Urodziła się 8 lipca 1925 w Usowie koło Głębokiego w rodzinie Jadwigi z domu Hałuz i Stefana Usowiczów jako jedna z trojga rodzeństwa (dwóch braci). Rodzice mieli niewielkie 7-hektarowe gospodarstwo rolne. Edukację rozpoczęła w Zadorożu, gdzie do wybuchu wojny ukończyła sześć klas. Naukę kontynuowała podczas okupacji rosyjskiej (cztery klasy). Jako uczennica śpiewała w chórze szkolnym. Całą wojnę przeżyła w rodzinnym Usowie. Podczas okupacji niemieckiej miała być wywieziona na przymusowe roboty do III Rzeszy Niemieckiej, ale została uratowana przez znajomego policjanta, który wykreślił ją z listy przeznaczonych do wywózki. Po zakończeniu II wojny światowej Anna Usowicz pozostała na Białorusi. Odbyła dokształcające kursy wieczorowe. W 1950 roku podjęła pracę w kołchozie. Czynnie pomagała księdzu Lucjanowi Pawlikowi w latach 1957-1980, pracowała jako sekretarz parafialny.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Edukacja przed wojną (4-klasowa szkoła w Usowie, ukończenie 6 klas w szkole w Zadorożu im. J. Piłsudskiego od 1937 r.); 0001, ok. 1 min
Dzieciństwo, praca przy gospodarstwie); 0001, ok. 5 min
Uroczystości religijne i obchody 11 Listopada i 3 Maja obchodzone przez uczniów przed wojną; 001, ok. 7 min
Organizacja „Strzelec”, żałoba po śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego; 0001, ok. 10 min
Mniejszości religijne w szkole; 0001, ok. 13 min
Społeczność żydowska w Plissie i ich losy w czasie wojny (pogromy w Plissie, Łużkach, Głębokim, getto w Głębokim); 0001, ok. 15 min
Głębokie w latach 30. (społeczność żydowska, targi); 0001, ok. 19 min
Relacje polsko-żydowskie (szabas, ubiór, sposób modlitwy); 0001, ok. 24 min
Granica przedwojenna II RP (nielegalne przekraczanie granicy); 0001, ok. 30 min
Wojsko sowieckie w Usowie we wrześniu 1939 r. (wygląd, brak ogłady); 0001, ok. 31 min
Mobilizacja mężczyzn do Wojska Polskiego, przejście Sowietów przez granicę; 0001, ok. 36 min
Pierwsza okupacja sowiecka (wywózki na Sybir); 0002, ok. 1 min
Pochodzenie rodziców, polskie rodziny w Usowie, losy braci Anny Usowicz; 0002, ok. 6 min
Okupacja niemiecka w Usowie i Głębokim (więzienie w Berezweczu, wywózki na
roboty przymusowe); 0002, ok. 11 min
Prześladowanie Żydów podczas okupacji niemieckiej (przechowywanie Żydów przez księdza Józefa Kowalczyka w Zadorożu); 0002, ok. 17 min
Druga okupacja sowiecka od 1944 (więzienie w Berezweczu, kołchoz w Usowie, wstąpienie do kołchozu w 1950); 0002, ok. 24 min
Wspomnienie o mogile w Baroku i więzienie w Berezweczu; 0003, ok. 1 min
Partyzanci sowieccy (wizyty w domu Anny Usowicz, zabieranie ludności cywilnej żywności, ubrań i innych rzeczy); 0003, ok. 4 min
Koniec wojny; 0003, ok. 7 min
Życie religijne w czasie wojny; 0003, ok. 8 min
Codzienność powojenna (kursy wieczorowe, praca w kołchozie); 0003, ok. 10 min
Życie religijne w czasie ZSRR, wspomnienie o ks. Lucjanie Pawliku (1913-2007); działalność duszpasterska w Usowie, odbudowa kościołów w okolicy; 0003, ok. 12 min
Prześladowania polskich katolików przez komunistów; 0003, ok. 21 min
Piosenki z polskich czasów; 0003, ok. 29 min
Majątki ziemskie w okolicach Głębokiego, losy hrabiego Brzostowskiego; 0003, ok. 31 min
Edukacja przed wojną (4-klasowa szkoła w Usowie, ukończenie 6 klas w szkole w Zadorożu im. J. Piłsudskiego od 1937 r.); 0001, ok. 1 min
Dzieciństwo, praca przy gospodarstwie); 0001, ok. 5 min
Uroczystości religijne i obchody 11 Listopada i 3 Maja obchodzone przez uczniów przed wojną; 001, ok. 7 min
Organizacja „Strzelec”, żałoba po śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego; 0001, ok. 10 min
Mniejszości religijne w szkole; 0001, ok. 13 min
Społeczność żydowska w Plissie i ich losy w czasie wojny (pogromy w Plissie, Łużkach, Głębokim, getto w Głębokim); 0001, ok. 15 min
Głębokie w latach 30. (społeczność żydowska, targi); 0001, ok. 19 min
Relacje polsko-żydowskie (szabas, ubiór, sposób modlitwy); 0001, ok. 24 min
Granica przedwojenna II RP (nielegalne przekraczanie granicy); 0001, ok. 30 min
Wojsko sowieckie w Usowie we wrześniu 1939 r. (wygląd, brak ogłady); 0001, ok. 31 min
Mobilizacja mężczyzn do Wojska Polskiego, przejście Sowietów przez granicę; 0001, ok. 36 min
Pierwsza okupacja sowiecka (wywózki na Sybir); 0002, ok. 1 min
Pochodzenie rodziców, polskie rodziny w Usowie, losy braci Anny Usowicz; 0002, ok. 6 min
Okupacja niemiecka w Usowie i Głębokim (więzienie w Berezweczu, wywózki na
roboty przymusowe); 0002, ok. 11 min
Prześladowanie Żydów podczas okupacji niemieckiej (przechowywanie Żydów przez księdza Józefa Kowalczyka w Zadorożu); 0002, ok. 17 min
Druga okupacja sowiecka od 1944 (więzienie w Berezweczu, kołchoz w Usowie, wstąpienie do kołchozu w 1950); 0002, ok. 24 min
Wspomnienie o mogile w Baroku i więzienie w Berezweczu; 0003, ok. 1 min
Partyzanci sowieccy (wizyty w domu Anny Usowicz, zabieranie ludności cywilnej żywności, ubrań i innych rzeczy); 0003, ok. 4 min
Koniec wojny; 0003, ok. 7 min
Życie religijne w czasie wojny; 0003, ok. 8 min
Codzienność powojenna (kursy wieczorowe, praca w kołchozie); 0003, ok. 10 min
Życie religijne w czasie ZSRR, wspomnienie o ks. Lucjanie Pawliku (1913-2007); działalność duszpasterska w Usowie, odbudowa kościołów w okolicy; 0003, ok. 12 min
Prześladowania polskich katolików przez komunistów; 0003, ok. 21 min
Piosenki z polskich czasów; 0003, ok. 29 min
Majątki ziemskie w okolicach Głębokiego, losy hrabiego Brzostowskiego; 0003, ok. 31 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl