Urodziła się w 1921 roku w Medenicach w II RP (obecna Ukraina). Miała przyrodnie rodzeństwo z pierwszego małżeństwa ojca oraz młodszą rodzoną siostrę. Jej rodzice byli Polakami, prowadzili w Medenicach gospodarstwo. Rodzice Marii Janisio wcześnie umarli, w związku z tym w dzieciństwie – wraz z młodszą siostrą – trafiła do ochronki prowadzonej w Drohobyczu przez ss. Serafitki; przebywała tam do 1937 roku. Wtedy zamieszkała u starszej przyrodniej siostry w Medenicach. Przed II wojną światową ukończyła siedem klas polskiej szkoły powszechnej. Podczas okupacji sowieckiej, a następnie niemieckiej, Maria Janisio przebywała w Drohobyczu, gdzie pracowała i wynajmowała pokój. Podczas pierwszej okupacji sowieckiej ukończyła średnią szkołę handlową. W 1946 roku nie skorzystała z możliwości wyjazdu do Polski – nie chciała opuszczać rodzinnego domu, który wkrótce został zabrany przez władzę sowiecką. Maria Janisio przez wiele lat pracowała na kierowniczym stanowisku w państwowych przedsiębiorstwach handlowych, m.in. w Truskawcu. Wyszła za mąż za Rosjanina.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Narodziny i wczesne dzieciństwo Marii Janisio w Medenicach; historia małżeństwa rodziców Marii Janisio; dzieciństwo (do 1937 roku) spędzone w ochronce w Drohobyczu; 001 ok. 1 min
Życie u starszej siostry (od 1937 roku) w Medenicach; edukacja w polskiej szkole powszechnej i radzieckiej szkole handlowej w Drohobyczu; 001 ok. 3 min
Historia siostry Marii Janisio, wywiezionej na roboty przymusowe do Niemiec podczas okupacji niemieckiej; 001 ok. 4:30 min
Zamążpójście i praca na kierowniczym stanowisku handlowym w Truskawcu (po 1944 roku); 001 ok. 5:30 min
Powody pozostania Marii Janisio na Ukrainie po II wojnie światowej; pozostanie siostry M. Janisio w Polsce po wojnie; 001 ok. 7 min
Wspomnienia dotyczące rodziców i rodzinnego domu Marii Janisio; 001 ok. 8:30 min
Życie i praca w II Rzeczpospolitej; 001 ok. 11:30 min
Wspomnienia dotyczące pobytu w ochronce ss. Serafitek w Drohobyczu (do 1937 roku); 001 ok. 12:30 min
Obecne losy siostry Marii Janisio mieszkającej w Polsce; 001 ok. 15:30 min
Dalsze wspomnienia związane z pobytem w ochronce i nauką w szkole powszechnej w Drohobyczu (lata 30.) – relacje między uczniami różnych narodowości; przydział obowiązków w ochronce; 001 ok. 17:30 min
Opis przedwojennego Drohobycza i powojenne zniszczenia w mieście; 001 ok. 24 min
Wejście Armii Czerwonej do Medenic i Drohobycza (wrzesień 1939); 001 ok. 26 min
Żydzi ukrywający się w piwnicy w Medenicach ze strachu przed niemieckim okupantem (lata 40.); 001 ok. 27 min
Opis przedwojennej fabryki „Polmin” w Drohobyczu; 001 ok. 28 min
Bestialstwo Ukraińców współpracujących z hitlerowcami; utworzenie Getta Żydowskiego w Drohobyczu; 001 ok. 29:30 min
Wywózki do pracy przymusowej do II Rzeszy podczas okupacji niemieckiej w Drohobyczu – uniknięcie przez Marię Janisio wywiezienia ze względu na stałe miejsce pracy; 001 ok. 31 min
Zamknięcie kościoła katolickiego w Drohobyczu – przekształcenie go w teatr (po 1944 roku); wojenne losy ss. Serafitek prowadzących przed wojną ochronkę dla dzieci; 001 ok. 32 min
Ponowne wkroczenie Sowietów do Drohobycza (1944); nieskorzystanie z możliwości wyjazdu do Polski (1946); 001 ok. 33:30 min
Po wojnie: praca w Truskawcu w handlu (kierownicze stanowisko); 001 ok. 34:30 min
Zamknięcie kościoła w Drohobyczu po 1944 roku – jeżdżenie do kościoła do Sambora; prowadzenie własnego samochodu już w latach 50.; 001 ok. 35:30 min
Poznanie przyszłego męża; utrata rodzinnego domu na rzecz Sowietów pod koniec lat 40.; 001 ok. 36:30 min
Wojenne losy męża Marii Janisio; 001 ok. 42:30 min
Praca Marii Janisio w handlu za czasów ZSRR; potajemne zaopatrywanie się w towary, którymi się handlowało; 001 ok. 44 min
Bieda w obecnej Ukrainie – niskie emerytury, wysokie rachunki; 001 ok. 45 min
Relacje między Polakami żyjącymi współcześnie w Drohobyczu; życie religijne; 001 ok. 46:30 min
Narodziny i wczesne dzieciństwo Marii Janisio w Medenicach; historia małżeństwa rodziców Marii Janisio; dzieciństwo (do 1937 roku) spędzone w ochronce w Drohobyczu; 001 ok. 1 min
Życie u starszej siostry (od 1937 roku) w Medenicach; edukacja w polskiej szkole powszechnej i radzieckiej szkole handlowej w Drohobyczu; 001 ok. 3 min
Historia siostry Marii Janisio, wywiezionej na roboty przymusowe do Niemiec podczas okupacji niemieckiej; 001 ok. 4:30 min
Zamążpójście i praca na kierowniczym stanowisku handlowym w Truskawcu (po 1944 roku); 001 ok. 5:30 min
Powody pozostania Marii Janisio na Ukrainie po II wojnie światowej; pozostanie siostry M. Janisio w Polsce po wojnie; 001 ok. 7 min
Wspomnienia dotyczące rodziców i rodzinnego domu Marii Janisio; 001 ok. 8:30 min
Życie i praca w II Rzeczpospolitej; 001 ok. 11:30 min
Wspomnienia dotyczące pobytu w ochronce ss. Serafitek w Drohobyczu (do 1937 roku); 001 ok. 12:30 min
Obecne losy siostry Marii Janisio mieszkającej w Polsce; 001 ok. 15:30 min
Dalsze wspomnienia związane z pobytem w ochronce i nauką w szkole powszechnej w Drohobyczu (lata 30.) – relacje między uczniami różnych narodowości; przydział obowiązków w ochronce; 001 ok. 17:30 min
Opis przedwojennego Drohobycza i powojenne zniszczenia w mieście; 001 ok. 24 min
Wejście Armii Czerwonej do Medenic i Drohobycza (wrzesień 1939); 001 ok. 26 min
Żydzi ukrywający się w piwnicy w Medenicach ze strachu przed niemieckim okupantem (lata 40.); 001 ok. 27 min
Opis przedwojennej fabryki „Polmin” w Drohobyczu; 001 ok. 28 min
Bestialstwo Ukraińców współpracujących z hitlerowcami; utworzenie Getta Żydowskiego w Drohobyczu; 001 ok. 29:30 min
Wywózki do pracy przymusowej do II Rzeszy podczas okupacji niemieckiej w Drohobyczu – uniknięcie przez Marię Janisio wywiezienia ze względu na stałe miejsce pracy; 001 ok. 31 min
Zamknięcie kościoła katolickiego w Drohobyczu – przekształcenie go w teatr (po 1944 roku); wojenne losy ss. Serafitek prowadzących przed wojną ochronkę dla dzieci; 001 ok. 32 min
Ponowne wkroczenie Sowietów do Drohobycza (1944); nieskorzystanie z możliwości wyjazdu do Polski (1946); 001 ok. 33:30 min
Po wojnie: praca w Truskawcu w handlu (kierownicze stanowisko); 001 ok. 34:30 min
Zamknięcie kościoła w Drohobyczu po 1944 roku – jeżdżenie do kościoła do Sambora; prowadzenie własnego samochodu już w latach 50.; 001 ok. 35:30 min
Poznanie przyszłego męża; utrata rodzinnego domu na rzecz Sowietów pod koniec lat 40.; 001 ok. 36:30 min
Wojenne losy męża Marii Janisio; 001 ok. 42:30 min
Praca Marii Janisio w handlu za czasów ZSRR; potajemne zaopatrywanie się w towary, którymi się handlowało; 001 ok. 44 min
Bieda w obecnej Ukrainie – niskie emerytury, wysokie rachunki; 001 ok. 45 min
Relacje między Polakami żyjącymi współcześnie w Drohobyczu; życie religijne; 001 ok. 46:30 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]