Portret Teresa Struj
Urodziła się 6 kwietnia 1929 w wiosce Maciukowo niedaleko Zadoroża, w woj. wileńskim II RP. Tu mieszkał jej dziadek ze strony ojca - Władysław Pietkiewicz oraz oboje rodzice. Dziadek miał ponad 90 hektarów ziemi, którą podzielił między synów. Przed wojną Teresa Struj ze względu na kłopoty zdrowotne (arytmia serca) rzadko uczęszczała do szkoły. Skończyła jedną klasę szkoły podstawowej. Podczas okupacji sowieckiej i niemieckiej ojciec Teresy Struj nie puszczał dzieci do szkoły. Po wojnie rodzice Teresy Struj zdecydowali się pozostać w Maciukowie. Po wkroczeniu władzy radzieckiej ziemię znacjonalizowano, inwentarz zarekwirowano i utworzono kołchoz, w którym Teresa Struj pracowała. W 1952 roku Teresa Struj wyszła za mąż w Zadorożu, mają czwórkę dzieci. Wspólnie z mężem wyjechała w okolice Połocka. Pracowała w sowchozie przy hodowli świń, mąż zajmował się budową domów. Po urodzeniu pierwszego syna Strujowie wrócili do Maciukowa. Pracowali w sowchozie.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_1342
data nagrania: 31.07.2009
długość nagrania: 01:07:00
kraj: Białoruś
miejscowość: Maciukowo
autor nagrania: Pruszyński Konrad
Struj Teresa
Streszczenie relacji z minutnikiem

Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa spędzonego w Maciukowie (historia rodziny, rodzinne koligacje, podział dużego gospodarstwa między ojca i Teresy Struj i jego rodzeństwo, praca na roli); 0001, od początku

Przyczyny, dla których rodzina Teresy Struj nie wyjechała po wojnie z Maciukowa do Polski; 0001, ok. 5 min

Życie religijne w Maciukowie przed II wojną światową; 0001, ok. 6 min

Okres nauki w szkole podstawowej w Zadorożu (wspomnienia nauczycieli, dyrektora szkoły, relacji z nauczycielami); 0001, ok. 8 min

Okres tuż po wojnie (ciężkie życie na wsi, organizacja kołchozu, rekwizycja koni); 0001, ok. 11 min
Wkroczenie bolszewików do Maciukowa; 0001, ok. 13 min

Działalność partyzantki oraz band podających się za partyzantów w czasie wojny (rekwizycje, strach przed najściem bandytów, odwiedziny partyzantów); 0001, ok. 15 min

Okres okupacji niemieckiej (działania antypartyzanckie, palenie wiosek, ucieczka dwóch więźniów z więzienia w Plisie); 0001, ok. 18 min

Przyczyny pozostania na Białorusi rodziny Teresy Struj, wiara ojca, że te tereny wrócą do Polski; 0001, ok. 25 min

Polska szkoła przed wojną (piosenki, wiersze których uczyło się w szkole); 0001, 28 min

Walki we wrześniu 1939 roku (udział w walce dwóch stryjów Teresy Struj); 0001, 30 min

Wizyta w Polsce, pielęgnowanie znajomości języka polskiego; 0001, 32 min

Recytacja fragmentu wiersza Marii Konopnickiej „o Ojczyźnie”; 0001, 33 min

Miasteczko Plissa przed wojną i w trakcie (jarmarki, żydowskie sklepy, getto, rozstrzelanie); 0002, od początku

Próba uratowania żydowskiego dziecka w Bobrujszczyźnie przez polskiego gospodarza, strach przed rozstrzelaniem w zamian za udzielnie pomocy, śmierć dziecka w egzekucji; 0002, 3 min

Wybuch wojny w 1939 (wkroczenie Sowietów do Maciukowa, reakcja ludności); 0002, 6min

Roboty przymusowe, praca stryja Teresy Struj w niemieckiej fabryce granatów; 0002, 7 min

Przerwanie nauki podczas wojny, do szkoły przez jakiś czas chodziło tylko starsze rodzeństwo, póki ojciec nie zabronił ostatecznie; 0002, 10 min

Zamążpójście, praca w kołchozie i swochozie po wojnie (warunki pracy); 0002, 12 min

Życie religijne po wojnie (pobicie księdza Lucjana Pawlaka przez Sowietów); 0002, 15 min

Ślub i wesele Teresy Struj w Zadorożu (zwyczaje i piosenki weselne, zainteresowania muzyczne ojca i jego braci – gra na skrzypcach i cymbałkach); 0002, 17 min

Losy dorosłych dzieci Teresy Struj; 0002, ok. 20 min

Opis wesela Teresy Struj; 0002, ok. 25 min

Życie religijne po wojnie, wspólne modlitwy z sąsiadami; 0002, 27 min

Losy brata męża Teresy Struj, żołnierza Wojska Polskiego walczącego we wrześniu 1939; 0002, 29 min

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl