Urodziła się 7 listopada 1928 we wsi Biełastok na Syberii (obwód tomski) w rodzinie polsko-białoruskiej. Rodzina ze strony matka pochodziła z Małopolski, przyjechała na Syberię za ziemią, rodzina ze strony ojca przyjechała z Białorusi. W 1938 roku ojciec Marii Markisz wraz z innymi mężczyznami z wioski został zabrany przez NKWD jako „wróg ludu” i nigdy nie wrócił. W 1935 roku we wsi powstał kołchoz. Maria Markisz pracowała w nim przez całe życie.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
[00:00:00] AHM_PnW_0480_Markisz_Maria_01
Pochodzenie babci z Krakowa; przyjazd rodziny na Syberię – pokolenie dziadków Marii Markisz; tworzenie kołchozów;
[00:05:00, 01]
Wielki terror i zabranie ojca przez NKWD; głód po zabraniu ojca i praca w kołchozie; zabranie wszystkich mężczyzn polskiego pochodzenia ze wsi;
[00:10:00, 01]
Radzenie sobie z głodem; oddawanie plonów do kołchozu; utworzenie kołchozu w latach 30.;
[00:15:00, 01]
Wcielanie do kołchozów i zabieranie dobytku z gospodarstwa; wybuch wojny w 1941 roku (wielka wojna ojczyźniana); poprawa warunków życia w okresie rządów Leonida Breżniewa; wyjście za mąż po wojnie;
[00:20:00, 01]
Zamknięcie kościoła i utworzenie w nim klubu na spotkania młodzieży; przyjazd dziadków do Rosji – dobrowolne osiedlenie się;
[00:25:00, 01]
Losy rodziny; nadawanie dzieciom polskich imion;
[00:30:00, 01]
Znajomość języka polskiego – rozmowy w domu; wspomnienia dotyczące zabieranych mężczyzn w okresie terroru.
[00:00:00] AHM_PnW_0480_Markisz_Maria_01
Pochodzenie babci z Krakowa; przyjazd rodziny na Syberię – pokolenie dziadków Marii Markisz; tworzenie kołchozów;
[00:05:00, 01]
Wielki terror i zabranie ojca przez NKWD; głód po zabraniu ojca i praca w kołchozie; zabranie wszystkich mężczyzn polskiego pochodzenia ze wsi;
[00:10:00, 01]
Radzenie sobie z głodem; oddawanie plonów do kołchozu; utworzenie kołchozu w latach 30.;
[00:15:00, 01]
Wcielanie do kołchozów i zabieranie dobytku z gospodarstwa; wybuch wojny w 1941 roku (wielka wojna ojczyźniana); poprawa warunków życia w okresie rządów Leonida Breżniewa; wyjście za mąż po wojnie;
[00:20:00, 01]
Zamknięcie kościoła i utworzenie w nim klubu na spotkania młodzieży; przyjazd dziadków do Rosji – dobrowolne osiedlenie się;
[00:25:00, 01]
Losy rodziny; nadawanie dzieciom polskich imion;
[00:30:00, 01]
Znajomość języka polskiego – rozmowy w domu; wspomnienia dotyczące zabieranych mężczyzn w okresie terroru.
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl