Portret Genowefa Kuleba-Krawczuk
Urodziła się 1923 roku w Brzeżanach (Polska). Jej ojcem był Ukraińcem, a matką Polką. Razem z siostrą była chrzczona w kościele rzymskokatolickim (po matce). Ojciec pochodził z Raju koło Brzeżan, a matka z pobliskiej wsi. Ich ślub miał miejsce w Podwysokim. Po ślubie mieszkali w Raju. Genowefa Kuleba-Krawczyk skończyła cztery klasy w szkole powszechnej w Raju. Jako zdolna uczennica kontynuowała naukę w Brzeżanach. Nie chodziła już jednak do gimnazjum, ponieważ rodziców nie było stać na opłaty za naukę. Po skończeniu szkoły uczyła się zawodu u krawcowej. Jako krawcowa pracowała w domu rodzinnym. Podczas okupacji niemieckiej dodatkowo uczęszczała do szkoły średniej (rodzaj technikum gospodarczego) w Brzeżanach, aby nie być wywiezioną na roboty do Niemiec. Wezwana do pracy przez Arbeitsamt pracowała w szpitalu wojskowym jako pomoc. Po wojnie pracowała fizycznie między innymi w cegielni, gdzie poznała swojego przyszłego męża. Po ślubie mieszkali w Raju, w domu rodziców Genowefy. Mieli dwie córki, które zostały ochrzczone w cerkwi (nie było świątyni katolickiej).

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_1866
data nagrania: 20.07.2010
długość nagrania: 01:21:00
kraj: Ukraina
miejscowość: Raj
autor nagrania: Pałka Jarosław
Kuleba-Krawczuk Genowefa
Streszczenie relacji z minutnikiem:

Kłopoty z nazwiskiem i imionami, banderowcy, ukrywanie się w klasztorze, rodzice (ojciec Ukrainiec, matka Polka), pochodzenie rodziców, gospodarstwo, nauka w Raju, potem w Brzeżanach; zdolności do nauki, brak gimnazjum, nauka zawodu u krawcowej, praca jako krawcowa w czasie wojny; 001 ok. 1 min

Charakterystyka gospodarstwa, charakterystyka domu, nazwisko męża i jego pochodzenie (matka męża była Polką), szkoła w Brzeżanach, kłopoty z imieniem w dokumentach i życiu codziennym (Eugenia albo Genowefa), okupacja niemiecka – utworzenie szkoły gospodarczej, aby ocalić młodzież przed wywózką na roboty do Niemiec, uczęszczanie do tej szkoły; 002 ok. 1 min

Mordowanie Żydów przez Niemców, opłata za szkołę 15 złotych za miesiąc, około trzy lata szkoły za okupacji niemieckiej, wezwanie z Arbeitsamtu do pracy w szpitalu wojskowym w Brzeżanach, odesłanie przez oficera do domu, ale powrót w charakterze kucharki, przysięga dochowania tajemnicy, historia lekarza zastrzelonego przez bandytę, praca na oddziale zakaźnym w szpitalu w charakterze pomocy, praca jako krawcowa w domu; 002 ok. 5 min

Ofiary wojny, praca w szpitalu w charakterze pomocy, śmierć lekarza, droga z domu do pracy i z pracy do domu, napady band ukraińskich, ukrywanie się na strychu, nocowanie na strychu, ojciec pracuje jako murarz (w czasie wojny), losy siostry (wyszła za mąż za Ukraińca z rodu polskiego, ich czworo dzieci), aresztowanie szwagra przez Niemców, ewakuacja więźniów, uratowanie się szwagra, szwagier w Polsce, szwagier w Ameryce, siostra zostaje sama z dziećmi, śmierć szwagra w Kanadzie; 002 ok. 15 min

Praca fizyczna przy robieniu dachówek, praca w cegielni, obawy przed zapisaniem się do Komsomołu (obawa, że zostanie zabita po zapisaniu się do organizacji), Komsomoł gwarantuje lepszą pracę, zebranie w sprawie zapisania się do Komsomołu, gorsza praca fizyczna jako konsekwencja niezapisania się do Komsomołu, noszenie gliny, ścinanie drzew, palenie w piecach, poznanie męża, choroba i śmierć męża; 002 ok. 26 min

Przebudowa domu razem z mężem, charakterystyka przedwojennego Raju, niechęć Ukraińców wobec Polaków (napisy), koligacje rodzinne i majątkowe, własność ziemi, najmowanie się u bogatszych do pracy w polu, bogatsi gospodarze; 003 ok. 1 min

Pałac Potockich, spalenie pałacu przez banderowców, zniszczenie pałacu, witanie hrabiego przed wojną, historie związane z hrabią, śmierć hrabiego, procesja, kondukt pogrzebowy, budowanie grobowca, pożegnanie hrabiego przez dzieci, profanacja grobu hrabiego w czasie wojny; 003 ok. 10 min

Świątynie katolickie w Brzeżanach przed wojną, ich losy w czasach sowieckich, rola kościoła w okresie przedwojennym, mordy ukraińskie, wyjazdy Polaków do Brzeżan w czasie mordów, zamordowanie zduna Ukraińca przez Ukraińców, organizacje ukraińskie, okoliczni Żydzi przed wojną, Ormianie, sklepy przed wojną; 003 ok. 18 min

Mordowanie Żydów przez Niemców, kilkoro znanych miejscowych Żydów i ich tragiczne losy; władza radziecka i obawa przed zapisaniem się do Komsomołu (możliwa zemsta banderowców), kołchoz, ciężka praca w kołchozie, chrzty dzieci w cerkwi (brak kościoła za czasów sowieckich), uczęszczanie na nabożeństwa do cerkwi z braku kościoła katolickiego, choroby starości; 003 ok. 25 min

Wspomnienie ze szkoły przedwojennej, uczniowie i narodowości w szkole, cztery klasy w szkole powszechnej w Raju, kolejna szkoła w Brzeżanach, rodzina, wizyta w Polsce w okresie powojennym, modlitwy; 004 ok. 1 min

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl