. Wyszła za mąż za Ukraińca, urodziła dwoje dzieci.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_2429
data nagrania: 26.07.2011
długość nagrania: 01:07:00
kraj: Ukraina
miejscowość: Kołomyja
autor nagrania: Pałka Jarosław
Mikitiuk Janina
Streszczenie relacji z minutnikiem

Historia życia i rodziny - skrót; 001, 00:01-03:23 min

Dom rodzinny (wygląd, zwyczaje); refleksje na temat życia sąsiedzkiego i relacji polsko-ukraińskich; losy braci; 001, 03:24-06:28 min

Kwestia religijności i polskości- chaotyczne wypowiedzi; wyjazd do Polski po wojnie- przyczyny, dlaczego nie wyjechali, wyjazdy i losy dalszych członków rodziny, mieszkających we Wrocławiu; 001, 06:29-10:18 min

Losy Polaków w Obertynie po II wojnie światowej - wywózki na Syberię bogatszych gospodarzy; napady band banderowców- kradzież krowy z domu rodzinnego, zabójstwo rodziny z sąsiedztwa; rozmowa o chęci odwiedzenia domu rodzinnego; 001, 10:19 -14:14 min

Nocna wizyta banderowców w domu rodzinnym, kradzieże; organizacja i sposoby działania band ukraińskich; publiczna egzekucja Ukraińców oskarżonych o napad i kradzież; 001, 14:15-17:22 min

Obertyn przed wojną- wygląd, zwyczaje mieszkańców; stosunki narodowościowe przed i po wojnie; rodzina przed wojną- zajęcia rodziców; 001, 17:23-21:54 min

Społeczność żydowska w Obertynie przed wojną- znajome rodziny żydowskie; relacje między Polakami a Żydami; wojna - wywózka i egzekucje w lesie w Szyporowcach; 001, 21:55-25:04 min

Ciężkie warunki życia zaraz po wojnie- głód, wyjazd do ciotki za chlebem; dalszy ciąg opowieści o likwidacji Żydów w Szyporowcach; losy Żydówki, ukrywanej przez rodzinę w stodole; 001, 25:05-28:04 min

Banderowcy i ich aktywność w czasie i po wojnie; szkoła podstawowa w Obertynie- życie podczas okupacji niemieckiej; kontyngenty; praca w przydomowym gospodarstwie; powrót do normalnego życia po wojnie i kolektywizacji; 001, 28:05 -32:04 min

Obertyn- zniszczenia powojenne, po przejściu frontu; podział ziemi na budowę nowych domów, utworzenie kołchozu; 001, 32:05-34:28 min

Front roku 1944 w Obertynie- bombardowanie artyleryjskie okolic, ukrywanie się w zbudowanym przez ojca schronie; ucieczka do Kołomyi, do domu ciotki; 001, 34:49 -37:09 min

Okupacja niemiecka i sowiecka- porównanie; życie codzienne pod władzą hitlerowską i stalinowską; żołnierze niemieccy- wygląd, zachowanie wobec ludności polskiej; 001, 37:10-41:20 min

Kwestia polskości- język polski w domu rodzinnym, syn mówiący po polsku; religijność- kościół a cerkiew; powiązania narodowości z religijnością przed wojną; 001, 41:21-43:40 min

Decyzja o niekontynuowaniu edukacji po wojnie; praca jako opiekunka do dzieci i w kołchozie; nauka szycia i praca w fabryce szwalniczej w Kołomyi; 001, 43:41-47:32 min

Kwestia zapisania się do komsomołu i partii- dlaczego i jak udało się nie zapisać; warunki pracy w fabryce; traktowanie pracowników; względy religijności i narodowości w pracy; 002, 00:01-03:09 min

Odrębność narodowa - poczucie dawniej i dziś; historia i losy męża, Ukraińca z sąsiedztwa; wspólne małżeństwo, praca męża na kolei, choroby; 002, 03:10-06:35 min

Dzieci- śmierć trzyletniej córki; syn; potajemne chrzciny potomstwa; refleksje na temat wiary, kwestia religijności męża należącego do partii; 002, 06:36-09:39) min

Kościół w Kołomyi- wsparcie finansowe i pomoc doraźna przy pracach nad świątynią; stan budynku po odzyskaniu, poświęcenie kapłanów i parafian przy renowacji; refleksje na temat księży; 002, 09:40-13:29 min

Odwiedziny w Polsce po 1945 roku; powojenne losy repatriowanej rodziny; wizyty i spotkania familijne; 002, 13:30-06:35 min

Polskie pieśni kościelne („U drzwi Twoich stoję, Panie”) - śpiew; 002, 16:56-19:42 min

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]