Urodziła się 25 maja 1935 w zaścianku Karabanicha, w woj., wileńskim II Rzeczpospolitej Polskiej, jako jedna z pięciorga dzieci Stanisława i Józefy z d. Jacyna. Rodzice byli rolnikami, mieli 25-hekatorowe gospodarstwo rolne, z którego utrzymywali całą rodzinę. Wybuch wojny niemiecko-sowieckiej sprawił, że rodzina Jadwigi Grypko nie została wywieziona na Sybir transportem zaplanowanym na 24 czerwca 1941 roku. Jej ojciec został wcielony do uformowanej przy boku Armii Czerwonej – Armii Berlinga w 1944 roku. Wrócił do rodziny po wojnie. Matka z dziećmi pozostała sama na gospodarstwie. Po zakończeniu II wojny światowej rodzina nie zdecydowała się na wyjazd do Polski. W 1949 roku została zmuszona (pod groźbą deportacji na Sybir) do zapisania się do kołchozu. Po ślubie w 1954 roku, Jadwiga Grypko przestała pracować w kołochozie. Po urodzeniu syna, zajmowała się domem. Po rozstaniu z mężem, pracowała przez 35 lat na kolei.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
[00:00:00] AHM_PnW_2063_Jadwiga_Grypko
Przedstawienie siebie i swojej rodziny (pochodzenie, rodzice-rolnicy, gospodarstwo rolne, rozpoczęcie nauki w szkole w 1939), niebezpieczeństwo wywózki rodziny na Sybir w 1941 roku, wybuch wojny niemiecko-sowieckiej; wcielenie ojca do ludowego Wojska Polskiego przy Armii Czerwonej; nocne wizyty partyzantów i grabież rodziny z dobytku;
[00:05:00, 01]
Okres powojenny – organizacja kołchozu we wsi, kontyngenty i wysokie podatki; przekazanie gospodarstwa rodziców J. Grypko do kołchozu w 1949 roku; zamążpójście w 1954 roku i wyjście z kołchozu; narodziny dziecka; rozwód i praca na kolei aż do emerytury;
[00:10:01, 01]
Wyjazd dziadka (ojciec ojca J. Grypko) do USA do pracy zarobkowej; powrót do Polski i zakup ziemi;
[00:15:00, 01]
Dalsze losy rodzeństwa Jadwigi Grypko; nauka w domu polskich piosenek i wierszy przez matkę J. Gryko podczas wojny;
[00:20:00, 01]
Powrót ojca do rodziny w 1945 roku; wyjazd części krewnych do Polski (pierwsza repatriacja); zakładanie kołchozów na wsi po wojnie;
[00:25:00]
Wspomnienie z nocnych wizyt oddziałów partyzanckich, okradających rodzinę J. Grypko z dobytku;
[00:30:00]
Stosunek władz białoruskich do kościoła katolickiego i praktykowania religii; zwalczanie kościoła, ateizacja; wzięcie ślubu po kryjomu w kościele w Głębokim;
[00:35:00]
Losy powojenne kościoła w Woropajewie (zamknięcie kościoła, zniszczenie przez mężczyznę wieży kościoła); uczęszczanie do kościoła w Głębokim;
[00:40:00]
Ateizacja dzieci w szkole; paszportyzacja (zmuszanie do przyjmowania narodowości białoruskiej);
[00:45:00]
Ucieczka Żyda z getta w Daniłowiczach, próba udzielenia mu pomocy i schronienia przez matkę J. Grypko.
[00:00:00] AHM_PnW_2063_Jadwiga_Grypko
Przedstawienie siebie i swojej rodziny (pochodzenie, rodzice-rolnicy, gospodarstwo rolne, rozpoczęcie nauki w szkole w 1939), niebezpieczeństwo wywózki rodziny na Sybir w 1941 roku, wybuch wojny niemiecko-sowieckiej; wcielenie ojca do ludowego Wojska Polskiego przy Armii Czerwonej; nocne wizyty partyzantów i grabież rodziny z dobytku;
[00:05:00, 01]
Okres powojenny – organizacja kołchozu we wsi, kontyngenty i wysokie podatki; przekazanie gospodarstwa rodziców J. Grypko do kołchozu w 1949 roku; zamążpójście w 1954 roku i wyjście z kołchozu; narodziny dziecka; rozwód i praca na kolei aż do emerytury;
[00:10:01, 01]
Wyjazd dziadka (ojciec ojca J. Grypko) do USA do pracy zarobkowej; powrót do Polski i zakup ziemi;
[00:15:00, 01]
Dalsze losy rodzeństwa Jadwigi Grypko; nauka w domu polskich piosenek i wierszy przez matkę J. Gryko podczas wojny;
[00:20:00, 01]
Powrót ojca do rodziny w 1945 roku; wyjazd części krewnych do Polski (pierwsza repatriacja); zakładanie kołchozów na wsi po wojnie;
[00:25:00]
Wspomnienie z nocnych wizyt oddziałów partyzanckich, okradających rodzinę J. Grypko z dobytku;
[00:30:00]
Stosunek władz białoruskich do kościoła katolickiego i praktykowania religii; zwalczanie kościoła, ateizacja; wzięcie ślubu po kryjomu w kościele w Głębokim;
[00:35:00]
Losy powojenne kościoła w Woropajewie (zamknięcie kościoła, zniszczenie przez mężczyznę wieży kościoła); uczęszczanie do kościoła w Głębokim;
[00:40:00]
Ateizacja dzieci w szkole; paszportyzacja (zmuszanie do przyjmowania narodowości białoruskiej);
[00:45:00]
Ucieczka Żyda z getta w Daniłowiczach, próba udzielenia mu pomocy i schronienia przez matkę J. Grypko.
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl