Urodziła się 12 stycznia 1931 na Ukrainie (ZSRR). Pięć lat później, w 1936 roku, została deportowana wraz z rodziną (matka, ojciec i starsza siostra) do Kazachstanu. Życie na zesłaniu było dla nich trudne, tym bardziej że ojciec pani Marii nie chciał wstąpić do kołchozu. W czasie wojny ojciec został zabrany do tzw. trudarmii, gdzie zachorował; zmarł zaraz po wojnie. Matka pracowała w kołchozie. Maria Pisawodskaja musiała zajmować się domem i młodszą siostrą. Nie udało jej się ukończyć szkoły pedagogicznej, pracowała fizycznie w kołchozie. Wyszła za mąż, urodziła czwórkę dzieci.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Deportacja do Kazachstanu 001 0.00-1.40 min
Polacy deportowani w 1941 roku, rodzina Nowakowskich, która mieszkała z panią Marią i jej bliskimi, trudne warunki życia – 001 1.40-3.30 min
Kołchozy na Ukrainie, bunt ojca pani Marii przed wstąpieniem do niego 001 3.30-3.45 min
Transport do Kazachstanu, nadzieja na ucieczkę – 001 3.45-5.11 min
Polacy deportowani w 1941, rodzina Nowakowskich (inteligencja). Internat dla dzieci, których rodziców zabrali do wojska, albo w tzw. trudoarmię – 001 5.11-17.10 min
Warunki życia w Kazachstanie, próby zdobywania pożywienia, głód - 001 17.10-18.55 min
Próba organizacji życia w nowych warunkach, zaraz po deportacji. Organizacja kołchozu – niechęć rodziców do wstąpienia. Praca ojca w lesie. Wstąpienie do kołchozu i głód – 001 18.55-22.35 min
Urodzaj w 1938 roku, chwilowe polepszenie warunków życia – 001 22.35-24.48 min
Szkoła, w czasie wojny tzw. „dokarmainie” w szkole – 001 24.48-27.09 min
Trudne czasy wojny, głód – 001 27.09-29.00 min
Życie na Ukrainie do deportacji – 001 29.00-29.20 min
Święta religijne, życie religijne – 001 29.20-32.48 min
Relacje między deportowanymi Polakami, język komunikacji – 002 0.00-2:50 min
Przyczyny, dla których do deportacji rodzina pani Marii mieszkała na Ukrainie, a nie w Polsce – 002 2.50-3.23 min
Początek wojny – 002 3.23-3.42 min
Koniec wojny i choroba ojca – 002 3.42-7.28 min
Wiadomości o wojnie, czas wojny, komendantura, głód – 002 7.28-11.20 min
Czas po wojnie, polepszenie życia, praca zawodowa, próba nauki – 002 11.20-15.00 min
Śmierć ojca – 002 15.00-16.17 min
Święta państwowe – 002 16.17-19.44 min
Czas wolny – 002 19.44-20.52 min
Znajomość z mężem, ślub – 002 20.52-26.12 min
Śmierć Stalina – 002 26.12-27.45 min
Próba ratowania kondycji kołchozów – 002 32.15-34.17 min
Spojrzenie na obecne życie – 002 34.17-35.17 min
Przyczyny pozostania w Kazachstanie – 002 35.17-36.25 min
Znaczenie Polski w codziennym życiu – 002 35.25-37.34 min
Organizacje Polaków w Kazachstanie, kościół, podejście do języka polskiego – 002 37.45-40.00 min
Śmierć męża – 002 40.00-41.00 min
Podsumowanie życia – 002 41.23-41.23 min
Deportacja do Kazachstanu 001 0.00-1.40 min
Polacy deportowani w 1941 roku, rodzina Nowakowskich, która mieszkała z panią Marią i jej bliskimi, trudne warunki życia – 001 1.40-3.30 min
Kołchozy na Ukrainie, bunt ojca pani Marii przed wstąpieniem do niego 001 3.30-3.45 min
Transport do Kazachstanu, nadzieja na ucieczkę – 001 3.45-5.11 min
Polacy deportowani w 1941, rodzina Nowakowskich (inteligencja). Internat dla dzieci, których rodziców zabrali do wojska, albo w tzw. trudoarmię – 001 5.11-17.10 min
Warunki życia w Kazachstanie, próby zdobywania pożywienia, głód - 001 17.10-18.55 min
Próba organizacji życia w nowych warunkach, zaraz po deportacji. Organizacja kołchozu – niechęć rodziców do wstąpienia. Praca ojca w lesie. Wstąpienie do kołchozu i głód – 001 18.55-22.35 min
Urodzaj w 1938 roku, chwilowe polepszenie warunków życia – 001 22.35-24.48 min
Szkoła, w czasie wojny tzw. „dokarmainie” w szkole – 001 24.48-27.09 min
Trudne czasy wojny, głód – 001 27.09-29.00 min
Życie na Ukrainie do deportacji – 001 29.00-29.20 min
Święta religijne, życie religijne – 001 29.20-32.48 min
Relacje między deportowanymi Polakami, język komunikacji – 002 0.00-2:50 min
Przyczyny, dla których do deportacji rodzina pani Marii mieszkała na Ukrainie, a nie w Polsce – 002 2.50-3.23 min
Początek wojny – 002 3.23-3.42 min
Koniec wojny i choroba ojca – 002 3.42-7.28 min
Wiadomości o wojnie, czas wojny, komendantura, głód – 002 7.28-11.20 min
Czas po wojnie, polepszenie życia, praca zawodowa, próba nauki – 002 11.20-15.00 min
Śmierć ojca – 002 15.00-16.17 min
Święta państwowe – 002 16.17-19.44 min
Czas wolny – 002 19.44-20.52 min
Znajomość z mężem, ślub – 002 20.52-26.12 min
Śmierć Stalina – 002 26.12-27.45 min
Próba ratowania kondycji kołchozów – 002 32.15-34.17 min
Spojrzenie na obecne życie – 002 34.17-35.17 min
Przyczyny pozostania w Kazachstanie – 002 35.17-36.25 min
Znaczenie Polski w codziennym życiu – 002 35.25-37.34 min
Organizacje Polaków w Kazachstanie, kościół, podejście do języka polskiego – 002 37.45-40.00 min
Śmierć męża – 002 40.00-41.00 min
Podsumowanie życia – 002 41.23-41.23 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl