Urodził się 6 stycznia 1927 w polskiej rodzinie w Kołomyi. Ojciec, Piotr Białoskórski pracował w miejscowej cegielni, a matka, Maria z domu Wróblewska, zajmowała się domem i niewielkim, przydomowym gospodarstwem. Stanisław Białoskórski miał trójkę rodzeństwa - brata i dwie siostry. Matka zmarła po długiej chorobie niedługo po wojnie, a ojciec ożenił się ponownie z miejscową Ukrainką. Stanisław Białoskórski ukończył przed wojną cztery klasy polskiej szkoły podstawowej w Kołomyi. Podczas wojny cała rodzina mieszkała w Kołomyi; Stanisławowi Białoskórskiemu dzięki znajomościom w miejscowym Arbeitsamcie udało się uniknąć wywózki na roboty do Niemiec i przez okres okupacji niemieckiej pracował w filii hamburskiego sklepu w Kołomyi. Po 1945 roku, aby uniknąć wcielenia do Armii Czerwonej podjął się pracy na kolei, gdzie przez rok uczył się na stolarza, jednak w 1948 roku wyjeżdżający do Polski miejscowy fryzjer przyuczył go do zawodu i pozostawił mu zakład. Jako fryzjer Stanisław Białoskórski pracował przez całe życie. Ożenił się z Polką z Kołomyi, Kamilą Ryndykiewicz, z którą doczekał się dwóch synów - Eugeniusza i Władysława.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Rodzina - wspomnienia o matce, ojcu i trójce rodzeństwa: historie ich losów, pracy etc.; polska szkoła przy ul. Legionów w Kołomyi; 001, 00:01-03:52 min
Krótka historia kołomyjskiego kościoła i polskiej szkoły; zdawanie egzaminu na Kartę Polaka - przebieg; 001, 03:53-06:01 min
Okupacja sowiecka - wywózki inteligencji, aresztowania NKWD; okupacja niemiecka - uniknięcie wywózki do pracy; znalezienie zatrudnienia w niemieckiej firmie w Kołomyi; 001, 06:02-09:43 min
Przyczyny podjęcia decyzji o niewyjeżdżaniu do Polski; stosunki sąsiedzkie w Kołomyi przed wojną - wspólne świętowanie mieszkańców różnych wyznań; losy krewnych i przyjaciół, którzy zdecydowali się na repatriację; kontakty powojenne; 001, 09:44-13:01 min
Polski cmentarz w Kołomyi - historia dewastacji i późniejszych starań o renowację; kontakty z przyjezdnymi, odwiedzającymi cmentarz; kościół parafialny w Kołomyi - przekształcenie na sklep, odzyskanie i restaurowanie świątyni przekazanej na cerkiew; zmiany urbanistyczne w mieście po 1945 roku; 001, 13:02-17:38 min
Odzyskanie budynku kościoła - osobisty wkład w odbudowę świątyni; opowieści o kolejnych polskich proboszczach w parafii; rola religijności w życiu; opowieść o żonie, synach i wnukach; pochwała religijnego, apolitycznego i spokojnego trybu życia; 001, 17:39-21:57 min
Kołomyja przed i po wojnie- zmiany (zakładanie fabryk, nowe budownictwo); wspomnienia o kołomyjskiej codzienności przedwojennej; kołomyjska kolej naftowa przed wojną i jej demontaż po wojnie; 001, 21:58-25:33 min
Ogólne refleksje o poziomie i stylu życia po 1945 roku; rodzina; uczestnictwo w Towarzystwie Kultury Polskiej - wspomnienia uroczystości; 001, 25:34-29:51 min
Historia rodziny (dziadków i rodziców rodem z Kołomyi); apolityczność i bezkonfliktowość rodziny i życia w mieście przed 1939 r.; 002, 00:01-01:28 min
Zasłyszane wspomnienia o mordach ukraińskich w okolicznych wsiach - zabójstwo członków dalekiej rodziny i późniejszy proces mordercy; 002, 01:29-04:08 min
Pierwsza okupacja sowiecka - morderstwo polskiego dróżnika; okupacja niemiecka- represje, wywózki inteligencji i duchowieństwa; 002, 04:09-05:44 min
Losy ludności żydowskiej Kołomyi podczas okupacji niemieckiej - rozstrzelania w okolicznych lasach, getto w mieście; sytuacja Polaków za hitlerowców, przypadki donosicielstwa; historia Polaka o nazwisku Baraniuk, zamordowanego przez Gestapo; 002, 05:45-10:24 min
Front sowiecko-niemiecki, walki i bombardowania w okolicy Kołomyi; reakcje ludności na wkraczające wojska radzieckie; 002, 10:25-13:07 min
Codzienność powojenna; praca na kolei; uzyskanie zawodu fryzjera w 1948 roku; 002, 13:08-15:48 min
Stosunki między Ukraińcami, Polakami i Żydami przed wojną, zmiana relacji podczas okupacji i po 1945 r.; Kołomyja w okresie międzywojennym - wygląd miasta, zajęcia ludności; opowieść o działce rolnej rodziców i domu rodzinnym; 002, 15:49-19:36 min
Wycofujące się do Rumunii oddziały WP w 1939 roku; Ignacy Mościcki w Kołomyi; reakcje ludności miejscowej; posterunek WP w Kołomyi przed wojną - relacje z miejscowymi cywilami, wspólne zabawy; wycofujące się razem z Niemcami wojska włoskie; 002, 19:37-23:35 min
Okupacja niemiecka - życie codzienne i praca w niemieckiej filii w sklepie z Hamburga, stosunek szefa do polskich pracowników; 002, 23:36-25:45 min
Rodzina - kłopoty z ochrzczeniem dzieci; historia żony; synowie - Eugeniusz i Władysław; obchody świąt w rodzinie, kwestia religijności i pochwała „porządnego życia”; 002, 25:46-29:12 min
Nacjonalizm ukraiński po wojnie; banderowcy a NKWD; 002, 29:13-23:35 min
Rodzina - wspomnienia o matce, ojcu i trójce rodzeństwa: historie ich losów, pracy etc.; polska szkoła przy ul. Legionów w Kołomyi; 001, 00:01-03:52 min
Krótka historia kołomyjskiego kościoła i polskiej szkoły; zdawanie egzaminu na Kartę Polaka - przebieg; 001, 03:53-06:01 min
Okupacja sowiecka - wywózki inteligencji, aresztowania NKWD; okupacja niemiecka - uniknięcie wywózki do pracy; znalezienie zatrudnienia w niemieckiej firmie w Kołomyi; 001, 06:02-09:43 min
Przyczyny podjęcia decyzji o niewyjeżdżaniu do Polski; stosunki sąsiedzkie w Kołomyi przed wojną - wspólne świętowanie mieszkańców różnych wyznań; losy krewnych i przyjaciół, którzy zdecydowali się na repatriację; kontakty powojenne; 001, 09:44-13:01 min
Polski cmentarz w Kołomyi - historia dewastacji i późniejszych starań o renowację; kontakty z przyjezdnymi, odwiedzającymi cmentarz; kościół parafialny w Kołomyi - przekształcenie na sklep, odzyskanie i restaurowanie świątyni przekazanej na cerkiew; zmiany urbanistyczne w mieście po 1945 roku; 001, 13:02-17:38 min
Odzyskanie budynku kościoła - osobisty wkład w odbudowę świątyni; opowieści o kolejnych polskich proboszczach w parafii; rola religijności w życiu; opowieść o żonie, synach i wnukach; pochwała religijnego, apolitycznego i spokojnego trybu życia; 001, 17:39-21:57 min
Kołomyja przed i po wojnie- zmiany (zakładanie fabryk, nowe budownictwo); wspomnienia o kołomyjskiej codzienności przedwojennej; kołomyjska kolej naftowa przed wojną i jej demontaż po wojnie; 001, 21:58-25:33 min
Ogólne refleksje o poziomie i stylu życia po 1945 roku; rodzina; uczestnictwo w Towarzystwie Kultury Polskiej - wspomnienia uroczystości; 001, 25:34-29:51 min
Historia rodziny (dziadków i rodziców rodem z Kołomyi); apolityczność i bezkonfliktowość rodziny i życia w mieście przed 1939 r.; 002, 00:01-01:28 min
Zasłyszane wspomnienia o mordach ukraińskich w okolicznych wsiach - zabójstwo członków dalekiej rodziny i późniejszy proces mordercy; 002, 01:29-04:08 min
Pierwsza okupacja sowiecka - morderstwo polskiego dróżnika; okupacja niemiecka- represje, wywózki inteligencji i duchowieństwa; 002, 04:09-05:44 min
Losy ludności żydowskiej Kołomyi podczas okupacji niemieckiej - rozstrzelania w okolicznych lasach, getto w mieście; sytuacja Polaków za hitlerowców, przypadki donosicielstwa; historia Polaka o nazwisku Baraniuk, zamordowanego przez Gestapo; 002, 05:45-10:24 min
Front sowiecko-niemiecki, walki i bombardowania w okolicy Kołomyi; reakcje ludności na wkraczające wojska radzieckie; 002, 10:25-13:07 min
Codzienność powojenna; praca na kolei; uzyskanie zawodu fryzjera w 1948 roku; 002, 13:08-15:48 min
Stosunki między Ukraińcami, Polakami i Żydami przed wojną, zmiana relacji podczas okupacji i po 1945 r.; Kołomyja w okresie międzywojennym - wygląd miasta, zajęcia ludności; opowieść o działce rolnej rodziców i domu rodzinnym; 002, 15:49-19:36 min
Wycofujące się do Rumunii oddziały WP w 1939 roku; Ignacy Mościcki w Kołomyi; reakcje ludności miejscowej; posterunek WP w Kołomyi przed wojną - relacje z miejscowymi cywilami, wspólne zabawy; wycofujące się razem z Niemcami wojska włoskie; 002, 19:37-23:35 min
Okupacja niemiecka - życie codzienne i praca w niemieckiej filii w sklepie z Hamburga, stosunek szefa do polskich pracowników; 002, 23:36-25:45 min
Rodzina - kłopoty z ochrzczeniem dzieci; historia żony; synowie - Eugeniusz i Władysław; obchody świąt w rodzinie, kwestia religijności i pochwała „porządnego życia”; 002, 25:46-29:12 min
Nacjonalizm ukraiński po wojnie; banderowcy a NKWD; 002, 29:13-23:35 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]