Urodziła się w niewielkiej wsi Drabionki na Wileńszczyźnie (II RP). Rodzice posiadali 18-hekatorowe gospodarstwo rolne, z którego utrzymywali się całą rodzinę. Rodzina Gilewskich okres II wojny światowej spędziła w rodzinnej wsi. Stanisława Fiodorowna do szkoły poszła we wrześniu 1939, naukę kontynuowała przez rok pod okupacją sowiecką. Podczas okupacji niemieckiej pomagała rodzicom przy gospodarstwie. Do nauki wróciła po zakończeniu działań wojennych. Rodzice nie zdecydowali się wówczas na opuszczenie rodzinnej wsi, która znalazła się w granicach Białoruskiej SRR. W 1949 Stanisława Fiodorowa rozpoczęła kształcenie się w zawodzie nauczyciela najmłodszych klas na Uniwersytecie Państwowym w Witebsku. Pracowała następnie w szkole w Brasławiu. Po 16 latach została przeniesiona do Głębokiego (w 1992 roku przeszła na emeryturę). Ma dwoje dzieci. W 1981 roku została wdową.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
[00:00:00] AHM_PnW_2068_Fiodorowa_Stanislawa_01
Przedstawienie się, etapy edukacji (przerwana nauka w czasie wojny), kształcenie się na nauczyciela najmłodszych klas;
[00:05:07]
Wspomnienia wojenne (strach przed partyzantami i Niemcami, zabieranie żywności i innych rzeczy, kradzieże i działalność „band”); okres powojenny – organizacja kołchozów na wsi, przeprowadzka rodziców do Stanisławy Fiodorowej do wsi Prołupczyki, pochodzenie rodziców;
[00:10:06]
Budowa kościoła we wsi Porpliszcze; losy kościoła po wojnie (zamknięcie, przerobienie kościoła na skład); dalsze losy wojenne i powojenne rodzeństwa rodziców;
[00:15:01]
Przedwojenne dzieciństwo Stanisławy Fiodorowej (wieś, zabawy z dziećmi); opis gospodarstwa rolnego rodziców;
[00:20:01]
Wkroczenie Armii Czerwonej w strony rodzinne Stanisławy Fiodorowej; organizowanie po wojnie kołchozów, płacenie wysokich podatków, oddawanie ziarna do kołchozu; deportacje polskich rodzin na Sybir podczas II wojny światowej;
[00:25:03]
Życie pod okupacją niemiecką; odwety na wsiach, które pomagały partyzantom;
[00:30:00]
Ponowne wkroczenie Sowietów w 1944 roku, przymusowa mobilizacja do wojska i udział w wojnie z Niemcami; sytuacja ludności żydowskiej pod okupacją niemiecką (getta, rozstrzeliwania); wyjazdy polskich rodzin do Polski po 1945 roku;
[00:35:00]
Warunki pracy w kołchozie; problemy z praktykowaniem katolicyzmu w latach 50.; inwigilacja dzieci uczących w szkole, czy chodzą do kościoła lub cerkwi;
[00:40:12]
Wspomnienia z czasów studenckich Stanisławy Fiodorowej w Witebsku, reakcja ludzi na śmierć Józefa Stalina w 1953 roku; historia poznania przyszłego męża, losy dzieci i wnuków;
[00:50:00]
Przywiązanie rodziny Stanisławy Fiodorowej do języka polskiego.
[00:00:00] AHM_PnW_2068_Fiodorowa_Stanislawa_01
Przedstawienie się, etapy edukacji (przerwana nauka w czasie wojny), kształcenie się na nauczyciela najmłodszych klas;
[00:05:07]
Wspomnienia wojenne (strach przed partyzantami i Niemcami, zabieranie żywności i innych rzeczy, kradzieże i działalność „band”); okres powojenny – organizacja kołchozów na wsi, przeprowadzka rodziców do Stanisławy Fiodorowej do wsi Prołupczyki, pochodzenie rodziców;
[00:10:06]
Budowa kościoła we wsi Porpliszcze; losy kościoła po wojnie (zamknięcie, przerobienie kościoła na skład); dalsze losy wojenne i powojenne rodzeństwa rodziców;
[00:15:01]
Przedwojenne dzieciństwo Stanisławy Fiodorowej (wieś, zabawy z dziećmi); opis gospodarstwa rolnego rodziców;
[00:20:01]
Wkroczenie Armii Czerwonej w strony rodzinne Stanisławy Fiodorowej; organizowanie po wojnie kołchozów, płacenie wysokich podatków, oddawanie ziarna do kołchozu; deportacje polskich rodzin na Sybir podczas II wojny światowej;
[00:25:03]
Życie pod okupacją niemiecką; odwety na wsiach, które pomagały partyzantom;
[00:30:00]
Ponowne wkroczenie Sowietów w 1944 roku, przymusowa mobilizacja do wojska i udział w wojnie z Niemcami; sytuacja ludności żydowskiej pod okupacją niemiecką (getta, rozstrzeliwania); wyjazdy polskich rodzin do Polski po 1945 roku;
[00:35:00]
Warunki pracy w kołchozie; problemy z praktykowaniem katolicyzmu w latach 50.; inwigilacja dzieci uczących w szkole, czy chodzą do kościoła lub cerkwi;
[00:40:12]
Wspomnienia z czasów studenckich Stanisławy Fiodorowej w Witebsku, reakcja ludzi na śmierć Józefa Stalina w 1953 roku; historia poznania przyszłego męża, losy dzieci i wnuków;
[00:50:00]
Przywiązanie rodziny Stanisławy Fiodorowej do języka polskiego.
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]