Portret Leon Świrski
Urodził się w 1927 roku w Czortkowie. Jego ojciec był młynarzem, młyn wybudował na ziemi otrzymanej od właściciela ziemskiego w zamian za pomoc w odbudowie zniszczeń wojennych w 1918 roku. Pełnił też funkcję sołtysa we wsi. Leon Świrski chodził przed wojną do polskiej szkoły powszechnej w Czortkowie. W czasie wojny jeden z jego braci zginął w czasie kampanii wrześniowej, drugi został zastrzelony przez oficera sowieckiego, trzeci zamordowany przez Ukraińców. Z ich rąk zginęła również siostra Leona Świrskiego, której syn brał udział w powstaniu antysowieckim w Czortkowie. W 1945 i 1946 roku zmarli ojciec i matka Leona Świrskiego. Po wojnie Leon Świrski służył w Armii Radzieckiej, walczył w oddziałach zaangażowanych w zwalczanie ukraińskiego podziemia zbrojnego. Pracował jako młynarz.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_0981
data nagrania: 07.09.2008
długość nagrania: 01:15:00
kraj: Ukraina
miejscowość: Czortków (Czortkiw)
autor nagrania: Czapigo Dominik
Świrski Leon
Streszczenie relacji z minutnikiem

[00:00:00] AHM_PnW_0981_Świrski_Leon_01
Wspomnienia o miejscu urodzenia i o wybuchu II wojny światowej; wejście Rosjan; losy braci w czasie wojny;

[00:05:00, 01]
Banderowcy; opowieść o zmianie stosunków między Polakami i Ukraińcami;

[00:10:00, 01]
Historia rodziny Świrskich; rodzinna tradycja prowadzenia młyna; uczestnictwo w wojsku, które łapało banderowców i stała obawa o wyjawienie tego faktu;

[00:15:00, 01]
Historia rodziny Świrskich; opis domu, domów rodzinnych;

[00:25:00, 01]
Polska szkoła w Czortkowie; wyjazdy Polaków; powody zaniechania wyjazdu; szkolni koledzy; szkoła, w której uczono polskie i ukraińskie dzieci; Żydzi w Czortkowie;

[00:30:00, 01]
Codzienność w rzeczywistości sowieckiej; I komunia święta; śmierć Marszałka Piłsudskiego; pieśń o Piłsudskim; dawny Czortków; sklepy żydowskie;

[00:00:00] AHM_PnW_0981_Świrski_Leon_02
Wybuch II wojny światowej; śmierć rodziców;

[00:05:00, 02]
Szkoła w czasie wojny; przebieg wojny i okupanci; pieśń rosyjska o wybuchu wojny; działalność kościoła rzymsko-katolickiego;

[00:10:00, 02]
Los Żydów; banderowcy;

[00:15:0, 02]
Wyjazd do Polski; przymus wstępowania do partii, do Komsomołu;

[00:20:00, 02]
Groby ojca i matki; cmentarz żydowski i synagoga; zmiany w Czortkowie i okolicznych wsiach; przemiany społeczne; kąpiele w Serecie;

[00:25:00, 02]
Zamek w Czortkowie; powstanie w Czortkowie;

[00:30:00, 02]
Represje stalinowskie; zamordowanie księży w Czortkowie; edukacja;

[00:35:00, 02]
Kolej, podróże; zasadzki na banderowców.

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl