Urodziła 10 lutego 1933 w Nowym Sołońcu w rodzinie Marii z Ostrowskich (ur. Majdan k. Nowego Sołońca) i Jana Komanów (ur. Nowy Sołoniec). Miała pięcioro rodzeństwa. Matka umarła w 1940 roku przy porodzie szóstego dziecka. Ojciec, który był wtedy na wojnie został zwolniony ze służby. Waleria Zielonka została oddana na wychowanie do ciotki. W 1944 roku, gdy przez Nowy Sołoniec przechodził front została objęta przymusową ewakuacją. Przez kilka miesięcy mieszkała więc we wsi Szerbowiec. Po powrocie z ewakuacji dokończyła edukację w szkole powszechnej. Nauka odbywała się wyłącznie w języku rumuńskim. Po wojnie całe jej rodzeństwo repatriowało się. Waleria Zielonka podjęła decyzję o pozostaniu w Rumunii. W 1952 roku wyszła za mąż, urodziła dwoje dzieci – Marię i Joachima Całe życie pracowała przy gospodarstwie, sprzedawała nabiał na targu w pobliskiej Gura Humorului.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
[00:00:00] AHM_PnW_2421_Zielonka_Waleria_01
Śmierć matki Walerii Zielonki podczas porody dziecka; powrót ojca z wojny; wyjazd rodzeństwa Walerii Zielonki do Polski (po wojnie); ewakuacja z rodzinnej wsi w czasie wojny; pobyt we wsi Szerbowiec;
[00:05:00, 01]
Spalenie domu rodzinnego w czasie walk frontowych; chowanie się w piwnicy w czasie walk; gwałty Rosjan na miejscowych kobietach;
[00:10:00, 01]
Pierwsze informacje o wybuchu wojny; wspomnienie żołnierzy Armii Czerwonej; 2 lata nauki w szkole podstawowej; nauka w szkole w j. rumuńskim;
[00:15:00, 01]
Powrót z ewakuacji i odbudowa gospodarstwa; praca Walerii Zielonki w gospodarstwie; życie codzienne po zakończeniu wojny – handlowanie produktami rolnymi; chodzenie do Gura Humorului w celu sprzedaży produktów rolnych;
[00:20:00, 01]
Ceny produktów po wojnie; wyjście za mąż w 1952 roku i narodziny dwójki dzieci; wspomnienie Żydów mieszkających w Nowym Sołońcu przed wojną; sklepy żydowskie przed wojną;
[00:25:00, 01]
Stosunki między Polakami, Żydami, Rumunami; wyjazdy Polaków po zakończeniu wojny; wyjazd braci Walerii Zielonki; przyczyny wyjazdów; przybycie pradziadków na Bukowinę;
[00:30:00, 01]
Rodzice Walerii Zielonki; dawne gospodarstwo rodziców; rodzeństwo Walerii Zielonki (12 dzieci, z czego 6 przeżyło); porody domowe; powrót ojca do domu po śmierci matki;
[00:35:00, 01]
Małżeństwo z Polakiem z Nowego Sołońca; życie za czasów rządów Nicolae Ceaușescu; uczęszczanie do kościoła w okresie komunizmu;
[00:40:00, 01]
Rozmowy z dziećmi i wnukami w j. polskim.
[00:00:00] AHM_PnW_2421_Zielonka_Waleria_01
Śmierć matki Walerii Zielonki podczas porody dziecka; powrót ojca z wojny; wyjazd rodzeństwa Walerii Zielonki do Polski (po wojnie); ewakuacja z rodzinnej wsi w czasie wojny; pobyt we wsi Szerbowiec;
[00:05:00, 01]
Spalenie domu rodzinnego w czasie walk frontowych; chowanie się w piwnicy w czasie walk; gwałty Rosjan na miejscowych kobietach;
[00:10:00, 01]
Pierwsze informacje o wybuchu wojny; wspomnienie żołnierzy Armii Czerwonej; 2 lata nauki w szkole podstawowej; nauka w szkole w j. rumuńskim;
[00:15:00, 01]
Powrót z ewakuacji i odbudowa gospodarstwa; praca Walerii Zielonki w gospodarstwie; życie codzienne po zakończeniu wojny – handlowanie produktami rolnymi; chodzenie do Gura Humorului w celu sprzedaży produktów rolnych;
[00:20:00, 01]
Ceny produktów po wojnie; wyjście za mąż w 1952 roku i narodziny dwójki dzieci; wspomnienie Żydów mieszkających w Nowym Sołońcu przed wojną; sklepy żydowskie przed wojną;
[00:25:00, 01]
Stosunki między Polakami, Żydami, Rumunami; wyjazdy Polaków po zakończeniu wojny; wyjazd braci Walerii Zielonki; przyczyny wyjazdów; przybycie pradziadków na Bukowinę;
[00:30:00, 01]
Rodzice Walerii Zielonki; dawne gospodarstwo rodziców; rodzeństwo Walerii Zielonki (12 dzieci, z czego 6 przeżyło); porody domowe; powrót ojca do domu po śmierci matki;
[00:35:00, 01]
Małżeństwo z Polakiem z Nowego Sołońca; życie za czasów rządów Nicolae Ceaușescu; uczęszczanie do kościoła w okresie komunizmu;
[00:40:00, 01]
Rozmowy z dziećmi i wnukami w j. polskim.
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl