Urodziła się 11 marca 1934 w Korewiczach, polskiej wsi, w powiecie wołkowyskim II RP. Córka Kamilii i Mikołaja Juszkiewiczów. Rodzina mieszkała i żyła w niewielkim gospodarstwie rolnym. Wraz z rodziną okres II wojny światowej przeżyła w rodzinnej wsi. Naukę rozpoczęła w polskiej szkole podstawowej, potajemnie zorganizowanej w Korewiczach podczas okupacji niemieckiej. Dalszą naukę kontynuowała w szkole sowieckiej. Po licznych naciskach władz białoruskich ojciec Danuty Eberts zgodził się przystąpić do kołchozu. Mimo podjętej decyzji został w 1949 roku aresztowany, uznany za kułaka i wroga narodu i skazany na 10 lat łagru. Wyrok odsiadywał w łagrze w Wołkowysku. Po aresztowaniu ojca rodzina była prześladowana. Danuta Eberts, jako córka wroga narodu została wyrzucona ze szkoły. W 1952 roku razem z matką zostały wywiezione do Kazachstanu. Spędziły tam cztery lata, pracując m. in. przy zbiorach bawełny. Na zesłaniu poznała swojego przyszłego męża, Niemca, pochodzącego z Oddesy. W 1956 roku małżeństwo otrzymało zgodę na powrót do domu. Danuta Eberts wraz z rodziną wróciła z zesłania w 1956 roku. Wraz z mężem zamieszkała w Wołkowysku, urodziła dwóch synów. Pracowała jako księgowa. Od początku lat 90. Danuta Eberts uczestniczyła w corocznych zjazdach Związku Sybiraków w Białymstoku.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (dom rodzinny, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo); 001 ok. 1 min
Wypadek w rodzinie mamy, śmierć babci, samotne wychowywanie i kształcenie 9 dzieci przez dziadka; 001 ok. 3 min
Gospodarstwo rodziców; 001 ok. 7 min
Wejście wojsk sowieckich we wrześniu 1939, początek okupacji sowieckiej, deportacje na Sybir; 001 ok. 9 min
Odwrót wojsk sowieckich; 001 ok. 14 min
Początek okupacji niemieckiej; 001 ok. 15 min
Losy żydowskiej rodziny we wsi Korewicze podczas niemieckiej okupacji; 001 ok. 16 min
Getto, egzekucje Żydów w Izabelinie; 001 ok. 17 min
Stosunki rodziny Danuty Eberts z Niemcami, pochwały za dobrą gospodarkę; 001 ok. 18 min
Kontakty z jedyną żydowską rodziną mieszkającą we wsi po sąsiedzku; 001 ok. 22 min
Druga okupacja sowiecka, aresztowanie księdza; 001 ok. 24 min
Budowa i dekoracja kaplicy w Korewiczach podczas okupacji niemieckiej; zabranie kościoła w Łapienicy i przekazanie na cerkiew podczas pierwszej okupacji sowieckiej; 001 ok. 24 min
Zorganizowanie we wsi tajnych lekcji języka polskiego dla dzieci podczas okupacji niemieckiej; 001 ok. 28 min
Wejście wojsk sowieckich po raz drugi; 002 ok. 1 min
Wywózki podczas drugiej okupacji sowieckiej; 002 ok. 2 min
Odebranie ziemi rodzicom Danuty Eberts w 1949 roku, organizacja kołchozu; 002 ok. 3 min
Aresztowanie i wywiezienie przez Sowietów brata ojca i innych mężczyzn związanych z AK; 002 ok. 4 min
Aresztowanie ojca Danuty Eberts (uznany za kułaka), wyrok 10 lat łagru w Wołkowysku; 002 ok. 7 min
Prześladowanie rodziny, wywiezienie Danuty Eberts i jej matki do Kazachstanu w 1952 roku; 002 ok. 10 min
Życie stryja ukrywającego się w lesie od 1944 roku do 1952 roku; 002 ok. 15 min
Okoliczności wywózki do Kazachstanu; 002 ok. 17 min
Pobyt w Kazachstanie; 002 ok. 22 min
Ciężka praca przy zbiorze bawełny; 002 ok. 25 min
Film „Zakazane piosenki” wyświetlany kołchozie w Kazachstanie; 002 ok. 31 min
Zamążpójście w wieku 18 lat, za Ebertsa, Niemca zesłanego do Kazachstanu z Odessy; 002 ok. 32 min
Losy męża Danuty Eberts w czasie II wojny światowej (jako 10-letni chłopiec bez rodziców i domu w ZSRR); 002 ok. 35 min
Powrót z zesłania w 1956 roku do rodzinnej wsi, prześladowania po powrocie, zamieszkanie z mężem w Wołkowysku; 002 ok. 37 min
Praca w księgowości, w handlu, prześladowania po powrocie z zesłania; 003 ok. 1 min
Praca męża w tartaku, później jako kierowca; 003 ok. 3 min
Choroba i śmierć syna, inżyniera budowlanego, po wybuchu elektrowni w Czarnobylu; 003 ok. 5 min
Opis własnego stanu zdrowia, zaawansowanej nerwicy; 003 ok. 15 min
Kradzieże w kołchozie; 003 ok. 18 min
Śmierć ojca; 003 ok. 21 min
Warunki życia i pracy w obozie w Wołkowysku, w którym przebywał ojciec Danuty Eberts; 003 ok. 22 min
Przyczyny dla których rodzina pozostała na Białorusi 003 ok. 27 min
Rehabilitacja Danuty Eberts i jej rodziców w latach 80. i 90. (za Gorbaczowa), wypłata odszkodowania za zabranie gospodarstwa 003 ok. 30 min
Próby wykupienia części ziemi w Korewiczach, odebranej rodzicom po wojnie; 003 ok. 37 min
Losy brata ojca wywiezionego do Republiki Komi; 003 ok. 39 min
Losy brata matki wywiezionego na Kołymę; 004 ok. 1 min
Wyjazdy Danuty Eberts do Polski, do rodziny; 004 ok. 2 min
Wyjazdy do Polski, do Białegostoku na zjazdy Sybiraków; 004 ok. 3 min
Opowieści o wnukach mieszkających w różnych stronach Białorusi; 004 ok. 8 min
Prześladowania niemieckiej rodziny męża; 004 ok. 13 min
Wyjazd rodziny męża do Niemiec; 004 ok. 16 min
Podsumowanie całego życia; 004 ok. 17 min
Wyjazdy do domu w Korewiczach, wspomnienie Korewicz sprzed wybuchu wojny; 004 ok. 24 min
Warunki życia w Kazachstanie; 004 ok. 33 min
Wywalczenie przez grupę Polaków wolnej niedzieli od pracy w kołchozie; 004 ok. 34 min
Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (dom rodzinny, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo); 001 ok. 1 min
Wypadek w rodzinie mamy, śmierć babci, samotne wychowywanie i kształcenie 9 dzieci przez dziadka; 001 ok. 3 min
Gospodarstwo rodziców; 001 ok. 7 min
Wejście wojsk sowieckich we wrześniu 1939, początek okupacji sowieckiej, deportacje na Sybir; 001 ok. 9 min
Odwrót wojsk sowieckich; 001 ok. 14 min
Początek okupacji niemieckiej; 001 ok. 15 min
Losy żydowskiej rodziny we wsi Korewicze podczas niemieckiej okupacji; 001 ok. 16 min
Getto, egzekucje Żydów w Izabelinie; 001 ok. 17 min
Stosunki rodziny Danuty Eberts z Niemcami, pochwały za dobrą gospodarkę; 001 ok. 18 min
Kontakty z jedyną żydowską rodziną mieszkającą we wsi po sąsiedzku; 001 ok. 22 min
Druga okupacja sowiecka, aresztowanie księdza; 001 ok. 24 min
Budowa i dekoracja kaplicy w Korewiczach podczas okupacji niemieckiej; zabranie kościoła w Łapienicy i przekazanie na cerkiew podczas pierwszej okupacji sowieckiej; 001 ok. 24 min
Zorganizowanie we wsi tajnych lekcji języka polskiego dla dzieci podczas okupacji niemieckiej; 001 ok. 28 min
Wejście wojsk sowieckich po raz drugi; 002 ok. 1 min
Wywózki podczas drugiej okupacji sowieckiej; 002 ok. 2 min
Odebranie ziemi rodzicom Danuty Eberts w 1949 roku, organizacja kołchozu; 002 ok. 3 min
Aresztowanie i wywiezienie przez Sowietów brata ojca i innych mężczyzn związanych z AK; 002 ok. 4 min
Aresztowanie ojca Danuty Eberts (uznany za kułaka), wyrok 10 lat łagru w Wołkowysku; 002 ok. 7 min
Prześladowanie rodziny, wywiezienie Danuty Eberts i jej matki do Kazachstanu w 1952 roku; 002 ok. 10 min
Życie stryja ukrywającego się w lesie od 1944 roku do 1952 roku; 002 ok. 15 min
Okoliczności wywózki do Kazachstanu; 002 ok. 17 min
Pobyt w Kazachstanie; 002 ok. 22 min
Ciężka praca przy zbiorze bawełny; 002 ok. 25 min
Film „Zakazane piosenki” wyświetlany kołchozie w Kazachstanie; 002 ok. 31 min
Zamążpójście w wieku 18 lat, za Ebertsa, Niemca zesłanego do Kazachstanu z Odessy; 002 ok. 32 min
Losy męża Danuty Eberts w czasie II wojny światowej (jako 10-letni chłopiec bez rodziców i domu w ZSRR); 002 ok. 35 min
Powrót z zesłania w 1956 roku do rodzinnej wsi, prześladowania po powrocie, zamieszkanie z mężem w Wołkowysku; 002 ok. 37 min
Praca w księgowości, w handlu, prześladowania po powrocie z zesłania; 003 ok. 1 min
Praca męża w tartaku, później jako kierowca; 003 ok. 3 min
Choroba i śmierć syna, inżyniera budowlanego, po wybuchu elektrowni w Czarnobylu; 003 ok. 5 min
Opis własnego stanu zdrowia, zaawansowanej nerwicy; 003 ok. 15 min
Kradzieże w kołchozie; 003 ok. 18 min
Śmierć ojca; 003 ok. 21 min
Warunki życia i pracy w obozie w Wołkowysku, w którym przebywał ojciec Danuty Eberts; 003 ok. 22 min
Przyczyny dla których rodzina pozostała na Białorusi 003 ok. 27 min
Rehabilitacja Danuty Eberts i jej rodziców w latach 80. i 90. (za Gorbaczowa), wypłata odszkodowania za zabranie gospodarstwa 003 ok. 30 min
Próby wykupienia części ziemi w Korewiczach, odebranej rodzicom po wojnie; 003 ok. 37 min
Losy brata ojca wywiezionego do Republiki Komi; 003 ok. 39 min
Losy brata matki wywiezionego na Kołymę; 004 ok. 1 min
Wyjazdy Danuty Eberts do Polski, do rodziny; 004 ok. 2 min
Wyjazdy do Polski, do Białegostoku na zjazdy Sybiraków; 004 ok. 3 min
Opowieści o wnukach mieszkających w różnych stronach Białorusi; 004 ok. 8 min
Prześladowania niemieckiej rodziny męża; 004 ok. 13 min
Wyjazd rodziny męża do Niemiec; 004 ok. 16 min
Podsumowanie całego życia; 004 ok. 17 min
Wyjazdy do domu w Korewiczach, wspomnienie Korewicz sprzed wybuchu wojny; 004 ok. 24 min
Warunki życia w Kazachstanie; 004 ok. 33 min
Wywalczenie przez grupę Polaków wolnej niedzieli od pracy w kołchozie; 004 ok. 34 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl