Portret Bronisława Szostak
Urodziła się w 16 maja 1926 w Horodzieju, 40 km od Baranowicz, w woj. nowogródzkim (II RP) w licznej rodzinie. Miała siedmioro rodzeństwa. Jej rodzice posiadali duże gospodarstwo rolne. Utrzymywali się ze swojej pracy na roli. Przed wojną Bronisława Szostak skończyła 7 klas szkoły podstawowej, naukę kontynuowała podczas okupacji sowieckiej. W czasie okupacji niemieckiej dwa lata uczyła się na księgową. Podczas okupacjo sowieckiej rodzina Szostaków znajdowała się na liście osób do wywiezienia na Syberię. Uratowało ich nadejście wojsk niemieckich w 1941 roku. W 1944 roku, po ponownym wkroczeniu Sowietów Bronisława Szostak została złapana przez żołnierzy sowieckich i miała być wywieziona na roboty do kopalni. Za ucieczkę nocą z wagonu miała trafić do więzienia. Z aresztu wyciągnął ją ojciec, przekupując strażników. Po zakończeniu II wojny światowej rodzina nie zdecydowała się na wyjazd do Polski. Bronisława Szostak pracowała jako księgowa w zakładzie w Baranowiczach, tam też poznała swojego męża, Białorusina. Wzięli ślub kościelny. Miała dzieci i wnuki. Była związana z miejscowym kościołem.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_0936
data nagrania: 07.07.2008
długość nagrania: 00:57:00
kraj: Białoruś
miejscowość: Baranowicze (Baranawiczy)
autor nagrania: Stopa Zofia
Szostak Bronisława
Streszczenie relacji z minutnikiem

Wspomnienia z dzieciństwa, zgubienie drogi do szkoły i nocowanie u obcych ludzi, szkoła polska przed wojną, nauka religii, uroczystość przyjęcia komunii świętej; 0001, od początku

Początek okupacji sowieckiej, nauka w sowieckiej szkole; 0001, ok. 2 min

Zabranie księdza z kościoła podczas uroczystości Podwyższenia Świętego Krzyża i rozstrzelanie go przez NKWD; 0001, ok. 3 min

Ponowne wkroczenie Sowietów na te tereny, wyłapywanie młodzieży do pracy przymusowej w kopalniach, złapanie Bronisławy Szostek, wykupowanie jej z aresztu przez ojca; 0001, 5 min

Opis gospodarstwa rolnego Szostaków, życie licznej rodziny przed wojną (ośmioro dzieci); 0001, ok. 8 min

Okupacja sowiecka, wywózki na Syberię, przygotowanie rodziny na deportację, do której ostatecznie nie doszło z powodu wojny z Niemcami; 0001, ok. 10 min

Szkoła przed wojną, trudności w nauce z powodu braku oświetlenia i zmęczenia z powodu pracy przy gospodarstwie; 0001, ok. 12 min

Opis żołnierzy sowieckich i ich żon (biedni, źle ubrani); 0001, 15 min

Opis domu rodzinnego; 0001, ok. 17 min

Społeczność żydowska przed wojną w Horodziejach, los Żydów podczas okupacji niemieckiej (egzekucje wykonywane przez Niemców); 0001, ok. 21 min

Relacje dzieci polskich i żydowskich w szkole – bijatyki, wpychanie do ust smalcu itp.; 0001, ok. 22 min

Rozstrzelanie Żydów z getta i zakopanie w zbiorowej mogile, uratowanie się z egzekucji jednego Żyda, przenocowanie go w domu Szostaków i pomoc w dostaniu się do lasu, do partyzantów; 0002, ok. 1 min

Wspomnienia o żołnierzach niemieckich (schludny i czysty wygląd, zaprzyjaźnienie się rodziny z niemieckim żołnierzem); 0002, ok. 3 min

Koniec wojny, organizacja sowieckiej władzy na tych terenach, okradanie mieszkańców przez złodziei, sprzedaż na targu cudzych rzeczy; 0002, ok. 5 min

Kościół po wojnie (zakaz prowadzenia mszy, delegacja do Breżniewa z prośbą o przywrócenie mszy); 0002, ok. 10 min
Obchodzenie świąt Bożego Narodzenia i Wielkiejnocy przed wojną; 0002, ok. 15 min

Okoliczności poznania męża, ślub z Białorusinem, proroczy sen w którym Matka Boska obiecuje, że przyszły małżonek zgodzi się na ślub w kościele katolickim; 0002, ok. 16 min

Spotkanie po mszy z grupą Polaków z Polski i rozmowa po polsku; 0002, ok. 23 min

Trudności z chodzeniem do kościoła po wojnie, nauczycielka, która zapisywała przed drzwiami, które dzieci uczęszczają na mszę; 0002, ok. 25 min

Wizyta Bronisławy Szostak w Polsce; 0002, ok. 30 min

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl