Urodziła się 29 czerwca 1924 w Kołomyi w żydowskiej rodzinie Szymona i Marii Fajermanów. Miała czworo rodzeństwa. Ojciec był koncesjonowanym mistrzem lakierniczym, a matka była gospodynią domową. Uczęszczała do polskiej szkoły powszechnej im. Marii Konopnickiej w Kołomyi (na ul. Jana Sobieskiego). 1 marca 1942 jej rodzina musiała opuścić dom w centrum miasta i przeprowadzić się do getta (ul. Dekerta 24). Podczas nieudanej próby przemycenia do getta kawałka chleba otrzymanego od ukraińskiej koleżanki została ciężko pobita i straciła lewe oko. W październiku 1942 udało jej się uciec z getta. Schronienia udzielili jej Włodziemierz i Katarzyna Strzelbiccy – rodzice jej szkolnej kioleżanki Wioletty Strzelbickiej. Za namową Włodzimierza Strzelbickiego została ochrzczona i zmieniła swoje żydowskie nazwisko Fajerman na Ogniewska. Do marca 1944 przebywała w wykopanej w stajni Strzelbickich jamie przykrytej stertą buraków cukrowych. Po kilku tygodniach do Jadwigi Zacharowej dołączyła jej młodsza siostra (ur. 1931), która wcześniej ukrywała się w innej, opłaconej przez ojca kryjówce. Pozostali członkowie rodziny nie przeżyli niemieckiej okupacji. Dzięki staraniom mieszkającej w Jerozolimie siostry Jadwigi Zacharowej, Strzelbiccy otrzymali w 1991 Medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Po wyzwoleniu miasta przez Armię Czerwoną Jadwiga Zacharowa uciekła z Kołomyji w obawie przed działaniami banderowów i pieszo dotarła do Czerniowiec. Tam, ukrywając swoje żydowskie pochodzenie, została przyjęta do pracy przez Marię Gruber, właścicielkę stołówki dla żołnierzy radzieckich. W Czerniowcach poznała swojego męża - Rosjanina, pracownika administracji miejskiej. Urodziła dwie córki. Jadwiga Zacharowa po wojnie często odwiedzała Polskę. W Wiśniczu Nowym spotykała się z rodziną Strzelbickich. W 1988 zmarł jej mąż.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
[00:00:00] AHM_PnW_1738_Zacharowa_Jadwiga
Uczęszczanie do szkoły przed wojną; wybuch wojny: okupacja niemiecka i sowiecka; powstanie getta w Kołomyi (rok 1942); rodzice Jadwigi Zacharowej; praca ojca jako lakiernik (w getcie); zamknięcie getta i egzekucja w synagodze;
[00:05:00, 01]
Praca w getcie; przemarsz do pracy w kolumnach; rozstrzelania czwórki Żydów wracających z pracy; wspomnienie kobiety z dzieckiem i zabicie dziecka przez niemieckiego żołnierza;
[00:10:00, 01]
Otrzymanie kawałka chleba od koleżanki; odebranie chleba przez policjanta z getta; utrata wzroku w lewym oku – na skutek uderzenia przez policjanta; zbieranie ciał po egzekucjach;
[00:15:00, 01]
Rozstrzeliwanie Żydów w lesie pod Kołomyją; nocne ostrzeliwanie getta i wybuchy granatów – ucieczka z mieszkania; ukrywanie się u koleżanki i propozycja ukrywania u niej w domu;
[00:20:00, 01]
Przyjęcie chrztu i nauka modlitwy; ukrywanie się u rodziny Strzelbickich; pobyt w ukryciu przez rok i osiem miesięcy; wejście Armii Czerwonej do Kołomyi; wyjście z Kołomyi i strach przed banderowcami; dotarcie do Czerniowic i spotkanie z ocalałymi Żydami;
[00:25:00, 01]
Znalezienie schronienia u miejscowej Polki; wieści o paleniu wsi; pomoc księdza i schronienie u Marii Gruber; praca w restauracji u Marii Gruber; poznanie przyszłego męża i decyzja o ślubie;
[00:30:00, 01]
Urodzenie pierwszej córki i jej śmierć; wyjazd na Krym z mężem i dwiema córkami; śmierć męża i wyjazd córek do Leningradu; decyzja o przeprowadzce do córek;
[00:35:00, 01]
Zamieszkanie w Leningradzie (obecnie Petersburg); ukrywanie swojej żydowskiej tożsamości; odznaczenie rodziny Strzelbickich medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata; losy rodziny Strzelbickich;
[00:40:00, 01]
Ubieganie się o niemieckie odszkodowanie; refleksja na temat przeszłości;
[00:45:00, 01]
Wspomnienie spotkania z Niemcem i uniknięcie kuli; losy rodziny – śmierć rodziców w obozie koncentracyjnym; opowieść o bracie: ukrywanie się na wsi i jego rozstrzelanie;
[00:50:00, 01]
Ocalenie jednej z sióstr Jadwigi Zacharowej – przez rodzinę Strzelbickich.
[00:00:00] AHM_PnW_1738_Zacharowa_Jadwiga
Uczęszczanie do szkoły przed wojną; wybuch wojny: okupacja niemiecka i sowiecka; powstanie getta w Kołomyi (rok 1942); rodzice Jadwigi Zacharowej; praca ojca jako lakiernik (w getcie); zamknięcie getta i egzekucja w synagodze;
[00:05:00, 01]
Praca w getcie; przemarsz do pracy w kolumnach; rozstrzelania czwórki Żydów wracających z pracy; wspomnienie kobiety z dzieckiem i zabicie dziecka przez niemieckiego żołnierza;
[00:10:00, 01]
Otrzymanie kawałka chleba od koleżanki; odebranie chleba przez policjanta z getta; utrata wzroku w lewym oku – na skutek uderzenia przez policjanta; zbieranie ciał po egzekucjach;
[00:15:00, 01]
Rozstrzeliwanie Żydów w lesie pod Kołomyją; nocne ostrzeliwanie getta i wybuchy granatów – ucieczka z mieszkania; ukrywanie się u koleżanki i propozycja ukrywania u niej w domu;
[00:20:00, 01]
Przyjęcie chrztu i nauka modlitwy; ukrywanie się u rodziny Strzelbickich; pobyt w ukryciu przez rok i osiem miesięcy; wejście Armii Czerwonej do Kołomyi; wyjście z Kołomyi i strach przed banderowcami; dotarcie do Czerniowic i spotkanie z ocalałymi Żydami;
[00:25:00, 01]
Znalezienie schronienia u miejscowej Polki; wieści o paleniu wsi; pomoc księdza i schronienie u Marii Gruber; praca w restauracji u Marii Gruber; poznanie przyszłego męża i decyzja o ślubie;
[00:30:00, 01]
Urodzenie pierwszej córki i jej śmierć; wyjazd na Krym z mężem i dwiema córkami; śmierć męża i wyjazd córek do Leningradu; decyzja o przeprowadzce do córek;
[00:35:00, 01]
Zamieszkanie w Leningradzie (obecnie Petersburg); ukrywanie swojej żydowskiej tożsamości; odznaczenie rodziny Strzelbickich medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata; losy rodziny Strzelbickich;
[00:40:00, 01]
Ubieganie się o niemieckie odszkodowanie; refleksja na temat przeszłości;
[00:45:00, 01]
Wspomnienie spotkania z Niemcem i uniknięcie kuli; losy rodziny – śmierć rodziców w obozie koncentracyjnym; opowieść o bracie: ukrywanie się na wsi i jego rozstrzelanie;
[00:50:00, 01]
Ocalenie jednej z sióstr Jadwigi Zacharowej – przez rodzinę Strzelbickich.
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]