Urodził się 25 lipca 1934 w Trokielach na Grodzieńszczyźnie w rodzinie polskiej. Ojciec służył jako rolnik w majątku miejscowego plebana, około 1943 roku wcielono go do Armii Czerwonej. Nigdy nie powrócił do domu, prawdopodobnie zginął na froncie. Stanisław Pasznik ukończył dwie klasy szkoły białoruskiej, po czym rozpoczął pracę na roli. Około 1951 roku nastąpiła kolektywizacja, w czasie której większość majątku Paszników została wcielona do kołchozu. Stanisław Pasznik pracował w nim najpierw przy wypasie koni, następnie w kołchoźniczej kuźni, później już jako zwykły rolnik. Pod koniec lat 50. odbył trzyletnią służbę wojskową w Sewastopolu i Władywostoku (głównie przy ochronie składów wojskowych). Następnie ożenił się z Polką z sąsiedniej miejscowości, z którą doczekał się czwórki dzieci.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Korzenie rodzinne (służba ojca – rolnika w majątku miejscowego plebana przy wypasie krów, wcielenie ojca do Armii Czerwonej ok. 1943 r., śmierć ojca prawdopodobnie na froncie, bieda i głód, dom rodziców i budowa własnego domu w 1967 roku); 001 ok. 1 min
Mieszkańcy przedwojennych Trokieli (16 chat, w tym ok. 10 żydowskich, osadnictwo Polaków tzw. „Mazurów” w Trokielach, Żydzi w Trokielach, ich zwyczaje, szabat, poniżanie dzieci żydowskich przez dzieci polskie, getto w okresie wojny); 001 ok. 9 min
Życie religijne przed wojną (niedzielna msza św. i nieszpory, święta, chodzenie po kolędzie, katecheza); 001 ok. 18 min
Wojna (ukończenie zaledwie 2 klas szkoły elementarnej białoruskiej, pomoc rodzicom w pracach rolnych, brak rąk do pracy z powodu zaginięcia ojca na wojnie, przywłaszczenie ziemi pozostałej po wywiezionych na Sybir osadnikach polskich, wyjazd księdza jeszcze za I okupacji sowieckiej); 001 ok. 24 min
Kwestia ekspatriacji (wyjazd 40 rodzin z Trokieli do Polski, wizyty rodziny z Polski, przewożenie do Polski złota i sprzętu AGD, sześciokrotne wizyty żony Pasznika w Polsce); 001 ok. 30 min
Kolektywizacja (praca przy wypasie koni, zapłata, praca matki i siostry w brygadach rolnych, zakup maszyn rolniczych dla kołchozu w 1957 roku); 001 ok. 33 min
Rodzina i życie religijne (swaty, ślub i wesele, dzieci, praca w kołchozie przy mieleniu ziarna, praca w kuźni, zamknięty kościół, nabożeństwa na cmentarzu prowadzone przez osobę świecką, język domowy - „po prostemu”); 001 ok. 40 min
Śmierć Stalina i służba wojskowa (żałoba, większa swoboda; drogi żelazne na Syberię, trwająca 10 dni podróż z Władywostoku do Lidy, morzy, żołd, wyżywienie); 002 ok. 8 min
Życie kołchozowe (chrzciny dzieci w Sanesznikach na Litwie, partyjniacy, rewizje, przodownicy pracy, obecna sytuacja kołchozu, przywożenie bezrobotnych i studentów do pracy w kołchozie, emerytura i śmierć żony); 002 ok. 18 min.
Korzenie rodzinne (służba ojca – rolnika w majątku miejscowego plebana przy wypasie krów, wcielenie ojca do Armii Czerwonej ok. 1943 r., śmierć ojca prawdopodobnie na froncie, bieda i głód, dom rodziców i budowa własnego domu w 1967 roku); 001 ok. 1 min
Mieszkańcy przedwojennych Trokieli (16 chat, w tym ok. 10 żydowskich, osadnictwo Polaków tzw. „Mazurów” w Trokielach, Żydzi w Trokielach, ich zwyczaje, szabat, poniżanie dzieci żydowskich przez dzieci polskie, getto w okresie wojny); 001 ok. 9 min
Życie religijne przed wojną (niedzielna msza św. i nieszpory, święta, chodzenie po kolędzie, katecheza); 001 ok. 18 min
Wojna (ukończenie zaledwie 2 klas szkoły elementarnej białoruskiej, pomoc rodzicom w pracach rolnych, brak rąk do pracy z powodu zaginięcia ojca na wojnie, przywłaszczenie ziemi pozostałej po wywiezionych na Sybir osadnikach polskich, wyjazd księdza jeszcze za I okupacji sowieckiej); 001 ok. 24 min
Kwestia ekspatriacji (wyjazd 40 rodzin z Trokieli do Polski, wizyty rodziny z Polski, przewożenie do Polski złota i sprzętu AGD, sześciokrotne wizyty żony Pasznika w Polsce); 001 ok. 30 min
Kolektywizacja (praca przy wypasie koni, zapłata, praca matki i siostry w brygadach rolnych, zakup maszyn rolniczych dla kołchozu w 1957 roku); 001 ok. 33 min
Rodzina i życie religijne (swaty, ślub i wesele, dzieci, praca w kołchozie przy mieleniu ziarna, praca w kuźni, zamknięty kościół, nabożeństwa na cmentarzu prowadzone przez osobę świecką, język domowy - „po prostemu”); 001 ok. 40 min
Śmierć Stalina i służba wojskowa (żałoba, większa swoboda; drogi żelazne na Syberię, trwająca 10 dni podróż z Władywostoku do Lidy, morzy, żołd, wyżywienie); 002 ok. 8 min
Życie kołchozowe (chrzciny dzieci w Sanesznikach na Litwie, partyjniacy, rewizje, przodownicy pracy, obecna sytuacja kołchozu, przywożenie bezrobotnych i studentów do pracy w kołchozie, emerytura i śmierć żony); 002 ok. 18 min.
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]