Portret Maria Hurmak
Urodziła się 8 marca 1926 w Horodence (województwo stanisławowskie) jako córka Mikołaja Patkowskiego i Anieli z domu Bojczuk. Ojciec był dyrektorem banku w Kołomyi (wcześniej pracował jako komisarz kontroli skarbowej i naczelnik w urzędzie skarbowym). Ponadto piastował stanowisko prezesa Mieszczaństwa Polskiego w Kołomyi. Matka zajmowała się wychowywaniem sześciorga dzieci: czterech synów i dwóch córek. Była działaczką Sodalicji Mariańskiej, a także komendantką Przysposobienia Wojskowego Kobiet. Maria Hurmak w dzieciństwie należała do Krucjaty Eucharystycznej prowadzonej przez ojców jezuitów. Ukończyła Szkołę Powszechną im. Marii Konopnickiej. W chwili wybuchu II wojny światowej była uczennicą kołomyjskiego gimnazjum. W czasie kampanii wrześniowej jako żołnierz poległ najstarszy brat Marii, Ludwik Roman. Niemiecka okupacja w Kołomyi związana była dla rodziny z tragicznymi wydarzeniami: śmiercią ojca, przesiedleniem, zamordowaniem brata Antoniego, wywózką brata Jana na roboty przymusowe do Niemiec. W czasie wojny Maria Hurmak ukończyła dwuletnią niemiecką szkołę handlową. Po wojnie uzupełniła wykształcenie rocznym kursem buchalterskim (po rosyjsku). Przez trzy lata pracowała jako księgowa w aptece, następnie prowadziła kwiaciarnię.  W czasach sowieckich zaangażowała się w działalność podziemnej cerkwi grekokatolickiej. Po 1990 roku włączyła się w starania o odzyskanie kościoła rzymskokatolickiego, a następnie jego renowację.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_2456
data nagrania: 22.07.2011
długość nagrania: 04:30:00
kraj: Ukraina
miejscowość: Kołomyja
autor nagrania: Czapigo Dominik
Hurmak Maria
Streszczenie relacji z minutnikiem

Opowieść o ojcu Mikołaja Patkowskiego (działalność zawodowa i społeczno-charytatywna w przedwojennej Kołomyi); 001 ok. 1 min

Opowieść o wujku Śliwińskim (fabryka fortepianów i organów we Lwowie, ciężka sytuacja gospodarcza w przedwojennej Polsce, wyjazd wujka do Francji i dary dla siostrzenicy, matki Marii Patkowskiej); 001 ok. 5 min

Historia rodziny Patkowskich w Kołomyi (prapradziadek Patkowski, tradycja rzemieślnicza w rodzinie, kariera zawodowa ojca); 002 ok. 1 min

Dzieciństwo w Kołomyi (spędzanie czasu w ochronce, działalność w Krucjacie Eucharystycznej w kościele jezuitów); 002 ok. 4 min

Wykształcenie rodzeństwa (siostra Jadwiga i brat Ludwik Roman, wykształcenie najmłodszego brata Kazimierza); 002 ok. 9 min

Opowieść o zamordowaniu brata Antoniego w Kołomyi w czasie okupacji niemieckiej; 002 ok. 12 min

Opowieść o śmierci ojca w Kołomyi w czasie okupacji niemieckiej i praca u Otto Mayera; 002 ok. 14 min

Opowieść o śmierci brata Ludwika Romana w czasie kampanii wrześniowej koło Lwowa; 002 ok. 16 min

Opowieść o bracie Janie (praca przymusowa w fabryce samolotów w Lipsku, praca leśniczego w Polsce) i najmłodszym bracie, Kazimierzu; 002 ok. 19 min

Opowieść o mężu, Romanie Hurmaku (przedwojenny dostatek rodziny Hurmaków); 002 ok. 21 min

Troska o wykształcenie i polskie wychowanie dzieci oraz opowieść o pobożności Marii Hurmak; 002 ok. 23 min

Relacje między Polakami i Ukraińcami w Kołomyi przed wojną i w czasie wojny; 003 ok. 1 min

Zaangażowanie w sprawę zwrotu kościoła w Kołomyi w 1990 roku; 003 ok. 10 min

Organizowanie wystroju wnętrza kościoła w Kołomyi w 1990 roku; 003 ok. 13 min

Opowieść o pani Malwinie w kontekście starań o zwrot kościoła w Kołomyi w 1990 roku; 003 ok. 17 min

Duchowieństwo katolickie w Kołomyi w latach 90.; 003 ok. 21 min

Wyjazdy repatriacyjne Polaków z Kołomyi (wyrzucanie bogatszych Polaków z mieszkań); 004 ok. 1 min

Praca ojca w gorzelniach, w urzędzie w Horodence i w Kołomyi w latach 20.; 004 ok. 4 min

Opowieść o matce i jej rodzinie (opowieść o państwu Ilnickich – przybranych rodzicach matki w Obertynie, rodzeństwo matki); 004 ok. 6 min

Historia znajomości matki z ojcem i muzyczne wykształcenie rodziny ze strony matki; 004 ok. 15 min

Daty śmierci rodziców i opowieść o rodzeństwie; 004 ok. 20 min

Opowieść o mężu, Romanie Hurmaku (choroba, rodzeństwo); 004 ok. 25 min

Rodzinny dom przy ul. Dzieduszyckich w Kołomyi; 004 ok. 37 min

Wspomnienia z przedwojennej Kołomyi (czystość, nawierzchnie na ulicach, zmiany architektoniczne); 005 ok. 1 min

Żydzi w Kołomyi (ukrywanie się Żyda-stolarza, dobre relacje z Żydami, zagłada Żydów w Szeparowcach, przypadki ocalenia Żydów, opowieść o siostrzenicy Żyda-stolarza); 005 ok. 4 min

Życie religijne w przedwojennej Kołomyi; 005 ok. 15 min

Pasja kwiatowa wyniesiona ze szkoły powszechnej i prowadzenie kwiaciarni po wojnie; 005 ok. 18 min

Prowadzenie kwiaciarni w Kołomyi i dzieciństwo w kamienicy zamieszkiwanej przez ukraińską inteligencję; 006 ok. 1 min

Przedwojenna Szkoła Powszechna im. Marii Konopnickiej w Kołomyi (nauczyciele, lekcja religii dla żydowskich dzieci); 006 ok. 5 min

Uprawianie sportu przed wojną (jazda na nartach, pływanie na rzece Prut, chodzenie po górach, dygresja na temat dzwonów kościelnych z Kołomyi); 006 ok. 9 min

Opowieść o Hucułach (sztuka huculska i opowieść o wujku-garncarzu, materialna kultura huculska w Kołomyi i okolicy, targi w Kołomyi, teorie dotyczące pochodzenia Hucułów); 006 ok. 18 min

Żydowskie koleżanki, żydowska synagoga w Kołomyi; 007 ok. 1 min

Regulowanie Prutu polskimi i żydowskimi płytami nagrobnymi na początku lat 90.; 007 ok. 4 min

Współczesny cmentarz w Kołomyi; 007 ok. 13 min

Opowieść o grobie Dołęgi-Mostowicza w Kutach (wiadomość o grobie Dołęgi-Mostowicza w Kutach, wizyta na grobie w Kutach, opowieść ukraińskiego grabarza o pochowaniu Dołęgi-Mostowicza, przeniesienie grobu Dołęgi-Mostowicza przez Polaków); 007 ok. 14 min

Pogrzeb Józefa Piłsudskiego w 1935 roku i działalność siostry w Przysposobieniu Wojskowym Kobiet; 007 ok. 26 min

Wybuch wojny w Kołomyi (zorganizowanie cywilnej policji, ucieczka rządu polskiego do Rumunii); 007 ok. 29 min

Wkroczenie Sowietów do Kołomyi we wrześniu 1939; 007 ok. 33 min

Pierwsza okupacja sowiecka w Kołomyi (pogadanki oficera sowieckiego w gimnazjum w Kołomyi, wywózki w głąb ZSRR); 008 ok. 1 min

Spotkanie po latach z panią Skalską wywiezioną w głąb ZSRR z Kołomyi (opowieść o szkole ludowej Zadembskiego, poszukiwanie grobów rodzinnych na cmentarzu w Kołomyi); 008 ok. 3 min

Wyjazdy Ukraińców ze wsi do pracy w Polsce; 008 ok. 12 min

Gościnność matki wobec żołnierzy sowieckich i niemieckich w czasie wojny w Kołomyi; 008 ok. 15 min

Opowieść o bracie, Janku w czasie przejścia frontu niemiecko-sowieckiego; 008 ok. 19 min

Wyrzucenie z domu rodzinnego i osiedlenie w domu pożydowskim w Kołomyi; 008 ok. 23 min

Likwidacja getta żydowskiego w Kołomyi i przyjazd ocalałych Żydów do Kołomyi w latach 90.; 009 ok. 1 min

Świętowanie końca wojny w Kołomyi; 009 ok. 8 min

Warunki bytowe w czasie okupacji niemieckiej w Kołomyi (praca siostry w sklepie u Niemca, wymienianie produktów za żywność na wsi, pomoc matki wobec ubogich); 009 ok. 10 min

Życie zawodowe w Kołomyi po wojnie (życie zawodowe brata, Kazimierza); 009 ok. 15 min

Zaangażowanie w działalność katakumbowego kościoła grekokatolickiego w Kołomyi w czasach sowieckich; 009 ok. 17 min

Życie religijne w czasach sowieckich (chrzest dzieci w Czerniowcach, ślub w domu, noszenie intencji mszalnych do księży grekokatolickich, pogrzeby); 010 ok. 1 min

Wyjazdy na handel do Polski i spotkanie z bratem w Polsce; 010 ok. 4 min

Opowieść o pracy zawodowej siostry, Jadwigi w czasach sowieckich (śmierć siostry w latach 90.); 010 ok. 9 min

Choroba kręgosłupa w latach 90. i zaangażowanie w Świecki Zakon Franciszkański; 010 ok. 14 min

Opowieść o poszukiwaniach książki w Krakowie (wizyta w sanktuarium w Łagiewnikach); 010 ok. 19 min

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl