Urodził się 30 listopada 1927 we wsi Sławkowo (6 km od Nieświeża), w województwie nowogródzkim. Rodzice Antoni i Anna Ćwirko mieli piątkę dzieci. Matka była z pochodzenia Litwinką. Rodzina żyła w niewielkim gospodarstwie rolnym. Zenon Ćwirko ukończył pięć klas szkoły powszechnej. Po wkroczeniu Sowietów na te tereny, nastąpiło pogorszenie warunków życiowych rodziny. Zenon Ćwirko kontynuował naukę w sowieckiej szkole (ukończył 6 klas). Po zakończeniu II wojny światowej rodzina pozostała na tych terenach, nie zdecydowała się na wyjazd do Polski. W 1951 roku ożenił się z Wacławą z domu Jurenia. Zamieszkali razem w Baranowiczach. Pracował na kolei w Baranowiczach jako dyżurny ruchu. Najpierw mieszkał z żoną w służbowym mieszkaniu, w 1954 roku rozpoczął budowę własnego domu. W latach 50. do Polski wyjechał jego najstarszy brat Stanisław. Zenon Ćwirko również wtedy nie zdecydował się na stały wyjazd do Polski. Do kraju przyjechał raz, w 1977 roku, odwiedzając brata żony. W 1988 roku przeszedł na emeryturę. Zaangażował się w pomoc przy budowie kościoła w Baranowiczach.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Opis wsi, szkoły 001 ok. 0.15 min
Opis granicy bolszewickiej i strażnicy granicznej 001 ok. 3 min
Wkroczenie bolszewików 17 września 001 ok. 5 min
Opis wywózek legionistów – osadników 001 ok. 8 min
Wkroczenie Niemców 001 ok. 11 min
Nękanie przez sowiecką partyzantkę 001 ok. 13 min
Ponowne wkroczenie Sowietów, stosunek dowódców do prostych żołnierzy 001 ok. 13 min
Praca podczas okupacji niemieckiej 001 ok. 17 min
Przyczyny pozostania w ZSRR 001 ok. 19 min
Praca na kolei w Baranowiczach, jako dyżurny ruchu 001 ok. 19 min
W 1988 roku przejście na emeryturę, częste sny o pracy 001 ok. 21 min
Na emeryturze pomoc przy budowie kościoła w Baranowiczach 001 ok. 21 min
Opis gospodarstwa rodziców 001 ok. 23 min. 002 ok. 0.15 min
Losy rodzeństwa 002 ok. 5 min
Opisy prac gospodarczych, żęcia sierpem 002 ok. 8 min
Dobre wspomnienie przedwojennych czasów 002 ok. 10 min
Szkoła, nauczyciele, ich wywózka, ksiądz i lekcje religii 002 ok. 10 min , ok. 15 min
Zapomogi dla ubogich dzieci 002 ok. 15 min
Wkroczenie bolszewików, opis żołnierzy, porównanie z polskimi żołnierzami 002 ok. 16 min
Kontyngenty nałożone na gospodarzy przez Sowietów 002 ok. 21 min
Opis żołnierzy niemieckich i pracy dla Niemców 002 ok. 23 min
Porównanie żołnierzy niemieckich i sowieckich 002 ok. 25min
Wspomnienia żydowskiego chłopca w szkole, smarowanie go słoniną 002 ok. 26 min
Utworzenie getta w Nieświeżu i późniejsze egzekucje 002 ok. 27 min
Nękanie gospodarzy przez partyzantkę sowiecką 002 ok. 33 min
Zasadzka policji na sowieckich partyzantów 002 ok. 35 min
Kołchozy, opuszczenie wsi przez Zenona Ćwirko i jego rodzinę 002 ok. 37 min
Zniszczenia kościoła w Nieświeżu, remont po wojnie, praktyki religijne 002 ok. 43 min
Opis wsi, szkoły 001 ok. 0.15 min
Opis granicy bolszewickiej i strażnicy granicznej 001 ok. 3 min
Wkroczenie bolszewików 17 września 001 ok. 5 min
Opis wywózek legionistów – osadników 001 ok. 8 min
Wkroczenie Niemców 001 ok. 11 min
Nękanie przez sowiecką partyzantkę 001 ok. 13 min
Ponowne wkroczenie Sowietów, stosunek dowódców do prostych żołnierzy 001 ok. 13 min
Praca podczas okupacji niemieckiej 001 ok. 17 min
Przyczyny pozostania w ZSRR 001 ok. 19 min
Praca na kolei w Baranowiczach, jako dyżurny ruchu 001 ok. 19 min
W 1988 roku przejście na emeryturę, częste sny o pracy 001 ok. 21 min
Na emeryturze pomoc przy budowie kościoła w Baranowiczach 001 ok. 21 min
Opis gospodarstwa rodziców 001 ok. 23 min. 002 ok. 0.15 min
Losy rodzeństwa 002 ok. 5 min
Opisy prac gospodarczych, żęcia sierpem 002 ok. 8 min
Dobre wspomnienie przedwojennych czasów 002 ok. 10 min
Szkoła, nauczyciele, ich wywózka, ksiądz i lekcje religii 002 ok. 10 min , ok. 15 min
Zapomogi dla ubogich dzieci 002 ok. 15 min
Wkroczenie bolszewików, opis żołnierzy, porównanie z polskimi żołnierzami 002 ok. 16 min
Kontyngenty nałożone na gospodarzy przez Sowietów 002 ok. 21 min
Opis żołnierzy niemieckich i pracy dla Niemców 002 ok. 23 min
Porównanie żołnierzy niemieckich i sowieckich 002 ok. 25min
Wspomnienia żydowskiego chłopca w szkole, smarowanie go słoniną 002 ok. 26 min
Utworzenie getta w Nieświeżu i późniejsze egzekucje 002 ok. 27 min
Nękanie gospodarzy przez partyzantkę sowiecką 002 ok. 33 min
Zasadzka policji na sowieckich partyzantów 002 ok. 35 min
Kołchozy, opuszczenie wsi przez Zenona Ćwirko i jego rodzinę 002 ok. 37 min
Zniszczenia kościoła w Nieświeżu, remont po wojnie, praktyki religijne 002 ok. 43 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]