Urodziła się 24 września 1933 w Wołkowysku w rodzinie Kazimierza Bućko i Wiktorii z Szerejków. Miała młodszą siostrę – Kazimierę. Rodzice mieli gospodarstwo, wychowaniem dziewczynek zajmował się dziadek Kajetan Bućko, syn powstańca styczniowego. Pierwsze dwie klasy Maria Prońko skończyła w polskiej szkole, natomiast trzecią, czwartą i piątą klasę ukończyła na tajnych kompletach, zorganizowanych przez polską nauczycielkę Bogusławę Błyskorz. Gdy rodzicom Marii Prońko po drugim wejściu wojsk sowieckich odebrano ziemię, nie zdecydowali się na pracę w kołchozie. Ojciec zaczął pracować jako kowal. Maria Prońko po skończeniu średniej szkoły pedagogicznej w wieku 19 lat rozpoczęła pracę w szkole na wsi we Chrostowie. Przez 16 lat pracowała jako nauczycielka. W 1954 roku wyszła za mąż za Mieczysława Prońko.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (dom rodzinny, rodzice, rodzeństwo, dziadek); 001 ok. 1 min
Wybuch wojny, wejście wojsk sowieckich w 1939 roku, witanie ich przez Żydów, otwarcie rosyjskich szkół; 001 ok. 9 min
Rozpoczęcie nauki w polskiej szkole; 001 ok. 12 min
Wejście wojsk niemieckich, bombardowanie Wołkowyska; 001 ok. 12 min
Nauka w języku polskim podczas okupacji niemieckiej na tajnych kompletach zorganizowanych przez Bogusławę Błyskorz; 001 ok. 17 min
Drugie wejście wojsk sowieckich; 001 ok. 20 min
Nauka w klasie szóstej, siódmej i pierwszej gimnazjalnej; 002 ok. 1 min
Tworzenie kołchozów, odebranie ziemi i narzędzi rolniczych; 002 ok. 1 min
Trudności z nauką języka rosyjskiego; 002 ok. 4 min
Nauka w średniej szkole pedagogicznej (od siódmej klasy); 002 ok. 6 min
Odmowa wstąpienia do komsomołu; 002 ok. 7 min
Praca w szkole na wsi (trudności spowodowane słabą znajomością białoruskiego); 002 ok. 8 min
Wyjście za mąż za Mieczysława Prońko, szczegóły dotyczące rodziny męża; 002 ok. 12 min
Wyjazd siostry do Polski w 1955 roku i jej dalsze losy; 003 ok. 1 min
Działalność patriotyczno-religijna siostry; 003 ok. 3 min
Śmierć siostry w hospicjum w Gdańsku, chorowała na raka mózgu; 003 ok. 8 min
Przejście na emeryturę, społeczna praca przy nauce języka polskiego, opieka nad przykościelną biblioteką; 003 ok. 12 min
Praca z niepełnosprawnymi dziećmi; 003 ok. 22 min
Stworzenie biblioteki przykościelnej; 003 ok. 24 min
Stowarzyszenie rodzin polskich; 003 ok. 30 min
Budowa pomnika Lenina w Wołkowysku, składanie kwiatów przez pary młode; 005 ok. 33 min
Przedwojenny wygląd Wołkowyska; 004 ok. 1 min
Żydzi w Wołkowysku, żydowski handel; 004 ok. 6 min
Obyczaje w szkole; 004 ok. 11 min
Aresztowania, egzekucje, wywózki podczas pierwszej sowieckiej okupacji, przygotowania rodziców do wywózki; 004 ok. 14 min
Okoliczności wyrobienia Karty Polaka, dokumenty zachowane w domu; 004 ok. 17 min
Wywózki podczas drugiego wejścia wojsk sowieckich, m.in. rodzinę Prońko (rodzina Krystyny Prońko); 004 ok. 19 min
Wożenie ziemi z Wołkowyska dla mieszkańców Wołkowyska żyjących w obecnych granicach Polski; 004 ok. 25 min
Rodzina Kozłowskich z Chrostowa; 004 ok. 28 min
Zakładanie przez Niemców getta w Wołkowysku; 004 ok. 29 min
Ukrywanie Żydów przez rodzinę kolejarzy, rozstrzelanie Żydów i ukrywającej ich rodziny; 004 ok. 32 min
Likwidacja getta w Wołkowysku; 005 ok. 1 min
Przedwojenna emigracja Żydów z Wołkowyska do Palestyny; 005 ok. 1 min
Niemiecki obóz dla jeńców rosyjskich; 005 ok. 3 min
Niemieccy jeńcy po wojnie; 005 ok. 5 min
Śmierć księdza wrzuconego do studni; 005 ok. 5 min
Próby aresztowania księdza przez Niemców; 005 ok. 7 min
Brak duchownych po wojnie; 005 ok. 8 min
Opowieść księdzu Antonim Filipczaku i o współczesnych powołaniach w Wołkowysku; 005 ok. 10 min
Wspomnienie o religijności rodziców; 005 ok. 14 min
Pobyt teściów w Rosji podczas rewolucji Marii Prońko; 005 ok. 21 min
Praca męża w kołchozie; 005 ok. 29 min
Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (dom rodzinny, rodzice, rodzeństwo, dziadek); 001 ok. 1 min
Wybuch wojny, wejście wojsk sowieckich w 1939 roku, witanie ich przez Żydów, otwarcie rosyjskich szkół; 001 ok. 9 min
Rozpoczęcie nauki w polskiej szkole; 001 ok. 12 min
Wejście wojsk niemieckich, bombardowanie Wołkowyska; 001 ok. 12 min
Nauka w języku polskim podczas okupacji niemieckiej na tajnych kompletach zorganizowanych przez Bogusławę Błyskorz; 001 ok. 17 min
Drugie wejście wojsk sowieckich; 001 ok. 20 min
Nauka w klasie szóstej, siódmej i pierwszej gimnazjalnej; 002 ok. 1 min
Tworzenie kołchozów, odebranie ziemi i narzędzi rolniczych; 002 ok. 1 min
Trudności z nauką języka rosyjskiego; 002 ok. 4 min
Nauka w średniej szkole pedagogicznej (od siódmej klasy); 002 ok. 6 min
Odmowa wstąpienia do komsomołu; 002 ok. 7 min
Praca w szkole na wsi (trudności spowodowane słabą znajomością białoruskiego); 002 ok. 8 min
Wyjście za mąż za Mieczysława Prońko, szczegóły dotyczące rodziny męża; 002 ok. 12 min
Wyjazd siostry do Polski w 1955 roku i jej dalsze losy; 003 ok. 1 min
Działalność patriotyczno-religijna siostry; 003 ok. 3 min
Śmierć siostry w hospicjum w Gdańsku, chorowała na raka mózgu; 003 ok. 8 min
Przejście na emeryturę, społeczna praca przy nauce języka polskiego, opieka nad przykościelną biblioteką; 003 ok. 12 min
Praca z niepełnosprawnymi dziećmi; 003 ok. 22 min
Stworzenie biblioteki przykościelnej; 003 ok. 24 min
Stowarzyszenie rodzin polskich; 003 ok. 30 min
Budowa pomnika Lenina w Wołkowysku, składanie kwiatów przez pary młode; 005 ok. 33 min
Przedwojenny wygląd Wołkowyska; 004 ok. 1 min
Żydzi w Wołkowysku, żydowski handel; 004 ok. 6 min
Obyczaje w szkole; 004 ok. 11 min
Aresztowania, egzekucje, wywózki podczas pierwszej sowieckiej okupacji, przygotowania rodziców do wywózki; 004 ok. 14 min
Okoliczności wyrobienia Karty Polaka, dokumenty zachowane w domu; 004 ok. 17 min
Wywózki podczas drugiego wejścia wojsk sowieckich, m.in. rodzinę Prońko (rodzina Krystyny Prońko); 004 ok. 19 min
Wożenie ziemi z Wołkowyska dla mieszkańców Wołkowyska żyjących w obecnych granicach Polski; 004 ok. 25 min
Rodzina Kozłowskich z Chrostowa; 004 ok. 28 min
Zakładanie przez Niemców getta w Wołkowysku; 004 ok. 29 min
Ukrywanie Żydów przez rodzinę kolejarzy, rozstrzelanie Żydów i ukrywającej ich rodziny; 004 ok. 32 min
Likwidacja getta w Wołkowysku; 005 ok. 1 min
Przedwojenna emigracja Żydów z Wołkowyska do Palestyny; 005 ok. 1 min
Niemiecki obóz dla jeńców rosyjskich; 005 ok. 3 min
Niemieccy jeńcy po wojnie; 005 ok. 5 min
Śmierć księdza wrzuconego do studni; 005 ok. 5 min
Próby aresztowania księdza przez Niemców; 005 ok. 7 min
Brak duchownych po wojnie; 005 ok. 8 min
Opowieść księdzu Antonim Filipczaku i o współczesnych powołaniach w Wołkowysku; 005 ok. 10 min
Wspomnienie o religijności rodziców; 005 ok. 14 min
Pobyt teściów w Rosji podczas rewolucji Marii Prońko; 005 ok. 21 min
Praca męża w kołchozie; 005 ok. 29 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl