Urodziła się w 1929 roku w Wołmontowiczach jako córka Kazimierza i Heleny Pernerewskich. Języka polskiego nauczyła się w domu od rodziców. Uczęszczała do szkoły podstawowej (litewskiej) w Pacunelach. Gdy zaczęła się wojna,  była w czwartej klasie szkoły podstawowej. Rodzice zaczęli pomagać Żydomi i Romom oraz dokarmiali żołnierzy przychodzących z usytuowanego w pobliżu frontu. 
Po wojnie rodzice podjęli próbę przedostania się do Polski, co okazało się niemożliwe ze względu na utrudnienia wprowadzone ze strony Litwinów.  Rozpoczęli pracę w kołchozie. Grażyna Sadzewiczowa w 1960 roku wyszła w Pacunelach za mąż. Cale dalsze życie spędziła w Pacunelach prowadząc z mężem domowe gospodarstwo.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_0828
data nagrania: 20.08.2008
długość nagrania: 01:03:00
kraj: Litwa
miejscowość: Pacunele (Pociūnėliai)
autor nagrania: Derezińska-Osiecka Magdalena
Sadzewiczowa Grażyna
Streszczenie relacji z minutnikiem

Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (miejsce urodzenia, szkoła litewska, nauka j. polskiego, rodzice, ich praca) 001 ok. 1-2 min

Wojna (pomoc żołnierzom, Cyganom, Żydom, pobliski front, odgłosy katiuszy) - 001 ok. 3-6 min

Watek żydowski- pogrom, wywożenie - 001 ok. 7 min

Wysiedlenie rodziny do pobliskiej wsi, ograbienie rodzinnego domu - 001 ok. 9-11 min

Koniec wojny, kołchozy - 001 ok. 9-11 min

Wywiezienie męża na Sybir (okoliczności, warunki) - 001 ok. 13-16 min

Ślub i życie w Pecunelach, kościół - 003

Polacy w Pecunelach, relacje z nimi - 004 ok. 4-5 min

Relacje polsko-litewskie, stosunek do polskiego języka - 004 ok. 6-7 min

O córce, wnukach - 005 ok. 3-5 min

O rodzicach ( ich pochodzeniu, polskości, wychowaniu) - 005 ok. 6-8 min

Wątki wojenne ( pomoc Żydom, partyzanci, strach) - 005 ok. 10-15 min

Stosunek do Żydów – strach przed nimi, przesądy - 006 ok. 1-3 min

Stosunek rodziców do Żydów - 006 ok. 4-5 min

O pogromie Żydów we wsi Kroki - 006 ok. 7-8 min

Motywy, dla których nie wyjechali do Polski po wojnie - 006 ok. 10-12 min

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]