Urodziła się 14 stycznia 1924 w Rzeżycy (obecnie Rezekne) na Łotwie. Była trzecim dzieckiem Anny i Stanisława Surdeko, właściciela warsztatu mechanicznego. W latach 30. uczęszczała do szkoły powszechnej w Rzeżycy, a następnie do tamtejszego państwowego gimnazjum (obie szkoły były polskie).
Należała do harcerstwa, a w 1939 roku uczestniczyła w wycieczce do głównych miast i atrakcji turystycznych Polski. Po wojnie kontynuowała edukację w gimnazjum w Dyneburgu i Rydze, w którego ukończeniu przeszkodziło jej zamążpójście i wychowanie córki. W latach 60. pracowała w telefonii. Od drugiej połowy lat 40. mieszkała z rodziną w Rydze.
Należała do harcerstwa, a w 1939 roku uczestniczyła w wycieczce do głównych miast i atrakcji turystycznych Polski. Po wojnie kontynuowała edukację w gimnazjum w Dyneburgu i Rydze, w którego ukończeniu przeszkodziło jej zamążpójście i wychowanie córki. W latach 60. pracowała w telefonii. Od drugiej połowy lat 40. mieszkała z rodziną w Rydze.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Wspomnienia z dzieciństwa (atmosfera niepodległego państwa łotewskiego w latach 20-tych, zabawy, wycieczka do głównych miast Polski przedwojennej latem 1939 r.) 001 1 min
Wspomnienia z okresu okupacji (wejście czerwonoarmistów w 1940 r., zamknięcie szkoły polskiej, kino wojskowe, wojna niemiecko-rosyjska, Katyń, życie w strachu) 001 9 min
Okres powojenny (kontynuacja edukacji gimnazjalnej w Dyneburgu 1944–1946, trudności życia w czasach komunistycznych, wkroczenie wojsk sowieckich do Czechosłowacji, pozytywny obraz okresu gierkowskiego w Polsce, wizyta w Polsce) 001 27 min
Korzenie rodzinne (pochodzenie dziadków i rodziców, ślub rodziców w 1914 r., narodziny starszych braci, rewolucja 1917 r. i głód, wyjazd rodziców z Rygi i osiedlenie się w Rzeżycy) 002 1 min
Życie codzienne w okresie międzywojennym (mieszkanie w Rzeżycy, otwarcie przez ojca warsztatu napraw, problemy narodowościowe, zajęcia matki, wnętrze domu, spędzanie wieczorów, ubiór, życie towarzyskie, zabawy dziecięce) 002 ok. 13 min;
Święta i lokalne zwyczaje (Boże Narodzenie, Wielkanoc, dzień zaduszny, Zielone Światki, Boże Ciało, wesela, dożynki, rozrywki: kino, dom ludowy, obozy harcerskie) 003 1 min
Obraz przedwojennej Rzeżycy (Żydzi, zewnętrzny wygląd miasteczka, różnorodność wyznaniowa i narodowościowa, losy ludności żydowskiej w czasie wojny, źródła utrzymania ludności w Rzeżycy) 004 13 min
Wspomnienia z okresu okupacji (wojenne losy brata Mieczysława walczącego w wojsku niemieckim, zesłanego na Syberię do roku 1953, zajęcia pani Walerii w czasie wojny) 013 6 min
Życie powojenne (zamążpójście, sprzeciw męża wobec jej dalszej edukacji oraz podjęcia pracy, praca zawodowa w telefonizacji w latach 60-tych) 004 ok. 45 min
Wspólne oglądanie fotografii przedwojennych 005 1 min
Wspomnienia z dzieciństwa (atmosfera niepodległego państwa łotewskiego w latach 20-tych, zabawy, wycieczka do głównych miast Polski przedwojennej latem 1939 r.) 001 1 min
Wspomnienia z okresu okupacji (wejście czerwonoarmistów w 1940 r., zamknięcie szkoły polskiej, kino wojskowe, wojna niemiecko-rosyjska, Katyń, życie w strachu) 001 9 min
Okres powojenny (kontynuacja edukacji gimnazjalnej w Dyneburgu 1944–1946, trudności życia w czasach komunistycznych, wkroczenie wojsk sowieckich do Czechosłowacji, pozytywny obraz okresu gierkowskiego w Polsce, wizyta w Polsce) 001 27 min
Korzenie rodzinne (pochodzenie dziadków i rodziców, ślub rodziców w 1914 r., narodziny starszych braci, rewolucja 1917 r. i głód, wyjazd rodziców z Rygi i osiedlenie się w Rzeżycy) 002 1 min
Życie codzienne w okresie międzywojennym (mieszkanie w Rzeżycy, otwarcie przez ojca warsztatu napraw, problemy narodowościowe, zajęcia matki, wnętrze domu, spędzanie wieczorów, ubiór, życie towarzyskie, zabawy dziecięce) 002 ok. 13 min;
Święta i lokalne zwyczaje (Boże Narodzenie, Wielkanoc, dzień zaduszny, Zielone Światki, Boże Ciało, wesela, dożynki, rozrywki: kino, dom ludowy, obozy harcerskie) 003 1 min
Obraz przedwojennej Rzeżycy (Żydzi, zewnętrzny wygląd miasteczka, różnorodność wyznaniowa i narodowościowa, losy ludności żydowskiej w czasie wojny, źródła utrzymania ludności w Rzeżycy) 004 13 min
Wspomnienia z okresu okupacji (wojenne losy brata Mieczysława walczącego w wojsku niemieckim, zesłanego na Syberię do roku 1953, zajęcia pani Walerii w czasie wojny) 013 6 min
Życie powojenne (zamążpójście, sprzeciw męża wobec jej dalszej edukacji oraz podjęcia pracy, praca zawodowa w telefonizacji w latach 60-tych) 004 ok. 45 min
Wspólne oglądanie fotografii przedwojennych 005 1 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl
galeria
105fotografii
