Urodziła się w 1931 roku we wsi Dzienisowo koło Mior, w woj. wileńskim (II RP). Rodzice byli rolnikami. Miała czworo rodzeństwa. W 1938 roku poszła do pierwszej klasy szkoły podstawowej. Naukę przerwał wybuch wojny. W domu mówiono początkowo po polsku, potem mieszanką polsko-białoruską. Po zakończeniu II wojny światowej Genowefa Janukowicz została w rodzinnej wsi która znalazła się w granicach Białoruskiej SRR (Związek Sowiecki). Rozpoczęła pracę w kołchozie, po czym wyszła za mąż. Urodziła trójkę dzieci. W latach 50. młode małżeństwo zdecydowało się wyjechać do Łotewskiej SRR. Po 10 latach wrócili do Mior, zostawiając w Rydze swoją najstarszą córkę.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Wspomnienia wsi rodzinnej Dzienisowo na Wileńszczyźnie, rodzina (rodzice i trójka rodzeństwa), katolickie rodziny we wsi, kościół i ks. Jan Zawistowski, szkoła podstawowa (jeden rok nauki, nauczycielka Olga Derkutowna, wspomnienia z wycieczek do Druja), gospodarstwo rolne rodziców Genowefy Janukowicz; 001, od początku
Przedwojenna społeczność żydowska w miasteczku Miory (handel, sklepiki, sprzedaż na kredyt), zatrudnienie ojca jako przewoźnika towarów do żydowskich sklepów; 001 ok. 3 min
Wybuch wojny, pierwsze wkroczenie Sowietów na Kresy w 1939, deportacje polskich rodzin osadników na Sybir; 001, 5 min
Wojna niemiecko-sowiecka, głód wśród żołnierzy sowieckich i dokarmianie przez ludność cywilną, losy ludności żydowskiej pod okupacją niemiecką; 001, ok. 8 min
Losy kapłanów z kościoła w Miorach w czasie II wojny światowej (wiele nazwisk); 001, ok 13 min
Historia uratowania księdza Ryszarda Stochandela z kościoła w Miorach przed aresztowaniem przez władze sowieckie w 1947 roku; 001, ok. 17 min
Zamknięcie kościoła w Miorach w latach 50., utworzenie w budynku kościoła składu ziarna, staranie o odzyskanie kościoła po śmierci Stalina., działalność księdza Jana Grabowskiego; 001, 20 min
Życie osobiste Genowefy Janukowicz po wojnie (zamążpójście, przeprowadzka z mężem na Łotwę, praca w kołchozie, narodziny dwójki dzieci, powrót na Białoruś, dorosłe życie dzieci na Łotwie); 001, ok. 26 min
Wieś Dzienisowo podczas okupacji niemieckiej (rajdy na wsie i rekwirowanie żywności, stosunek Ślązaków i zwykłych żołnierzy Wehrmachtu do ludności cywilnej), okrucieństwo esesmanów; 002, od początku
Drugie wkroczenie Sowietów na ziemie kresowe w 1944, ucieczka Niemów, ponowne wywózki Polaków na Sybir; 002, od początku
Refleksje Genowefy Janukowicz dotyczące II wojny światowej (akcje odwetowe na terenach gdzie działała partyzantka, pomoc USA przekazana Rosji, która ułatwiła wygranie wojny z Niemcami); 002, ok 8 min
Życie codzienne w latach 50. – kołchozy, bieda, brak produktów w sklepie, hodowanie w przydomowym ogródku własnych warzyw i owoców; 002, 12 min
Dalsze losy dorosłych dzieci Genowefy Janukiewicz, dalsze losy rodziców i rodzeństwa Genowefy Janukiewicz po wojnie; 002, 15 min
Przyczyny wyjazdu Genowefy Janukiewicz i jej męża do Łotewskiej SRR; 002, ok. 23 min
Wspomnienia wsi rodzinnej Dzienisowo na Wileńszczyźnie, rodzina (rodzice i trójka rodzeństwa), katolickie rodziny we wsi, kościół i ks. Jan Zawistowski, szkoła podstawowa (jeden rok nauki, nauczycielka Olga Derkutowna, wspomnienia z wycieczek do Druja), gospodarstwo rolne rodziców Genowefy Janukowicz; 001, od początku
Przedwojenna społeczność żydowska w miasteczku Miory (handel, sklepiki, sprzedaż na kredyt), zatrudnienie ojca jako przewoźnika towarów do żydowskich sklepów; 001 ok. 3 min
Wybuch wojny, pierwsze wkroczenie Sowietów na Kresy w 1939, deportacje polskich rodzin osadników na Sybir; 001, 5 min
Wojna niemiecko-sowiecka, głód wśród żołnierzy sowieckich i dokarmianie przez ludność cywilną, losy ludności żydowskiej pod okupacją niemiecką; 001, ok. 8 min
Losy kapłanów z kościoła w Miorach w czasie II wojny światowej (wiele nazwisk); 001, ok 13 min
Historia uratowania księdza Ryszarda Stochandela z kościoła w Miorach przed aresztowaniem przez władze sowieckie w 1947 roku; 001, ok. 17 min
Zamknięcie kościoła w Miorach w latach 50., utworzenie w budynku kościoła składu ziarna, staranie o odzyskanie kościoła po śmierci Stalina., działalność księdza Jana Grabowskiego; 001, 20 min
Życie osobiste Genowefy Janukowicz po wojnie (zamążpójście, przeprowadzka z mężem na Łotwę, praca w kołchozie, narodziny dwójki dzieci, powrót na Białoruś, dorosłe życie dzieci na Łotwie); 001, ok. 26 min
Wieś Dzienisowo podczas okupacji niemieckiej (rajdy na wsie i rekwirowanie żywności, stosunek Ślązaków i zwykłych żołnierzy Wehrmachtu do ludności cywilnej), okrucieństwo esesmanów; 002, od początku
Drugie wkroczenie Sowietów na ziemie kresowe w 1944, ucieczka Niemów, ponowne wywózki Polaków na Sybir; 002, od początku
Refleksje Genowefy Janukowicz dotyczące II wojny światowej (akcje odwetowe na terenach gdzie działała partyzantka, pomoc USA przekazana Rosji, która ułatwiła wygranie wojny z Niemcami); 002, ok 8 min
Życie codzienne w latach 50. – kołchozy, bieda, brak produktów w sklepie, hodowanie w przydomowym ogródku własnych warzyw i owoców; 002, 12 min
Dalsze losy dorosłych dzieci Genowefy Janukiewicz, dalsze losy rodziców i rodzeństwa Genowefy Janukiewicz po wojnie; 002, 15 min
Przyczyny wyjazdu Genowefy Janukiewicz i jej męża do Łotewskiej SRR; 002, ok. 23 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl