Urodziła się w 1934 roku w Kołomyi. W 1939 roku z rodzicami i siostrą Danutą przeprowadziła się do Stryja. Ojciec, po rozpoczęciu II wojny światowej, został powołany do armii sowieckiej. Trafił do niewoli niemieckiej, później przedostał się do Anglii, gdzie pozostał do końca życia. Matka z dwójką małych dzieci została pozbawiona mieszkania, zamieszkali w wilgotnej suterenie, samotnie zmagała się aby utrzymać rodzinę. Matka Marii Huk, z zawodu pielęgniarka, w czasie wojny pracowała jako praczka w zamian za produkty żywnościowe. Po wojnie rodzina była prześladowana przez władze sowieckie z powodu pobytu ojca za granicą. Maria Huk 3 lata uczyła się w polskiej szkole, następnie przez 10 lat uczyła się w szkole rosyjskiej. Studiowała we Lwowie i została agronomem. Pracowała przez osiem lat w zawodzie agronoma, od 1963 roku zaczęła pracę w Miejskiej Radzie Narodowej w Stryju, skończyła też roczny kurs prawa w Leningradzie, pracowała do 1994 roku. W wieku 24 lat Maria poślubiła miejscowego Ukraińca, który pracował w zawodzie maszynisty. Mieli dwie córki. Matka Marii Huk zmarła w 1972 roku. Maria Huk aktywnie działała w Domu Polskim w Stryju.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_1667
data nagrania: 01.08.2006
długość nagrania: 01:00:00
kraj: Ukraina
miejscowość: Stryj (Strij)
autor nagrania: Madoń-Mitzner Katarzyna
Huk Maria
Streszczenie relacji z minutnikiem

[00:00:00] AHM_PnW_1667_Huk_Maria_01
Przedstawienie się, rok i miejsce urodzenia, najbliższa rodzina; przeprowadzenie się z rodzicami i siostrą do Stryja w 1939 roku; wyjazd ojca na wojnę, nieznane losy ojca; zabranie mieszkania przez wojsko sowieckie, zamieszkanie matki z dwójką dzieci w suterenie w gorszych warunkach; prześladowanie rodziny z powodu pobytu ojca za granicą; wyrzeczenie się kontaktów z ojcem za cenę spokoju rodziny; skończenie przez Marię studiów we Lwowie i uzyskanie zawodu agronoma; ukończenie rocznego kursu prawniczego w Leningradzie; przepracowanie 30 lat w zawodzie, ukrywanie swojej tożsamości i swoich przekonań religijnych;

[00:05:00, 01]
Obchodzenie świąt w tajemnicy przed innymi, brak możliwości ślubu i chrztu w kościele; ślub córki i chrzest dzieci Marii w tajemnicy; otrzymanie od wujka Rudolfa (brata ojca) z Polski wiadomości o śmierci ojca; choroba i śmierć matki w 1975 roku; ukryta korespondencja matki z wujkiem i dokumenty zezwalające na wyjazd do Polski; żal z powodu niewyjechania do Polski; wspomnienie sąsiadów, którzy wyjechali do Polski; lepsze życie sąsiadów, którzy wyjechali do Polski; refleksja Marii Huk na temat swojego życia;

[00:10:00, 01]
Odczuwanie radości z powodu możliwości odwiedzenia Częstochowy; wesele wnuka i ukończenie przez wnuka studiów prawniczych na Akademii Kijowsko-Mohylańskiej; losy drugiej córki Marii Huk, mieszkającej w Trzydniowcach; konwersacje w języku polskim, rozmowy Marii Huk z córkami; kontakty z innymi Polakami w ramach działania Domu Polskiego w Stryju; opisanie Tatiany Bojko, prezes Domu Polskiego; wspomnienie ojca z lat dziecięcych Marii Huk;

[00:15:00, 01]
Przypomnienie chwili odjazdu ojca pociągiem wojskowym na wojnę; losy ojca Marii Huk (udział w II wojnie światowej, pobyt w niewoli niemieckiej, przedostanie się do Anglii i pozostanie tam do końca życia); tajemnica korespondencji matki z wujkiem, bratem ojca; wspomnienie okupacji niemieckiej: zmaganie się z biedą i głodem; trudności ze zdobyciem żywności;

[00:00:00] AHM_PnW_1667_Huk_Maria_02
Wspomnienia Marii Huk z czasów wojny; zmaganie się z głodem i warunki mieszkaniowe; prześladowanie ludności żydowskiej przez Niemców; przechowywanie przez matkę Marii małej Żydówki, ukrywającej się przed Niemcami; powojenne kontakty z ocaloną Żydówką; prześladowanie i eksterminacja ludności żydowskiej w czasie okupacji niemieckiej; getto w Stryju;

[00:05:00, 02]
Zbiorowy grób ofiar II wojny światowej na cmentarzu w Stryju; losy rodziny Marii Huk w czasie II wojny światowej; nieznany los jedynego brata matki, mieszkającego w Argentynie; bombardowanie miasta Stryj w 1941 roku; rozległe zniszczenia miasta w wyniku bombardowań, z wyjątkiem kościoła);

[00:10:00, 02]
Zamykanie przez władze sowieckie okolicznych kościołów z wyjątkiem kościoła w Stryju, osadzenie w więzieniu księdza katolickiego Mickiewicza za nauczanie dzieci religii; dostępność do kościoła w czasie okupacji niemieckiej; wspomnienie ostatniego dnia wojny; rusyfikacja życia po zakończeniu II wojny światowej; odcięcie od ojca, przebywającego na emigracji; życie zawodowe bliskich i Marii po wojnie; praca Marii przez osiem lat w zawodzie agronoma, później od 1963 roku jako urzędniczka w Miejskiej Radzie Narodowej w obsłudze rejonów, od 1968 roku w obsłudze miasta;

[00:15:00, 02]
Awansowanie Marii Huk w Miejskiej Radzie Narodowej w Stryju; praca w kancelarii miejskiej; ukrywanie swojej narodowości i religijności w czasach sowieckich do czasów pierestrojki; uniknięcie przez Marię Huk przymusu wstąpienia do partii komunistycznej w związku z przeszłością jej ojca; utrzymanie przez Marię Huk stanowiska pracy i uniknięcie prześladowań ze strony władzy sowieckiej po przekazaniu dokumentów potwierdzających śmierć ojca oraz uznanie narodowości ukraińskiej; okoliczności poznania męża, Ukraińca;

[00:20:00, 02]
Zamążpójście Marii w wieku 24 lat; różnice zdań na tematy polityczne między Marią i jej mężem; masowe wyjazdy Polaków z Ukrainy w latach 50-tych; ukrycie przez matkę Marii dokumentów pozwalających na wyjazd z Polski; wychowanie w rodzinie w religijnej atmosferze; tworzenie polskiej wspólnoty w Stryju od 1992 roku, wynajęcie i później wykupienie na ten cel małego domu w Stryju; wybudowanie nowego domu z pomocą i dofinansowaniem z Polski; zainteresowanie miejscowych Ukraińców Polskim Towarzystwem i uczestniczenie w jego działalności;

00:25:00, 02]
Przedstawienie przez Marię Huk miejscowych księży i ich działalności; uczestniczenie Marii Huk w spisie ludności w Stryju; ukrywanie przez niektórych Polaków swojej narodowości; dramatyczne wspomnienia z okresu okupacji niemieckiej (kolaborowanie miejscowych Ukraińców z Niemcami, prześladowanie Polaków, zbrodnia na ludności polskiej w pobliskim Sokołowie); groby najbliższych, matki i siostry; przypomnienie śmierci Józefa Stalina i okresu narzuconej żałoby;

[00:30:00, 02]
Propaganda stalinowska; świadomość zbrodni związanych z reżimem; narzucanie ludności urzędowego języka (w czasach komunizmu nakaz języka rosyjskiego, w obecnej Ukrainie – język ukraiński); rozmowy w języku polskim z najbliższą rodziną; goszczenie przez Marię Huk pielgrzymów z Polski; skrępowanie z powodu nieznajomości języka polskiego przez męża Marii, Ukraińca;

[00:35:00, 02]
Goszczenie w domu Marii Huk małżeństwa z Polski; rozmowy polsko-rosyjskie z aktywnym udziałem męża Marii Huk; ukończenie przez męża Marii technikum i zatrudnienie jako maszynista; odwiedzanie znajomych w Przemyślu w Polsce; odwiedzanie kościołów; poczucie swobody bycia Polką i wyjazdy bez męża.

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl