Portret Leokadia Hodasewicz-Koc
Urodzona 9 grudnia 1928 na Kresach Wschodnich II RPj jako jedno z dwójki dzieci Józefa i Anny Hodasewicz. Miała starszego brata - Antoniego (służył w ludowym WP, zginął w 1945 roku w walkach nad Odrą). Przed wojną zdążyła ukończyć pięć klas szkoły powszechnej w Plisie. Od dziecka pomagała rodzicom w gospodarstwie. W czasie wojny jeszcze chodziła do szkoły, najpierw za okupacji sowieckiej, potem niemieckiej. Jej ojciec zmarł w 1945 roku, matka na początku 1946. Leokadia Hodasewicz–Koc nie wyjechała do Polski, przede wszystkim nie chciała opuszczać mogił swoich rodziców. Pracowała w gospodarstwie, następnie w kołchozie. Wyszła za mąż w 1953 roku, urodziła sześcioro dzieci. Od około 1980 roku mieszkała we wsi Maciukowo.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_1401
data nagrania: 31.07.2009
długość nagrania: 01:34:00
kraj: Białoruś
miejscowość: Maciukowo
autor nagrania: Pałka Jarosław
Hodasewicz-Koc Leokadia
Streszczenie relacji z minutnikiem

Kolonia Pszczelnik, edukacja podczas wojny, szkoły, wcielenie starszego brata do ludowego Wojska Polskiego (od 1944), jego losy i śmierć w 1945 roku, śmierć taty w 1945 roku, śmierć mamy w 1946 roku, wyjście za mąż w 1953 roku, dzieci, wnuki, prawnuki; 001 od początku

Gospodarstwo rodziców, zajęcia ojca, brat ojca w Ameryce, zakupienie gospodarstwa w Pszczelniku, opis domu rodzinnego, przeprowadzka w 1980 roku do Maciukowa, kłopoty z żywnością w dawnych latach i lepsze zaopatrzenie teraz; 001 ok. 9 min

Kolonia Pszczelnik, gospodarstwo, odejście Niemców – przyjście Sowietów w czerwcu 1944, pożar Plisy, obawa przed spaleniem domu przez Niemców, Plisa – miasteczko; 001 ok. 16 min

Spędzenie Żydów do getta, wymordowanie Żydów z okolicy Plisy, sprawa pomnika i nieuszanowania odkopanych kości ofiar wojny, sklepy w Plisie przed wojną, zaopatrzenie, pieczenie chleba; 001 ok. 21 min

Prawosławni w Plisie, katolicy, odpust, chodzenie 6 kilometrów do kościoła do Zadoroża, trudna droga zimą; 001 ok. 27 min

Szkoła, nauka, ulubione lektury (Sienkiewicz), zabawy dziecięce; 002 od początku

Osadnicy wojskowi przed wojną i ich los po wejściu Sowietów – wywiezieni na Sybir, dzieci prawosławne, dzieci żydowskie, nauczyciele; 002 ok. 7 min

Recytacja trzech wierszyków: o sierotce; o Jasiu, co nie doczekał; o żołnierzach pierwszej kompanii kadrowej; 002 ok. 11 min

Przedwojenna szkoła (portrety prezydenta i Wodza Naczelnego, modlitwa przed i po lekcji), praca na gospodarstwie (dojenie krów, pieczenie chleba), oddział Wojska Polskiego stacjonujący w Podświlu; 002 ok 17 min

Sytuacja kościoła katolickiego po wojnie w okolicach Zadoroża i Podświla (otwarty kościół w Zadorożu i możliwość modlitwy), kolejni księża w kościele, spotkania Polaków z okolicy i modlitwy w kościele; 002 ok. 23 min

Potajemne chrzty dzieci, śluby, kontrola komitetu kościelnego (nie pozwalali dzieciom uczestniczyć w mszy w kościele), nielegalne chrzty; 002 ok. 26 min

Samobójstwo dyrektora szkoły w Prozorokach i jego żony na wieść o wkroczeniu Sowietów (1939), wspomnienia ciotki dotyczące zachowania Gwardii Czerwonej w Leningradzie podczas rewolucji październikowej (1917), wspomnienie służby brata w ludowym Wojsku Polskim i jego śmierć na froncie w 1945 roku; 002 ok. 27 min

Szkoła podczas okupacji sowieckiej – trzecia klasa, nauczyciele, wejście wojsk niemieckich (1941), postój oddziału Niemców w stodole rodziców Loekadii Hodasewicz-Koc, kontyngenty żywności dla Niemców, działalność partyzantów we wsi Plisa i okolicy, szkoła podczas okupacji niemieckiej (uczęszczanie do czwartej klasy), zabieranie ludzi na roboty do Niemiec; 003 od początku

Przyczyny rezygnacji z wyjazdu do Polski w 1945 roku, lokalny cmentarz, opieka nad mogiłami bliższej i dalszej rodziny, śmierć cioci w dramatycznych okolicznościach, choroby ojca i mamy, ich śmierć; 003 ok. 13 min

Organizowanie kołchozów i praca tam; 003 ok. 23 min

Okoliczności poznania męża (ślub i wesele w 1953 roku), Cztery wycieczki do Polski Leokadii Hodasewicz-Koc do rodziny w Polsce; 003 ok. 27 min

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl