Urodziła się 26 stycznia 1929 we wsi Martynówka, koło Czarnego Ostrowa (w USRR). Rodzice pracowali w kołchozie. Miała dwoje młodszego rodzeństwa (brata i siostrę). Rodzina, uznana za kułacką, bardzo wcześnie doświadczyła prześladowań. Została zmuszona wstąpić do kołchozu - zostały im zabrane ziemia i żywy inwentarz, ale także dom. Weronika Barabasz z powodu braku dobrej znajomości języka ukraińskiego miała problemy w szkole, a edukację zakończyła wraz z początkiem okupacji niemieckiej, po pięciu latach szkoły powszechnej. W 1937 roku ojciec został aresztowany, a po powrocie do domu w 1941 roku został deportowany na Syberię, gdzie przebywał do zakończenia wojny. W chwili wybuchu konfliktu niemiecko-radzieckiego matka Weroniki Barabasz także przebywała poza domem. Została wcześniej wywieziona do pracy przy kopaniu okopów. Po wojnie uległa wypadkowi – została okaleczona przez maszynę rolniczą i przez resztę życia pozostawała pod opieką córki. Weronika Barabasz aktywnie działała na rzecz zwrotu i odbudowy kościoła parafialnego w Czarnym Ostrowie. Wyszła za mąż, urodziła dwóch synów.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Historia rodziny – rodziców i siostry, która po powrocie z pracy przymusowej w III Rzeszy osiadła w Polsce, kolektywizacja w Martynówce: odebranie domu, ziemi i żywego inwentarza; 001 ok. 1 min
Dalsza część historii rodziny, choroba i śmierć męża; 002 ok. 1 min
Praca w kołchozie, brak wynagrodzenia, trudna sytuacja finansowa i wrogość sąsiadów, praca tymczasowa w Dombasie i brak kontaktu w tym okresie z rodziną, powrót do kołchozu, prześladowanie religii katolickiej – wieczory taneczne organizowane w kościele; 002 ok. 2 min
Walka o odzyskanie i remont kościoła w Czarnym Ostrowie, zamienionego w okresie komunistycznym na dom ludowy, bezskuteczne próby odzyskania naczyń liturgicznych, zagrabionych przez miejscową ludność; 002 ok. 12 min
Opieka nad młodszym rodzeństwem w czasie choroby matki i nieobecności ojca, zesłanego na Sybir, przerwanie edukacji; 002 ok. 14 min
Nauka w szkole powszechnej: wychowanie ateistyczne, miejscowi działacze Komsomołu, pilnujący, by uczniowie nie jeździli do kościoła; 003 ok. 1 min
Wybuch wojny niemiecko-radzieckiej, pierwsze bombardowania, Niemcy i Armia Czerwona w Martynówce: stosunek do ludności, bicie, gwałty, wywiezienie starszej siostry na roboty do Niemiec, problemy z kontaktem z nią po wojnie (mąż – Białorusin – obawiał się, że wróci na Ukrainę i nie przekazywał listów); 003 ok. 5 min
Żydzi w Czarnym Ostrowie, przed wojną i w czasie okupacji hitlerowskiej, odmienność kulturowa (Nagrywana opisuje tradycyjne żydowskie pogrzeby); 003 ok. 27 min
Armia Czerwona w Martynówce, stosunek do ludności cywilnej (agresywne zachowania pod wpływem alkoholu); 004 ok. 1 min.
Koniec wojny i okres powojenny w Martynówce, śmierć dwóch braci na froncie i trzeciego, zamordowanego przez hitlerowców w kopalni w Dombasie (żona miała romans z żołnierzem Wehrmachtu i doprowadziła do śmierci męża jako rzekomego „komunisty”); 004 ok. 4 min
Poznanie męża w Donbasie, małżeństwo (głównym powodem była ta sama religia) potajemny ślub, razem z 25-oma innym parami w kościele w Hrecznach; 004 ok. 9 min
Prześladowania religii katolickiej i duchownych, historia księży w Hrecznach i Chmielnickim (ksiądz Antoni z Białorusi i innych), więzienia, potajemne odprawianie kultu religijnego; 004 ok. 13 min
Dalszy ciąg opowiadania o księżach oraz kościele w Czarnym Ostrowie, kościoły i kaplice w okolicach Martynówki i Chmielnickim: niszczenie kościołów (burzenie i zmienianie w magazyny, dom kultury w Czarnym Ostrowie), zabieranie sprzętów do muzeum; 005 ok. 1 min
Pieśni, wiersze (ludowy polski wierszyk o narodzeniu Jezusa), zagadki po polsku i ukraińsku (wspomnienia fragmentaryczne); 005 ok. 10 min
Historia rodziny – rodziców i siostry, która po powrocie z pracy przymusowej w III Rzeszy osiadła w Polsce, kolektywizacja w Martynówce: odebranie domu, ziemi i żywego inwentarza; 001 ok. 1 min
Dalsza część historii rodziny, choroba i śmierć męża; 002 ok. 1 min
Praca w kołchozie, brak wynagrodzenia, trudna sytuacja finansowa i wrogość sąsiadów, praca tymczasowa w Dombasie i brak kontaktu w tym okresie z rodziną, powrót do kołchozu, prześladowanie religii katolickiej – wieczory taneczne organizowane w kościele; 002 ok. 2 min
Walka o odzyskanie i remont kościoła w Czarnym Ostrowie, zamienionego w okresie komunistycznym na dom ludowy, bezskuteczne próby odzyskania naczyń liturgicznych, zagrabionych przez miejscową ludność; 002 ok. 12 min
Opieka nad młodszym rodzeństwem w czasie choroby matki i nieobecności ojca, zesłanego na Sybir, przerwanie edukacji; 002 ok. 14 min
Nauka w szkole powszechnej: wychowanie ateistyczne, miejscowi działacze Komsomołu, pilnujący, by uczniowie nie jeździli do kościoła; 003 ok. 1 min
Wybuch wojny niemiecko-radzieckiej, pierwsze bombardowania, Niemcy i Armia Czerwona w Martynówce: stosunek do ludności, bicie, gwałty, wywiezienie starszej siostry na roboty do Niemiec, problemy z kontaktem z nią po wojnie (mąż – Białorusin – obawiał się, że wróci na Ukrainę i nie przekazywał listów); 003 ok. 5 min
Żydzi w Czarnym Ostrowie, przed wojną i w czasie okupacji hitlerowskiej, odmienność kulturowa (Nagrywana opisuje tradycyjne żydowskie pogrzeby); 003 ok. 27 min
Armia Czerwona w Martynówce, stosunek do ludności cywilnej (agresywne zachowania pod wpływem alkoholu); 004 ok. 1 min.
Koniec wojny i okres powojenny w Martynówce, śmierć dwóch braci na froncie i trzeciego, zamordowanego przez hitlerowców w kopalni w Dombasie (żona miała romans z żołnierzem Wehrmachtu i doprowadziła do śmierci męża jako rzekomego „komunisty”); 004 ok. 4 min
Poznanie męża w Donbasie, małżeństwo (głównym powodem była ta sama religia) potajemny ślub, razem z 25-oma innym parami w kościele w Hrecznach; 004 ok. 9 min
Prześladowania religii katolickiej i duchownych, historia księży w Hrecznach i Chmielnickim (ksiądz Antoni z Białorusi i innych), więzienia, potajemne odprawianie kultu religijnego; 004 ok. 13 min
Dalszy ciąg opowiadania o księżach oraz kościele w Czarnym Ostrowie, kościoły i kaplice w okolicach Martynówki i Chmielnickim: niszczenie kościołów (burzenie i zmienianie w magazyny, dom kultury w Czarnym Ostrowie), zabieranie sprzętów do muzeum; 005 ok. 1 min
Pieśni, wiersze (ludowy polski wierszyk o narodzeniu Jezusa), zagadki po polsku i ukraińsku (wspomnienia fragmentaryczne); 005 ok. 10 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]