Portret Antonina Parda
Urodziła się 14 września 1928 w polskiej wsi Dubnicka, wówczas na terenie Białoruskiej SRR (z domu Wenclewicz). Oboje rodzice pochodzili z polskich rodzin, pracowali w kołchozie. Ojciec zmarł w 1939 roku, zostawiając żonę z szóstką dzieci. Przed wojną Antonina Parda zaczęła uczęszczać do szkoły podstawowej, jednak udało jej się ukończyć tylko dwa miesiące pierwszej klasy. Czytać i pisać nauczyła się sama, dużo później. Po wybuchu wojny i zajęciu wsi przez wojska niemieckie jej dom rodzinny został spalony, a cała rodzina schroniła się w lesie i tam Antonina Parda z krótkimi przerwami spędziła praktycznie całą wojnę, aż do wkroczenia Rosjan. Po wprowadzeniu władzy sowieckiej trafiła do pracy w kołchozie, gdzie przez całe życie pracowała jako dojarka.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_1454
data nagrania: 22.07.2009
długość nagrania: 01:04:00
kraj: Białoruś
miejscowość: Lelczyce (Lelczycy)
autor nagrania: Sanetra Marcin
Parda Antonina
Streszczenie relacji z minutnikiem

Rodzice, życie w kołchozie, śmierć ojca 001 00:13-01:45 min

Spalenie domu rodzinnego, zakup małego domu; praca w kołchozie; mąż 001 01:46-03:50 min

Dzieci, życie religijne 001 03:51-04:50 min

Dziadkowie 001 04:51-08:20 min

Dzieciństwo, zwyczaje religijne (chrzty w czasach gdy nie było kościołów); kwestia małżeństw polsko-rosyjskich, stosunki między Polakami i Rosjanami 001 08:21-17:30 min

Życie w kołchozie w czasie wojny; wejście wojsk niemieckich, represje niemieckie wobec partyzantów i ludności, Białoruś pod okupacją niemiecką, stosunek ludności do partyzantów, ucieczka do lasu przed Niemcami 001 17:31-28:00 min

Warunki życia w lesie - zdobywanie jedzenia, sposoby spania 001 28:01-32:31 min

Powrót z lasu po wojnie, zamieszkanie u ciotki, nauka po wojnie; obecny stan zdrowia 001 32:32- 35:35 min

Wywózka mężczyzn na Syberię, przebieg frontu rosyjsko-niemieckiego 001 35:36-40:05 min

Praca w kołchozie przy dojeniu krów, sytuacja zaopatrzeniowa w sklepach 001 40:06-42:35 min

Rodzeństwo; stosunek władz do kościoła; zwyczaje świąteczne (wielkanocne i bożonarodzeniowe) 001 42:36-47:20 min

Śmierć Stalina 001 47:21-48:08 min

Ślub, historia męża i dzieci 002 00:01-02:35 min

Wybuch w Czarnobylu, reakcja władz, przesiedlenia po awarii 002 02:36-05:06 min

Praca w dzieciństwie, ojciec 002 05:07-07:39 min

Głód, praca i warunki życia w latach trzydziestych 002 07:40-12:10 min

Wnuki, modlitwa wnuka po polsku 002 12:11-15:32 min

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl