Polacy na Wschodzie

Streszczenie relacji z minutnikiem

[00:00:00] AHM_PnW_0124_Dziedzikiewicz_Emilia_01
Wczesne dzieciństwo; ciężka sytuacja materialna w rodzinie; parcelacja majątku; przekazanie majątku;

[00:05:00, 01]
Retrospekcja z przyjazdu Piłsudskiego do rodzinnej wsi i okolicznościom temu towarzyszącym;

[00:10:00, 01]
Wspomnienia z przyjazdu i pobytu Piłsudskiego na majątku; recytacja wiersza dedykowanego Piłsudskiemu; lata szkolne; życie codzienne (ciężka sytuacja materialna); znajomość j. polskiego i tzw. ruskiego; porzucenie nauki w szkole; praca na gospodarstwie wiejskim; opis ciężkich warunków bytowych na wsi;

[00:15:00, 01]
Praca na roli w okresie dzieciństwa; ciężka sytuacja materialna w rodzinie; niańczenie dzieci wiejskich, pracujących w majątkach ziemskich w rodzinnej wsi; dewastacja dworu w okresie wojny;

[00:20:00, 01]
Wspomnienie z krótkiej wizyty w przedwojennym Wilnie; problemy z żywnością w okresie wojny (zaopatrywanie się w Wilnie);

[00:25:00, 01]
Wspomnienie początku wojny i działań wojennych w okolicy wsi; okupacja sowiecka i niemiecka, wkroczenie Armii Czerwonej;

[00:30:00, 01]
Relacja ze spotkania z żołnierzami sowieckimi; szpital polowy we wsi Pikieliszki (zlokalizowany we dworku); relacja z pochówku zwłok ze szpitala (prawdopodobnie w Pikieliszkach);

[00:35:00, 01]
Lokowanie rannych żołnierzy w szpitalu, gdzie zajmowała się rannymi Rosjanami, przywożonymi z frontu;

[00:00:00] AHM_PnW_0124_Dziedzikiewicz_Emilia_02
Kolektywizacja i ocena kołchozów); ciężkie warunki bytowe; lokalny ruch partyzancki (m.in. retrospekcja z przysięgi); motywacje o zaciąganiu się młodych ludzi do partyzantki;

[00:05:00, 02]
Opis zbrodni litewskich na ludności polskiej z terenów Wileńszczyzny dokonanych w okresie okupacji niemieckiej; ponownie o przysiędze partyzanckiej;

[00:10:00, 02]
Zbrodnie litewskie na ludności polskiej; refleksje nt. dalszych powojennych osobistych losów; warunki bytowe po wojnie;

[00:15:00, 02]
Czasy powojenne: wprowadzenie władzy komunistycznej, kolektywizacja i laicyzacja; przymusowe zapisywanie do partii; przodownicy pracy;

[00:20:00, 02]
Okres powojenny; wstąpienie w struktury partii; zorganizowanie kołchozu we dworku w Piekieliszkach; agitacja przeciwko kościołowi; zastraszanie nauczycieli; stosunek do książek; kolektywizacja;

[00:25:00, 02]
Werbunek do kołchozu; problem z wyjazdem do Polski; pomoc lokalnego przewodniczącego kołchozu w budowie nowego domu; próba zatrudnienia się w Wilnie; kwestia repatriacji; głód po wojnie;

[00:30:00, 02]
Losy członków rodziny; stosunek do kołchozów, okresu odwilży (rządy Chruszczowa);

[00:35:00, 02]
Stosunek do Stalina; kolektywizacja; życie codzienne; stosunek współczesnej władzy litewskiej do mniejszości polskiej i zaangażowanie władz polskich w obronę praw Polaków; obecne relacje z Litwinami.