Portret Helena Borejko
Urodziła się 21 maja 1925 w Wilnie. Jej rodzicami byli Teresa z domu Muraz i Piotr Tyszko. Jej matka zmarła, gdy Helena Borejko miała pięć lat. Ojciec, pozostający przez długi czas na bezrobociu, nie był w stanie utrzymać rodziny. Helena Borejko oraz jej siostra i brat w 1932 roku trafili do różnych domów dziecka na terenie Wilna. W domu dziecka prowadzonym przez siostry dominikanki Helena Borejko mieszkała do 1941 roku. Uczęszczała do szkoły nr 25 na Zarzeczu. W 1941 roku, wraz z innymi polskimi dziećmi, została wygnana z domu dziecka. Zamieszkała razem z siostrą u brata ciotecznego. W czasie II wojny wykonywała różne prace. Jej siostra została wywieziona do pracy w III Rzeszy, gdzie zginęła. Po wojnie Helena Borejko pracowała w fabryce liczników elektrycznych, a następnie w fabryce podzespołów radiowych.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_2088
data nagrania: 14.09.2010
długość nagrania: 03:18:00
kraj: Litwa
miejscowość: Wilno (Vilnius)
autor nagrania: Żłobecka Karolina
Borejko Helena
Streszczenie relacji z minutnikiem

Dzieciństwo, w 1930 śmierć matki, rodzeństwo, beztroskie lata w domu dziecka; 01, ok. 1 min

Utrata pracy w sklepie, gdy Niemcy weszli; wypędzenie z domu dziecka; dom dziecka pod władzą litewskiej kierowniczki w czasie wojny; 01, ok. 3 min

Warunki życia w czasie wojny; praca zawodowa po wojnie; małżeństwo i dzieci; 01, ok. 5 min

Szkoła podstawowa; 01, ok. 10 min

Wilno: obecne życie, emerytura, mieszkanie, wnuki; 01, ok. 12 min

Coroczne wakacje na wsi w czasie pobytu w domu dziecka; 01, ok. 18 min

Bombardowania w czasie wojny; 01, 19 min

Koleżanki z pracy, zwykły dzień w pracy; 01, ok. 20 min

Nie wyjechała do Polski po wojnie ze względu na starego ojca; 01, ok. 26 min

Rodzice, skąd pochodzili, praca ojca w elektrowni, a następnie bezrobocie, problemy mieszkaniowe ojca; 02, ok. 1 min

Wyjazd siostry na przymusowe roboty do Rzeszy do fabryki zapałek, śmierć siostry w 1944; 02, ok. 6 min

Wspomnienia o matce; 02, ok. 9 min

Problemy mieszkaniowe, choroba brata, przyjęcie do domu dziecka; 02, ok. 16 min

Dom dziecka na ulicy Litewskiej prowadzony przez siostry dominikanki, warunki życia, zwykły dzień, siostry zakonne; 02, ok. 20 min

Sąsiedni dom dziecka dla niemowlaków, spacery do Ostrej Bramy; koleżanki z domu dziecka; 02, ok. 32 min

Warunki mieszkaniowe w domu dziecka, zwykły dzień; 02, ok. 40 min

Spędzanie każdego lata na wiosce, pomoc w gospodarstwie, chodziły na plantację pomidorów, w zamian dostawały kosz pomidorów; 02, ok. 49 min 03

Obowiązki w domu dziecka; 03, ok. 1 min

Prace zarobkowe w czasie wojny (np. cerowanie Niemcowi skarpetek), w czasie okupacji niemieckiej nieźle się im powodziło, gorzej w czasie sowieckiej; 03, ok. 02 min

Nauka w domu dziecka; 03, ok. 5 min

Nauka języka rosyjskiego, brak umiejętności mówienia po litewsku; 03, ok. 7 min

Przed wojną w Wilnie starowiery; koleżanki Litwinki po wojnie; 03, ok. 9 min

Sąsiedzi Żydzi przed wojną; zabawy z koleżankami; 03, ok. 14 min

Kary wymierzane w domu dziecka; 03, ok. 23 min

Patriotyzm przed wojną; pochówek serca Piłsudskiego; wiersz o Dziadku Piłsudskim; 03, 26 min

Litwini przed wojną; 03, ok. 33 min

Święta; odwiedziny u ojca, brata ciotecznego; 03, ok. 36 min

Opis zdjęć; 04, ok. 1 min

Początek wojny, spotkanie z Sowietami; szkoła i praca w czasie wojny; wygnanie z domu dziecka; 04, ok. 4 min

Pogrzeb mamy; 04, ok. 14 min

Wywiezienie siostry na roboty do Rzeszy; 04, ok. 15 min

Rządy Litwinów, wygnanie z domu dziecka; 04, ok. 17 min

Dlaczego nie wyjechała do Polski, tęsknota za Wilnem, tych którzy wyjechali; 04, ok. 25 min

Wyjazd siostry do centralnej Polski w okresie międzywojennym w ramach junackiego hufca pracy; 04, ok. 26 min

Wykonywanie różnych prac w czasie wojny; język litewski; 04, ok. 29 min

Pochówek serca Piłsudskiego; 04, ok. 34 min

Partyzantka akowska; 04, ok. 38 min

Zakończenie wojny; 05, ok. 1 min

Pierwsze lata po wojnie; zmiany mieszkań; 05, ok. 5 min

Kościół po wojnie; praca zawodowa; 05, ok. 9 min

Wyjazdy do Polski; 05, ok. 17 min

Księża katoliccy; ksiądz Obrębki; 05, ok. 22 min

Wizyty w Polsce; 05, ok. 26 min

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl