Urodziła się w 1924 roku niedaleko Łomży w rodzinie Bolesława i Wiktorii. Ojciec w okresie międzywojennym zakupił dom w części Wilna należącej do Barbary Puszkin, synowej Aleksandra Puszkina. Środki na ten cel pochodziły m. in. z jego pobytu w Ameryce. Ojciec pracował w składnicy wojskowej w Wilnie. Swoją żonę poznał w Łomży. Bolesław i Wiktoria Pawłowscy przeprowadzili się do Wilna, ale Janina Pawłowska i jej trzy lata starsza siostra urodziły się w okolicach Łomży, ponieważ matka chciała urodzić dzieci w swoich rodzinnych stronach. Siostra zmarła w wieku 11 lat. Janina Pawłowska chodziła najpierw do szkoły prowadzonej przez siostry zakonne przy ul. Witebskiej, później uczęszczała do szkoły powszechnej nr 20 im. Matki Boskiej Ostrobramskiej. Ostatnie lata nauki spędziła w szkole "ćwiczeniówce" przy Instytucie Pedagogicznym w Wilnie. Do wybuchu wojny ukończyła siedem klas. Później jeszcze przez dwa lata uczyła się fachu krawcowej. Przez pewien czas chodziła na tajne komplety. W czasie okupacji niemieckiej, w obawie przed wywiezieniem na roboty do Niemiec, ukrywała się prawie rok w Olkienikach pod Wilnem. Matka Janiny Pawłowskiej zmarła w 1944 roku. Janina Pawłowska przed 1945 rokiem zaczęła pracować w sklepie i w tej pracy spędziła 48 lat. Po wojnie dokształcała się, m. in. chodziła na kursy dla kasjerek. W 1955 roku wyszła za mąż za Cyryla. Urodziła dwie córki. Janina Pawłowska przez kilkanaście była związana z Uniwersytetem Trzeciego Wieku w Wilnie.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Losy ojca w czasie I wojny światowej, poznanie swojej przyszłej żony, mieszkanie w Wilnie, zakupienie ziemi u Barbary Puszkinowej, kolejne miejsce zamieszkania przy ul. Świstopole, nauka w szkole nr 20, kolejna szkoła przy instytucie pedagogicznym, dodatkowa nauka w szkole krawieckiej (w czasie wojny) 01 1 min
17 września 1939 - wizyta znajomej z Białegostoku, znajoma niespodziewanie ranna od bomby, pierwszy zobaczony żołnierz sowiecki, wejście Niemców (1941), śmierć matki (maj 1944), kwestia dostępności żywności na kartki 01 5 min
Niebezpieczeństwo wywiezienia do pracy do Rzeszy, ukrywanie się w Olkienikach, nauczanie tam Litwinów języka polskiego, mordy na Żydach w okolicy Olkienik, wyjazd z Olkienik, wycofywanie się Niemców, śmierć matki, wyjazdy do Polski, śmierć ojca, praca w sklepie przez 48 lat, dokształcanie się - kursy dla kasjerek etc., zamążpójście, wcześniejsze losy męża, ślub w 1955 roku, dwie córki, śmierć męża po 15 latach małżeństwa, wykształcenie córek, wnuczki i ich życie obecne 01 10 min
Ojciec - urodzony w Lidzie, całe życie mieszkający w Wilnie, ojciec w czasie I wojny światowej, poznanie przyszłej żony w Łowiczu, zabranie żony do Wilna, obie córki (w tym młodsza Jadwiga) urodzone w Łowiczu, ojciec w Ameryce, zakupienie ziemi, kwestia wyjazdu do Polski w 1945 roku 01 18 min
Praca ojca w Wilnie w składnicy wojskowej, ojciec w Ameryce za kawalerskich czasów, kolejne miejsca zamieszkania w Wilnie, przebudowa domu, pierwsze wrażenia z domu rodzinnego, wywiezienie córek do Olsztyna, aby tam przyjęły pierwszą komunię i kłopoty z tym związane 02 1 min
Zakupienie ziemi od Barbary Puszkinowej, sad, ziemia do uprawy, sprzedawanie płodów rolnych, wyprowadzenie policjanta z domu przez sowietów (1945 rok), dramatyczna sytuacja w Wilnie w lecie 1944 roku - gnanie ludzi przez Niemców, palenie się miasta, przeczekanie tego czasu w piwnicy, wejście wojsk sowieckich 02 6 min
Krajobraz po wycofaniu się Niemców i wejściu sowietów, katiusze w okolicy domu, okoliczny most zniszczony i odbudowywany, porównanie sytuacji za okupacji niemieckiej i sowieckiej po 1944 roku, koleżanka kolegująca się z Niemcem i jej śmierć prawdopodobnie z wyroku partyzantów polskich 02 17 min
Jedzenie dla polskich partyzantów, partyzanci za obu okupacji, dworek rodziny J. Piłsudskiego, znajomy w partyzantce polskiej jego wyjazd 02 24 min
Kolejne okupacje - kontyngenty, podatki, litewska okupacja Wilna, banki i długi za okupacji litewskiej Wilna, spłacanie długów, szkoła rzemieślnicza i dwuletnia nauka w tej szkole, tajne komplety w domach za okupacji niemieckiej, miejsca tajnych kompletów 03 1 min
Okres przedwojenny - szkoły: pierwsza szkoła u sióstr zakonnych, druga szkoła im. Matki Boskiej Ostrobramskiej, trzecia szkoła "ćwiczeniówka", nazwiska niektórych nauczycieli, sprawa obrazu otrzymanego w prezencie 03 9 min
Wspomnienie o wierszach recytowanych w młodości, m. in. Pola i Mickiewicza, modlitwy (litanie i różaniec), książki w domu (Mickiewicz), pamiątki rodzinne w domu (lichtarze), zmiana mieszkania, koligacje rodzinne (rodziny córek) 03 15 min
Radio w domu w okresie przedwojennym, sen o matce, słuchanie radia za kolejnych okupacji i w późniejszym okresie, Litwini nieprzychylni Polakom w czasie wojny, incydenty w kościele z udziałem Litwinów, procesje religijne 03 22 min
Kościoły w Wilnie, drewniane chodniki przed wojną, Żydzi w Wilnie, zakupy w sklepach żydowskich, kłopoty z zaopatrzeniem, kłopoty z chlebem podczas wojny, wybuch wojny, naloty na Wilno, zaciemnianie miasta 04 1 min
Śmierć Józefa Piłsudskiego, pogrzeb serca marszałka w Wilnie, podanie ręki prezydentowi Mościckiemu, droga konduktu pogrzebowego 04 5 min
Fotografie z cmentarza na Rossie, okolice mauzoleum matki marszałka i jego serca, inne groby, okupacja niemiecka - ukrywanie się przed wywózką do Niemiec, uczenie dzieci języka polskiego, niekorzystna atmosfera w Olkienikach, mordowanie Żydów w tym czasie, getto w Wilnie, rejon w Wilnie przeznaczony na getto; zdjęcie dzwonów z kościoła przez sowietów 05 1 min
Nazwiska znajomych Żydów, religia w szkole przedwojennej (katolicy, prawosławni, Żydzi), ocaleni Żydzi wyjeżdżający do Polski, teatr w Wilnie, występy Ordonówny, spektakl "Krakowiacy i górale", ogrzewanie teatru w czasie przedstawień, nawiązanie kontaktu z Zygmuntem Kęstowiczem i korespondencja z nim, kontakty z Janem Zagozdą i Danutą Żelechowską z Warszawy, uniwersytet trzeciego wieku 05 8 min
Losy męża Janiny Pawłowskiej, jego wywiezienie do Rosji z Kowna w okresie młodzieńczym, 9,5 roku pobytu przyszłego męża w Rosji na zesłaniu, znajomość z przyszłym mężem od 10. roku życia 06 6 min
Losy ojca w czasie I wojny światowej, poznanie swojej przyszłej żony, mieszkanie w Wilnie, zakupienie ziemi u Barbary Puszkinowej, kolejne miejsce zamieszkania przy ul. Świstopole, nauka w szkole nr 20, kolejna szkoła przy instytucie pedagogicznym, dodatkowa nauka w szkole krawieckiej (w czasie wojny) 01 1 min
17 września 1939 - wizyta znajomej z Białegostoku, znajoma niespodziewanie ranna od bomby, pierwszy zobaczony żołnierz sowiecki, wejście Niemców (1941), śmierć matki (maj 1944), kwestia dostępności żywności na kartki 01 5 min
Niebezpieczeństwo wywiezienia do pracy do Rzeszy, ukrywanie się w Olkienikach, nauczanie tam Litwinów języka polskiego, mordy na Żydach w okolicy Olkienik, wyjazd z Olkienik, wycofywanie się Niemców, śmierć matki, wyjazdy do Polski, śmierć ojca, praca w sklepie przez 48 lat, dokształcanie się - kursy dla kasjerek etc., zamążpójście, wcześniejsze losy męża, ślub w 1955 roku, dwie córki, śmierć męża po 15 latach małżeństwa, wykształcenie córek, wnuczki i ich życie obecne 01 10 min
Ojciec - urodzony w Lidzie, całe życie mieszkający w Wilnie, ojciec w czasie I wojny światowej, poznanie przyszłej żony w Łowiczu, zabranie żony do Wilna, obie córki (w tym młodsza Jadwiga) urodzone w Łowiczu, ojciec w Ameryce, zakupienie ziemi, kwestia wyjazdu do Polski w 1945 roku 01 18 min
Praca ojca w Wilnie w składnicy wojskowej, ojciec w Ameryce za kawalerskich czasów, kolejne miejsca zamieszkania w Wilnie, przebudowa domu, pierwsze wrażenia z domu rodzinnego, wywiezienie córek do Olsztyna, aby tam przyjęły pierwszą komunię i kłopoty z tym związane 02 1 min
Zakupienie ziemi od Barbary Puszkinowej, sad, ziemia do uprawy, sprzedawanie płodów rolnych, wyprowadzenie policjanta z domu przez sowietów (1945 rok), dramatyczna sytuacja w Wilnie w lecie 1944 roku - gnanie ludzi przez Niemców, palenie się miasta, przeczekanie tego czasu w piwnicy, wejście wojsk sowieckich 02 6 min
Krajobraz po wycofaniu się Niemców i wejściu sowietów, katiusze w okolicy domu, okoliczny most zniszczony i odbudowywany, porównanie sytuacji za okupacji niemieckiej i sowieckiej po 1944 roku, koleżanka kolegująca się z Niemcem i jej śmierć prawdopodobnie z wyroku partyzantów polskich 02 17 min
Jedzenie dla polskich partyzantów, partyzanci za obu okupacji, dworek rodziny J. Piłsudskiego, znajomy w partyzantce polskiej jego wyjazd 02 24 min
Kolejne okupacje - kontyngenty, podatki, litewska okupacja Wilna, banki i długi za okupacji litewskiej Wilna, spłacanie długów, szkoła rzemieślnicza i dwuletnia nauka w tej szkole, tajne komplety w domach za okupacji niemieckiej, miejsca tajnych kompletów 03 1 min
Okres przedwojenny - szkoły: pierwsza szkoła u sióstr zakonnych, druga szkoła im. Matki Boskiej Ostrobramskiej, trzecia szkoła "ćwiczeniówka", nazwiska niektórych nauczycieli, sprawa obrazu otrzymanego w prezencie 03 9 min
Wspomnienie o wierszach recytowanych w młodości, m. in. Pola i Mickiewicza, modlitwy (litanie i różaniec), książki w domu (Mickiewicz), pamiątki rodzinne w domu (lichtarze), zmiana mieszkania, koligacje rodzinne (rodziny córek) 03 15 min
Radio w domu w okresie przedwojennym, sen o matce, słuchanie radia za kolejnych okupacji i w późniejszym okresie, Litwini nieprzychylni Polakom w czasie wojny, incydenty w kościele z udziałem Litwinów, procesje religijne 03 22 min
Kościoły w Wilnie, drewniane chodniki przed wojną, Żydzi w Wilnie, zakupy w sklepach żydowskich, kłopoty z zaopatrzeniem, kłopoty z chlebem podczas wojny, wybuch wojny, naloty na Wilno, zaciemnianie miasta 04 1 min
Śmierć Józefa Piłsudskiego, pogrzeb serca marszałka w Wilnie, podanie ręki prezydentowi Mościckiemu, droga konduktu pogrzebowego 04 5 min
Fotografie z cmentarza na Rossie, okolice mauzoleum matki marszałka i jego serca, inne groby, okupacja niemiecka - ukrywanie się przed wywózką do Niemiec, uczenie dzieci języka polskiego, niekorzystna atmosfera w Olkienikach, mordowanie Żydów w tym czasie, getto w Wilnie, rejon w Wilnie przeznaczony na getto; zdjęcie dzwonów z kościoła przez sowietów 05 1 min
Nazwiska znajomych Żydów, religia w szkole przedwojennej (katolicy, prawosławni, Żydzi), ocaleni Żydzi wyjeżdżający do Polski, teatr w Wilnie, występy Ordonówny, spektakl "Krakowiacy i górale", ogrzewanie teatru w czasie przedstawień, nawiązanie kontaktu z Zygmuntem Kęstowiczem i korespondencja z nim, kontakty z Janem Zagozdą i Danutą Żelechowską z Warszawy, uniwersytet trzeciego wieku 05 8 min
Losy męża Janiny Pawłowskiej, jego wywiezienie do Rosji z Kowna w okresie młodzieńczym, 9,5 roku pobytu przyszłego męża w Rosji na zesłaniu, znajomość z przyszłym mężem od 10. roku życia 06 6 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]
galeria
35fotografii