Urodziła się w 1929 roku w Wołmontowiczach jako córka Kazimierza i Heleny Pernerewskich. Języka polskiego nauczyła się w domu od rodziców. Uczęszczała do szkoły podstawowej (litewskiej) w Pacunelach. Gdy zaczęła się wojna, była w czwartej klasie szkoły podstawowej. Rodzice zaczęli pomagać Żydomi i Romom oraz dokarmiali żołnierzy przychodzących z usytuowanego w pobliżu frontu.
Po wojnie rodzice podjęli próbę przedostania się do Polski, co okazało się niemożliwe ze względu na utrudnienia wprowadzone ze strony Litwinów. Rozpoczęli pracę w kołchozie. Grażyna Sadzewiczowa w 1960 roku wyszła w Pacunelach za mąż. Cale dalsze życie spędziła w Pacunelach prowadząc z mężem domowe gospodarstwo.
Po wojnie rodzice podjęli próbę przedostania się do Polski, co okazało się niemożliwe ze względu na utrudnienia wprowadzone ze strony Litwinów. Rozpoczęli pracę w kołchozie. Grażyna Sadzewiczowa w 1960 roku wyszła w Pacunelach za mąż. Cale dalsze życie spędziła w Pacunelach prowadząc z mężem domowe gospodarstwo.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (miejsce urodzenia, szkoła litewska, nauka j. polskiego, rodzice, ich praca) 001 ok. 1-2 min
Wojna (pomoc żołnierzom, Cyganom, Żydom, pobliski front, odgłosy katiuszy) - 001 ok. 3-6 min
Watek żydowski- pogrom, wywożenie - 001 ok. 7 min
Wysiedlenie rodziny do pobliskiej wsi, ograbienie rodzinnego domu - 001 ok. 9-11 min
Koniec wojny, kołchozy - 001 ok. 9-11 min
Wywiezienie męża na Sybir (okoliczności, warunki) - 001 ok. 13-16 min
Ślub i życie w Pecunelach, kościół - 003
Polacy w Pecunelach, relacje z nimi - 004 ok. 4-5 min
Relacje polsko-litewskie, stosunek do polskiego języka - 004 ok. 6-7 min
O córce, wnukach - 005 ok. 3-5 min
O rodzicach ( ich pochodzeniu, polskości, wychowaniu) - 005 ok. 6-8 min
Wątki wojenne ( pomoc Żydom, partyzanci, strach) - 005 ok. 10-15 min
Stosunek do Żydów – strach przed nimi, przesądy - 006 ok. 1-3 min
Stosunek rodziców do Żydów - 006 ok. 4-5 min
O pogromie Żydów we wsi Kroki - 006 ok. 7-8 min
Motywy, dla których nie wyjechali do Polski po wojnie - 006 ok. 10-12 min
Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (miejsce urodzenia, szkoła litewska, nauka j. polskiego, rodzice, ich praca) 001 ok. 1-2 min
Wojna (pomoc żołnierzom, Cyganom, Żydom, pobliski front, odgłosy katiuszy) - 001 ok. 3-6 min
Watek żydowski- pogrom, wywożenie - 001 ok. 7 min
Wysiedlenie rodziny do pobliskiej wsi, ograbienie rodzinnego domu - 001 ok. 9-11 min
Koniec wojny, kołchozy - 001 ok. 9-11 min
Wywiezienie męża na Sybir (okoliczności, warunki) - 001 ok. 13-16 min
Ślub i życie w Pecunelach, kościół - 003
Polacy w Pecunelach, relacje z nimi - 004 ok. 4-5 min
Relacje polsko-litewskie, stosunek do polskiego języka - 004 ok. 6-7 min
O córce, wnukach - 005 ok. 3-5 min
O rodzicach ( ich pochodzeniu, polskości, wychowaniu) - 005 ok. 6-8 min
Wątki wojenne ( pomoc Żydom, partyzanci, strach) - 005 ok. 10-15 min
Stosunek do Żydów – strach przed nimi, przesądy - 006 ok. 1-3 min
Stosunek rodziców do Żydów - 006 ok. 4-5 min
O pogromie Żydów we wsi Kroki - 006 ok. 7-8 min
Motywy, dla których nie wyjechali do Polski po wojnie - 006 ok. 10-12 min
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl