Urodziła się 15 października 1927 w Raju koło Brzeżan (Polska). Wychowywała się w trudnych warunkach, również materialnych, ponieważ ojciec porzucił matkę jeszcze przed urodzeniem Jadwigi. Matka pracowała w folwarku w Raju. W szkole w Raju Jadwiga Romanyszyn do wybuchu wojny zdążyła ukończyć cztery klasy szkoły powszechnej. W 1942 roku matka wyjechała na roboty do Niemiec zabierając ze sobą Jadwigę oraz małego syna (przyrodniego brata Jadwigi). W Rzeszy przez trzy lata pracowali na wsi na folwarku. Na wiosnę 1945 zostali ewakuowani. Po wyzwoleniu wróciła w rodzinne strony – do Brzeżan. Po wojnie Jadwiga Romanyszyn pracowała najpierw w drukarni. Ukończyła szkołę średnią dla młodzieży pracującej i rozpoczęła pracę jako korektorka w redakcji miejscowej gazety. W 1951 roku wyszła za mąż za Stanisława Romanyszyna. W 1961 roku podjęła sześcioletnie zaoczne studia dziennikarskie na Uniwersytecie Iwana Franki we Lwowie. Następnie pracowała w redakcji w dziale listów. Urodziła dwójkę dzieci.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Pochodzenie rodziny; rodzina ze strony dziadka mamy - wieś Buszcze, śmierć mieszkańców wsi Buszcze w czasie okupacji niemieckiej, obraz Matki Bożej zwrócony do Brzeżan, cztery klasy szkoły powszechnej, wybuch wojny, wyjazd do Niemiec w 1942 roku, powrót w maju 1945, dalsze życie w Brzeżanach, narodowość matki w dokumentach – Ukrainka; praca w drukarni i nauka w szkole dla pracującej młodzieży, praca w redakcji jako korektor w lokalnej gazecie, studia zaoczne w Uniwersytecie Iwana Franki we Lwowie na kierunku dziennikarstwo, dalsza praca w dziale listów w gazecie; 001 ok. 1 min
Ojciec – porzuca matkę przed urodzeniem córki Jadwigi Romanyszyn, uczucia wobec ojca, rozpoznanie sytuacji ojca, życie w Raju na przedmieściu Brzeżan do wyjazdu do Niemiec w 1942 roku, życie w Brzeżanach po powrocie z Niemiec, wspomnienie szkoły, zdolności do nauki, trudne relacje z ojcem, przywiązanie do ojca, rodzeństwo przyrodnie, spóźnione kontakty z przyrodnim rodzeństwem, religijność dziadka Andrzeja (ze strony ojca), koligacje rodzinne; 001 ok. 5 min
Sprawa historii Brzeżan, książki na ten temat, mama samotna po odejściu męża, trudne dzieciństwo bez ojca, majątek Potockiego, praca matki na folwarku w majątku w Raju, koligacje rodzinne (losy dziadka), trzy rodziny polskich oficerów ożenionych w Raju, praca mamy na folwarku, chleb, praca na polu – pomaganie mamie przy żniwach, pasanie krów u obcych ludzi; 001 ok. 12 min
W Niemczech – praca na polu, buraki cukrowe, niedobra ziemia uprawna w Niemczech, folwark w Niemczech, charakterystyka ludzi pracujących w folwarku, żniwa, mechanizacja rolnictwa, noszenie zboża, zbliżanie się końca wojny i wyzwolenie przez wojska radzieckie; 001 ok. 20 min
Zamążpójście, mąż Stanisław Romanyszyn, mama męża – Polka, ocena zachowania Niemców w czasie wojny, lata 1942-1945: obserwacja pobliskich więźniów (Niemców, być może dezerterów), pobliskie miasteczko, zakupy w miasteczku, kłopoty ze zdobyciem ubrań, wypłata, mąka z pobliskiego młyna, reglamentowane mięso, młodszy przyrodni brat, wyżywienie na robotach w Niemczech, obiady i kolacje, jedna wizyta w kościele w ciągu trzech lat pobytu w Niemczech, pobliskie zniszczone miasteczko, ewakuacja; 001 ok. 27 min
Powrót z Niemiec pociągiem, droga przez Polskę, pomoc Polaków na stacjach kolejowych, dokument matki, w którym figuruje jako Ukrainka, ojciec mamy (Jan), matka mamy (Apolonia), powrót (nie do Raju, ale do Brzeżan), przedwojenne czworaki, wygląd izby mieszkalnej, kilka osób w jednej izbie, ciężka praca na folwarku; 002 ok. 1 min
Pałac Potockich, ogród i park, inny park dostępny dla dzieci, pogrzeb Potockiego, procesja i wianek, murowana szkoła powszechna w Raju, dzieci w szkole, język polski i język ukraiński, koleżanki ze szkoły, siostry leśniczego, ulubione koleżanki, zabawy dziecięce; 002 ok. 6 min
Ulubione przedmioty w szkole, zdolności do nauki, biblioteka, cmentarz w Brzeżanach, przywiązanie do wiary katolickiej, przedwojenne Brzeżany, kościół w Brzeżanach, Żydzi w przedwojennych Brzeżanach, nieruchomości Żydowskie, domy żydowskie zniszczone w czasie bombardowania, rozlokowanie Żydów w mieście, mordowanie Żydów; 002 ok. 13 min
Sklepy żydowskie przed wojną, handel opanowany przez Żydów, towary kupowane w sklepach, materiały na ubranie (mundurek), synagoga w Brzeżanach, Ormianie w Brzeżanach, wybuch wojny i bombardowanie Brzeżan (widziane z pobliskiego Raju), więzienie NKWD i więzienie hitlerowskie, mordowanie więźniów przez Sowietów i Niemców; 002 ok. 24 min
Sytuacja majątku w Raju po 1939 roku, wyjazdy do Niemiec, listy mamy do swojego brata, losy ojca Jadwigi Romanyszyn (jego praca, jego druga żona), dzieci Jadwigi Romanyszyn, wnuki, dom, kwestia religijności, chrzczenie dzieci w cerkwi, mąż greckokatolickiego wyznania, ślub w cerkwi, powody przynależności do partii komunistycznej, radość z odzyskania kościoła, wyjazdy do Polski jeszcze w czasach sowieckich; 002 ok. 30 min
Pochodzenie rodziny; rodzina ze strony dziadka mamy - wieś Buszcze, śmierć mieszkańców wsi Buszcze w czasie okupacji niemieckiej, obraz Matki Bożej zwrócony do Brzeżan, cztery klasy szkoły powszechnej, wybuch wojny, wyjazd do Niemiec w 1942 roku, powrót w maju 1945, dalsze życie w Brzeżanach, narodowość matki w dokumentach – Ukrainka; praca w drukarni i nauka w szkole dla pracującej młodzieży, praca w redakcji jako korektor w lokalnej gazecie, studia zaoczne w Uniwersytecie Iwana Franki we Lwowie na kierunku dziennikarstwo, dalsza praca w dziale listów w gazecie; 001 ok. 1 min
Ojciec – porzuca matkę przed urodzeniem córki Jadwigi Romanyszyn, uczucia wobec ojca, rozpoznanie sytuacji ojca, życie w Raju na przedmieściu Brzeżan do wyjazdu do Niemiec w 1942 roku, życie w Brzeżanach po powrocie z Niemiec, wspomnienie szkoły, zdolności do nauki, trudne relacje z ojcem, przywiązanie do ojca, rodzeństwo przyrodnie, spóźnione kontakty z przyrodnim rodzeństwem, religijność dziadka Andrzeja (ze strony ojca), koligacje rodzinne; 001 ok. 5 min
Sprawa historii Brzeżan, książki na ten temat, mama samotna po odejściu męża, trudne dzieciństwo bez ojca, majątek Potockiego, praca matki na folwarku w majątku w Raju, koligacje rodzinne (losy dziadka), trzy rodziny polskich oficerów ożenionych w Raju, praca mamy na folwarku, chleb, praca na polu – pomaganie mamie przy żniwach, pasanie krów u obcych ludzi; 001 ok. 12 min
W Niemczech – praca na polu, buraki cukrowe, niedobra ziemia uprawna w Niemczech, folwark w Niemczech, charakterystyka ludzi pracujących w folwarku, żniwa, mechanizacja rolnictwa, noszenie zboża, zbliżanie się końca wojny i wyzwolenie przez wojska radzieckie; 001 ok. 20 min
Zamążpójście, mąż Stanisław Romanyszyn, mama męża – Polka, ocena zachowania Niemców w czasie wojny, lata 1942-1945: obserwacja pobliskich więźniów (Niemców, być może dezerterów), pobliskie miasteczko, zakupy w miasteczku, kłopoty ze zdobyciem ubrań, wypłata, mąka z pobliskiego młyna, reglamentowane mięso, młodszy przyrodni brat, wyżywienie na robotach w Niemczech, obiady i kolacje, jedna wizyta w kościele w ciągu trzech lat pobytu w Niemczech, pobliskie zniszczone miasteczko, ewakuacja; 001 ok. 27 min
Powrót z Niemiec pociągiem, droga przez Polskę, pomoc Polaków na stacjach kolejowych, dokument matki, w którym figuruje jako Ukrainka, ojciec mamy (Jan), matka mamy (Apolonia), powrót (nie do Raju, ale do Brzeżan), przedwojenne czworaki, wygląd izby mieszkalnej, kilka osób w jednej izbie, ciężka praca na folwarku; 002 ok. 1 min
Pałac Potockich, ogród i park, inny park dostępny dla dzieci, pogrzeb Potockiego, procesja i wianek, murowana szkoła powszechna w Raju, dzieci w szkole, język polski i język ukraiński, koleżanki ze szkoły, siostry leśniczego, ulubione koleżanki, zabawy dziecięce; 002 ok. 6 min
Ulubione przedmioty w szkole, zdolności do nauki, biblioteka, cmentarz w Brzeżanach, przywiązanie do wiary katolickiej, przedwojenne Brzeżany, kościół w Brzeżanach, Żydzi w przedwojennych Brzeżanach, nieruchomości Żydowskie, domy żydowskie zniszczone w czasie bombardowania, rozlokowanie Żydów w mieście, mordowanie Żydów; 002 ok. 13 min
Sklepy żydowskie przed wojną, handel opanowany przez Żydów, towary kupowane w sklepach, materiały na ubranie (mundurek), synagoga w Brzeżanach, Ormianie w Brzeżanach, wybuch wojny i bombardowanie Brzeżan (widziane z pobliskiego Raju), więzienie NKWD i więzienie hitlerowskie, mordowanie więźniów przez Sowietów i Niemców; 002 ok. 24 min
Sytuacja majątku w Raju po 1939 roku, wyjazdy do Niemiec, listy mamy do swojego brata, losy ojca Jadwigi Romanyszyn (jego praca, jego druga żona), dzieci Jadwigi Romanyszyn, wnuki, dom, kwestia religijności, chrzczenie dzieci w cerkwi, mąż greckokatolickiego wyznania, ślub w cerkwi, powody przynależności do partii komunistycznej, radość z odzyskania kościoła, wyjazdy do Polski jeszcze w czasach sowieckich; 002 ok. 30 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]
galeria
5fotografii
