Urodził się 7 lutego 1930 w miasteczku Dziewieniszki w rejonie solecznickim jako syn Stanisława Tuczkowskiego i Michaliny z domu Boguszko. Jego ojciec zajmował się rolnictwem na własnej, niewielkiej gospodarce. W 1917 roku wraz z braćmi założył w miasteczku komitet rewolucyjny, za co później został aresztowany i przesłuchiwany przez polskie władze. Dokumenty procesowe przydały się później podczas pierwszej i drugiej okupacji sowieckiej – rodzinę omijały represje. Okres przedwojenny i II wojnę Stanisław Tuczkowski spędził w rodzinnym miasteczku. Był zaangażowany w działalność podziemną przeciwko okupantowi niemieckiemu, zajmował się głównie przenoszeniem informacji między członkami lokalnej AK. W 1949 roku wyjechał do Wilna, a w 1952 roku został wcielony do Armii Czerwonej i skoszarowany w mieście niedaleko Irkucka. Tam udało mu się zmienić przydział z oddziału piechoty na radiotelegrafistę. W 1956 roku Stanisław Tuczkowski wrócił do Wilna i podjął pracę w fabryce tekstyliów, a później w zakładzie obsługi miasta, gdzie pracował do przejścia na emeryturę w 1990 roku. Na emeryturze aktywnie angażował się w działalność grup polskich w Wilnie, przez wiele lat śpiewał jako solista w polskim chórze „Wilia”, za co został mianowany Honorowym Prezesem Kulturalnego Towarzystwa Polskiego.
opis nagrania
Narracja:
Religijność i patriotyzm w domu rodzinnym; losy ojca i matki, decyzja o pozostaniu na Litwie; 001 (00:01-03:58)
Organizacja Armii Krajowej w okolicznych wioskach, starcia z policją litewską, defilada z okazji Trzeciego Maja; niedoszły udział w wypadzie miejscowych akowców na wyzwalanie Wilna; refleksje nt. represji wobec akowców po 1945 roku; 001 (03:59-13:06)
Historia ojca – założyciela i prezesa Komitetu Obrony Rewolucji w Dziewieniszkach pod okupacją bolszewicką, aresztowanie po wkroczeniu władzy polskiej; rekrutacja do wojska i otrzymanie przydziału do Czyty - warunki podróży i pobytu w miejscowych koszarach w charakterze radiotelegrafisty; namowy na wstąpienie do partii, niesnaski w związku z religijnością i polskością w Armii Czerwonej; 001 (13:07-28:15)
Wywózki gospodarzy z okolicy po 1945 r.; ciąg dalszy wspomnień z wojska, m.in. uniknięcie przeniesienia do ChRL, przeniesienie do Irkucka, kursy geodezyjne; spotkania z Polakami wywiezionymi w okolice Irkucka i problemy w wojsku z tym związane; warunki życia na Syberii; 001 (28:16-42:25)
Życie codzienne po powrocie do Wilna z wojska; zaangażowanie w tworzenie Związku Polaków w Wilnie; kwestie narodowościowe; 001 (42:26-48:11)
Rozrywki i święta przed wojną; zabawy, wesela- refleksje na temat alkoholu; zwyczaje w domu rodzinnym, różnice między zachowaniem ludzi przed wojną i pod władzą sowiecką; 002 (00:01-10:30)
Kolektywizacja w okolicy, ucieczka do rodziny przed wprowadzeniem kołchozu; matrymonialne perypetie po powrocie z Irkucka; 002 (10:31-18:51)
Stosunki narodowościowe pod okupacją Niemiecką, relacje hitlerowców z Litwinami i Polakami; wspomnienia z września 1939 roku; refleksje na temat niesprawiedliwości represji sowieckich; 002 (18:52-28:58)
Walki w okolicy podczas wycofywania się Niemców; społeczność żydowska w miasteczku przed i w czasie wojny, życie codzienne Żydów, kontakty z ludnością polską; 002 (28:59-41:39)
Codzienność w czasie okupacji niemieckiej i sowieckiej- refleksje; ukrywanie dobytku przed kontyngentami; żołnierze niemieccy stacjonujący w domu; 002 (42:40-50:49)
Organizacja struktur AK w okolicy, akcje dywersyjne przeciwko hitlerowcom; 003 (00:01-11:50)
Losy ojca - pomoc Armii Czerwonej w czasie ofensywy, kwestia aresztowania w 1917 roku; historia matki oraz przedwojenne i powojenne losy członków dalszej rodziny (ucieczka wuja z transportu do Katynia); 003 (11:51-23:15)
Reakcje na śmierć Stalina podczas pobytu w wojsku; codzienność powojenna w Wilnie - praca zawodowa, problemy z przynależnością partyjną etc.; 003 (23:16-33:07)
Życie osobiste – poznanie żony; opowieść o synu - przystąpienie do grupy Hare Kryszna, studia teologiczne; refleksje na temat życia rodzinnego i pracy zawodowej; społeczność Polaków w Wilnie; 003 (33:08-44:10)
Religijność i patriotyzm w domu rodzinnym; losy ojca i matki, decyzja o pozostaniu na Litwie; 001 (00:01-03:58)
Organizacja Armii Krajowej w okolicznych wioskach, starcia z policją litewską, defilada z okazji Trzeciego Maja; niedoszły udział w wypadzie miejscowych akowców na wyzwalanie Wilna; refleksje nt. represji wobec akowców po 1945 roku; 001 (03:59-13:06)
Historia ojca – założyciela i prezesa Komitetu Obrony Rewolucji w Dziewieniszkach pod okupacją bolszewicką, aresztowanie po wkroczeniu władzy polskiej; rekrutacja do wojska i otrzymanie przydziału do Czyty - warunki podróży i pobytu w miejscowych koszarach w charakterze radiotelegrafisty; namowy na wstąpienie do partii, niesnaski w związku z religijnością i polskością w Armii Czerwonej; 001 (13:07-28:15)
Wywózki gospodarzy z okolicy po 1945 r.; ciąg dalszy wspomnień z wojska, m.in. uniknięcie przeniesienia do ChRL, przeniesienie do Irkucka, kursy geodezyjne; spotkania z Polakami wywiezionymi w okolice Irkucka i problemy w wojsku z tym związane; warunki życia na Syberii; 001 (28:16-42:25)
Życie codzienne po powrocie do Wilna z wojska; zaangażowanie w tworzenie Związku Polaków w Wilnie; kwestie narodowościowe; 001 (42:26-48:11)
Rozrywki i święta przed wojną; zabawy, wesela- refleksje na temat alkoholu; zwyczaje w domu rodzinnym, różnice między zachowaniem ludzi przed wojną i pod władzą sowiecką; 002 (00:01-10:30)
Kolektywizacja w okolicy, ucieczka do rodziny przed wprowadzeniem kołchozu; matrymonialne perypetie po powrocie z Irkucka; 002 (10:31-18:51)
Stosunki narodowościowe pod okupacją Niemiecką, relacje hitlerowców z Litwinami i Polakami; wspomnienia z września 1939 roku; refleksje na temat niesprawiedliwości represji sowieckich; 002 (18:52-28:58)
Walki w okolicy podczas wycofywania się Niemców; społeczność żydowska w miasteczku przed i w czasie wojny, życie codzienne Żydów, kontakty z ludnością polską; 002 (28:59-41:39)
Codzienność w czasie okupacji niemieckiej i sowieckiej- refleksje; ukrywanie dobytku przed kontyngentami; żołnierze niemieccy stacjonujący w domu; 002 (42:40-50:49)
Organizacja struktur AK w okolicy, akcje dywersyjne przeciwko hitlerowcom; 003 (00:01-11:50)
Losy ojca - pomoc Armii Czerwonej w czasie ofensywy, kwestia aresztowania w 1917 roku; historia matki oraz przedwojenne i powojenne losy członków dalszej rodziny (ucieczka wuja z transportu do Katynia); 003 (11:51-23:15)
Reakcje na śmierć Stalina podczas pobytu w wojsku; codzienność powojenna w Wilnie - praca zawodowa, problemy z przynależnością partyjną etc.; 003 (23:16-33:07)
Życie osobiste – poznanie żony; opowieść o synu - przystąpienie do grupy Hare Kryszna, studia teologiczne; refleksje na temat życia rodzinnego i pracy zawodowej; społeczność Polaków w Wilnie; 003 (33:08-44:10)
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl