Urodziła się 11 stycznia 1934 w Raju koło Brzeżan, w rodzinie polsko-ukraińskiej. Ojciec, pochodzący z miejscowości Nisko na Rzeszowszczyźnie, służył w pułku piechoty stacjonującym w Brzeżanach. Matka była Ukrainką, ale przyjęła wiarę rzymskokatolicką. Babcia Teresy Łuszniak pełniła funkcję kwiaciarki w pałacu Potockich w Raju, natomiast wuj był lokajem hrabiego Jakuba Potockiego. Teresa Łuszniak wraz z rodzicami do 1939 roku mieszkała w Brzeżanach. W 1939 roku ojciec wyruszył na wojnę, z której powrócił po kilku tygodniach. Matka zmarła na gruźlicę pod koniec wojny. W grudniu 1944 ojciec został zamordowany przez oddziały UPA. Teresa Łuszniak ukończyła cztery klasy polskiej szkoły. Edukację kontynuowała w szkole ukraińskiej, po ukończeniu której podjęła naukę w liceum oraz na kursach pedagogicznych. W wieku 19 lat wyszła za mąż za Ukraińca, co odebrało jej możliwość wyjazdu do Polski wspólnie z bratem. Pracowała jako nauczycielka w szkole podstawowej.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Wspomnienia z dzieciństwa (służba ojca w 55. Pułku piechoty, rodzina matki pracująca w majątku Potockich, wychowanie w wierze rzymskokatolickiej); 001 ok. 1 min
Wspomnienia z wojny (powrót ojca z frontu, praca na gospodarce, represje niemieckie, choroba i śmierć matki, śmierć ojca z rąk UPA, ucieczka do Brzeżan przed atakami UPA, bombardowanie Brzeżan); 001 ok. 3 min
Edukacja (4 klasy w szkole polskiej, szkoła ukraińska, kursy pedagogiczne); 001 ok. 9 min
Okres powojenny (służba wojskowa brata w Gruzji, zamążpójście, przeprowadzka brata do Warszawy, śmierć syna we Władywostoku); 001 ok. 9 min;
Brzeżany (gimnazjum w Brzeżanach, przedwojenni mieszkańcy Raju, język w domu i szkole); 001 ok. 16 min
Kontakty z brzeżańczykami z Polski (wizyta brzeżańczyków, Karta Polaka); 001 ok. 22 min
Okres przedwojenny (życie religijne, polska policja, mieszkanie w Berzeżanach, wspomnienia babki o Potockich, pożar pałacu w 1939 wywołany przez Ukraińców); 001 ok. 28 min
Okres II wojny światowej (sierociniec w dawnym pałacu, okupacja niemiecka, Niemcy kwaterujący w ich domu); 001 ok. 32 min
II okupacja sowiecka (wejście Rosjan, działalność UPA); 001 ok. 47 min
Życie religijne po 1945 (jedność katolików obu obrządków, brak kościoła, modlitwy w ukryciu, sakramenty w grekokatolickiej kaplicy); 001 ok. 50 min
Ukraina po 1991 roku (obecne stosunki polsko-ukraińskie, rozczarowanie niezależną Ukrainą); 001 ok. 55 min
Wspomnienia z dzieciństwa (służba ojca w 55. Pułku piechoty, rodzina matki pracująca w majątku Potockich, wychowanie w wierze rzymskokatolickiej); 001 ok. 1 min
Wspomnienia z wojny (powrót ojca z frontu, praca na gospodarce, represje niemieckie, choroba i śmierć matki, śmierć ojca z rąk UPA, ucieczka do Brzeżan przed atakami UPA, bombardowanie Brzeżan); 001 ok. 3 min
Edukacja (4 klasy w szkole polskiej, szkoła ukraińska, kursy pedagogiczne); 001 ok. 9 min
Okres powojenny (służba wojskowa brata w Gruzji, zamążpójście, przeprowadzka brata do Warszawy, śmierć syna we Władywostoku); 001 ok. 9 min;
Brzeżany (gimnazjum w Brzeżanach, przedwojenni mieszkańcy Raju, język w domu i szkole); 001 ok. 16 min
Kontakty z brzeżańczykami z Polski (wizyta brzeżańczyków, Karta Polaka); 001 ok. 22 min
Okres przedwojenny (życie religijne, polska policja, mieszkanie w Berzeżanach, wspomnienia babki o Potockich, pożar pałacu w 1939 wywołany przez Ukraińców); 001 ok. 28 min
Okres II wojny światowej (sierociniec w dawnym pałacu, okupacja niemiecka, Niemcy kwaterujący w ich domu); 001 ok. 32 min
II okupacja sowiecka (wejście Rosjan, działalność UPA); 001 ok. 47 min
Życie religijne po 1945 (jedność katolików obu obrządków, brak kościoła, modlitwy w ukryciu, sakramenty w grekokatolickiej kaplicy); 001 ok. 50 min
Ukraina po 1991 roku (obecne stosunki polsko-ukraińskie, rozczarowanie niezależną Ukrainą); 001 ok. 55 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]
galeria
7fotografii
