Urodziła się 9 stycznia 1929 w Biszczy pod Biłgorajem. Była jedynaczką, od najmłodszych lat pomagała w gospodarstwie rolnym, które prowadzili jej rodzice. Ukończyła jedną klasę polskiej szkoły powszechnej, gdy wybuchła wojna. W domu zostali zakwaterowani Niemcy, wzajemne kontakty układały się poprawnie, z uwagi na znajomość języka niemieckiego przez ojca, który w czasie I wojny światowej przebywał na robotach w Niemczech. W 1945 matka, która była wyznania prawosławnego, została zmuszona do wyjazdu na Ukrainę, po kilku tygodniach decyzję o dołączeniu do niej podjął ojciec Niny Trofimowej. Rodzina postanowiła osiąść na Wołyniu. Nina Trofimowa z trudnością adaptowała się do nowych warunków także z powodu szkoły – z uwagi na wiek trafiła do siódmej klasy, mając za sobą tylko rok w przedwojennej polskiej szkole. Kontynuowała edukację w instytucie ekonomicznym w Równem. Tam też rozpoczęła pracę w kombinacie mechanicznym, następnie, także jako księgowa, w zakładzie mięsnym. Wyszła za mąż za Rosjanina, urodziła syna.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Wrzesień 1939 r. we wsi Biszcza pod Biłgorajem, ucieczka polskich żołnierzy przed wojskami niemieckimi; 001 ok. 1 min
Początek wojny niemiecko-radzieckiej we wsi Biszcza pod Biłgorajem, napady ze strony miejscowych grup partyzanckich, bombardowania; 001 ok. 7 min
Wymordowanie miejscowych Żydów przez Niemców, poczucie strachu ; 001 ok. 10 min
1945 rok, przymusowa „repatriacja” na Ukrainę, do Dubna, powody, dla których również Nagrywana zdecydowała się na wyjazd, losy innych członków rodziny, którzy osiedlili się we Francji i Polski; 001 ok. 11 min
Podróż do Dubna, napad rabunkowy na pociąg w Zwierzyńcu, ucieczka do pobliskiego lasu; 001 ok. 13 min
Przyjazd od Dubna, po dwutygodniowym oczekiwaniu na stacji, osiedlenie we wsi Młynów; 001 ok. 14 min
Trudności z aklimatyzacją w nowym miejscu, zły stosunek miejscowej ludności; 001 ok. 17 min
Losy innych członków rodziny, utrata kuzyna w czasie wojny, zastrzelonego przez Niemców; 001 ok. 18 min
Wioska Biszcza przed II wojną światową, opis budynków: folwarku, kościoła. Zwyczaje, związane z obrządkami zaślubin i pogrzebów; 002 ok. 1 min
Początek wojny niemiecko-radzieckiej, rozmowa z wystraszonym niemieckim żołnierzem, pierwsze bombardowania; 002 ok. 4 min
Koleżanki i koledzy z czasów dzieciństwa, kontakty między przedstawicielami różnych narodowości i wyznań, tolerancja religijna; 002 ok. 10 min
Zwyczaje weselne w rodzinnej wsi Biszcza przed wojną, przyśpiewki weselne; 002 ok. 12 min
Wspomnienia rodzinne, zabawy z ojcem i wujem, który jeszcze przed wybuchem wojny wyjechał do Francji; 002 ok. 20 min
Walki między AK, a komunistami w Biszczy, partyzantka w czasie II wojny światowej, wejście Rosjan. Brutalne postępowanie z miejscową ludnością, współczucie Niny Trofimowej wobec szeregowych żołnierzy; 002 ok. 23 min
Podróż na Ukrainę, wiara ojca, że powróci do Polski, jego śmierć w 1958, następnie matki, już w Dubnie; 002 ok. 28 min
Przedwojenne zwyczaje, chodzenie po kolędzie, tolerancja religijna, zmiana atmosfery w czasie wojny; 002 ok. 32 min
Wymordowanie Żydów; 003 ok. 1 min
Folwark w gminie Biszcza, praca okolicznych chłopów; 003 ok. 2 min
Żydzi przed wojną – kontakty z katolikami, zorganizowanie kryjówki w dawnych schronach przeciwlotniczych, odkrycie przez Niemców ukrywających się, okoliczności mordu w Tarnogrodzie, rozstrzeliwania pomagających Żydów, pomoc dla Żydów, którym udało się uratować; 003 ok. 3 min
Przyjazd SS-manów do wioski, różnice między nimi a żołnierzami Wehrmachtu, ciąg dalszy opowieści na temat zagłady Żydów; 003 ok. 13 min
Represje Niemców wobec Polaków, mordy na Polakach; 003 ok. 28 min
Wojsko polskie stacjonujące w okolicach Biszczy w sierpniu i na początku września 1939 rok; 003 ok. 31 min
Wygląd miasta Zamościa przed II wojną światową: zabudowania, rynek, kościoły; 004 ok. 1 min
Uwięzienie ojca w więzieniu w Zamościu, jako zakładnika, w czasie okupacji niemieckiej, starania o jego uwolnienie (pomoc żołnierza zakwaterowanego w domu Nagrywanej); 004 ok. 2 min
Wyjazd wuja do Francji w celach zarobkowych, jego pobyt w obozie jenieckim w czasie wojny; 004 ok. 5 min
Początek II wojny światowej we wrześniu 1939 rok, plotki o zdradzie gen. Rydza- Śmigłego, wojsko polskie stacjonujące w okolicach Biszczy; 004 ok. 9 min
Bombardowania Biszczy w czasie wojny niemiecko-radzieckiej; ok. 13 min
Przymusowa repatriacja na Ukrainę do Dubna, ślady po dawnym domostwie, pozostawionym w Polsce, historia rodziny, zamieszkałej w okolicach Zamościa i Biłgoraja; 004 ok. 15 min
„Repatriacja” do Dubna 9 maja 1945 roku, prawosławne wyznanie matki powodem przeniesienia się całej rodziny na Ukrainę; 004 ok. 23 min
Podróż na Ukrainę w zamkniętym wagonie towarowym w maju 1945, napad rabunkowy w Zwierzyńcu, trudne warunki materialne po przyjeździe do Dubna; 005 ok. 1 min
Partyzantka w okolicach Biszczy, walki między AK i komunistami; 005 ok. 23 min
Kontakty między przesiedleńcami a miejscową ludnością ukraińską po przyjeździe do Dubna w 1945 roku; 005 ok. 28 min
Szkoła: polska przed II wojną światową (nauka religii) i ukraińska po 1945 roku; 005 ok. 32 min
Małżeństwo z Rosjaninem; 005 ok. 44 min
Pierwsza podróż do Polski po przesiedleniu, w 1965 r., odwiedziny u siostry ciotecznej w Zamościu, wyjazdy w kolejnych latach, porównanie warunków panujących na Ukrainie i w Polsce w ówczesnym czasie; 006 ok. 1 min
Śmierć Stalina, oficjalna żałoba w szkole; 006 ok. 12 min
Wrzesień 1939 r. we wsi Biszcza pod Biłgorajem, ucieczka polskich żołnierzy przed wojskami niemieckimi; 001 ok. 1 min
Początek wojny niemiecko-radzieckiej we wsi Biszcza pod Biłgorajem, napady ze strony miejscowych grup partyzanckich, bombardowania; 001 ok. 7 min
Wymordowanie miejscowych Żydów przez Niemców, poczucie strachu ; 001 ok. 10 min
1945 rok, przymusowa „repatriacja” na Ukrainę, do Dubna, powody, dla których również Nagrywana zdecydowała się na wyjazd, losy innych członków rodziny, którzy osiedlili się we Francji i Polski; 001 ok. 11 min
Podróż do Dubna, napad rabunkowy na pociąg w Zwierzyńcu, ucieczka do pobliskiego lasu; 001 ok. 13 min
Przyjazd od Dubna, po dwutygodniowym oczekiwaniu na stacji, osiedlenie we wsi Młynów; 001 ok. 14 min
Trudności z aklimatyzacją w nowym miejscu, zły stosunek miejscowej ludności; 001 ok. 17 min
Losy innych członków rodziny, utrata kuzyna w czasie wojny, zastrzelonego przez Niemców; 001 ok. 18 min
Wioska Biszcza przed II wojną światową, opis budynków: folwarku, kościoła. Zwyczaje, związane z obrządkami zaślubin i pogrzebów; 002 ok. 1 min
Początek wojny niemiecko-radzieckiej, rozmowa z wystraszonym niemieckim żołnierzem, pierwsze bombardowania; 002 ok. 4 min
Koleżanki i koledzy z czasów dzieciństwa, kontakty między przedstawicielami różnych narodowości i wyznań, tolerancja religijna; 002 ok. 10 min
Zwyczaje weselne w rodzinnej wsi Biszcza przed wojną, przyśpiewki weselne; 002 ok. 12 min
Wspomnienia rodzinne, zabawy z ojcem i wujem, który jeszcze przed wybuchem wojny wyjechał do Francji; 002 ok. 20 min
Walki między AK, a komunistami w Biszczy, partyzantka w czasie II wojny światowej, wejście Rosjan. Brutalne postępowanie z miejscową ludnością, współczucie Niny Trofimowej wobec szeregowych żołnierzy; 002 ok. 23 min
Podróż na Ukrainę, wiara ojca, że powróci do Polski, jego śmierć w 1958, następnie matki, już w Dubnie; 002 ok. 28 min
Przedwojenne zwyczaje, chodzenie po kolędzie, tolerancja religijna, zmiana atmosfery w czasie wojny; 002 ok. 32 min
Wymordowanie Żydów; 003 ok. 1 min
Folwark w gminie Biszcza, praca okolicznych chłopów; 003 ok. 2 min
Żydzi przed wojną – kontakty z katolikami, zorganizowanie kryjówki w dawnych schronach przeciwlotniczych, odkrycie przez Niemców ukrywających się, okoliczności mordu w Tarnogrodzie, rozstrzeliwania pomagających Żydów, pomoc dla Żydów, którym udało się uratować; 003 ok. 3 min
Przyjazd SS-manów do wioski, różnice między nimi a żołnierzami Wehrmachtu, ciąg dalszy opowieści na temat zagłady Żydów; 003 ok. 13 min
Represje Niemców wobec Polaków, mordy na Polakach; 003 ok. 28 min
Wojsko polskie stacjonujące w okolicach Biszczy w sierpniu i na początku września 1939 rok; 003 ok. 31 min
Wygląd miasta Zamościa przed II wojną światową: zabudowania, rynek, kościoły; 004 ok. 1 min
Uwięzienie ojca w więzieniu w Zamościu, jako zakładnika, w czasie okupacji niemieckiej, starania o jego uwolnienie (pomoc żołnierza zakwaterowanego w domu Nagrywanej); 004 ok. 2 min
Wyjazd wuja do Francji w celach zarobkowych, jego pobyt w obozie jenieckim w czasie wojny; 004 ok. 5 min
Początek II wojny światowej we wrześniu 1939 rok, plotki o zdradzie gen. Rydza- Śmigłego, wojsko polskie stacjonujące w okolicach Biszczy; 004 ok. 9 min
Bombardowania Biszczy w czasie wojny niemiecko-radzieckiej; ok. 13 min
Przymusowa repatriacja na Ukrainę do Dubna, ślady po dawnym domostwie, pozostawionym w Polsce, historia rodziny, zamieszkałej w okolicach Zamościa i Biłgoraja; 004 ok. 15 min
„Repatriacja” do Dubna 9 maja 1945 roku, prawosławne wyznanie matki powodem przeniesienia się całej rodziny na Ukrainę; 004 ok. 23 min
Podróż na Ukrainę w zamkniętym wagonie towarowym w maju 1945, napad rabunkowy w Zwierzyńcu, trudne warunki materialne po przyjeździe do Dubna; 005 ok. 1 min
Partyzantka w okolicach Biszczy, walki między AK i komunistami; 005 ok. 23 min
Kontakty między przesiedleńcami a miejscową ludnością ukraińską po przyjeździe do Dubna w 1945 roku; 005 ok. 28 min
Szkoła: polska przed II wojną światową (nauka religii) i ukraińska po 1945 roku; 005 ok. 32 min
Małżeństwo z Rosjaninem; 005 ok. 44 min
Pierwsza podróż do Polski po przesiedleniu, w 1965 r., odwiedziny u siostry ciotecznej w Zamościu, wyjazdy w kolejnych latach, porównanie warunków panujących na Ukrainie i w Polsce w ówczesnym czasie; 006 ok. 1 min
Śmierć Stalina, oficjalna żałoba w szkole; 006 ok. 12 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]
