Portret Łucja Turowicz
Urodziła się 27 września 1930 w miejscowości Nowa Mysz koło Baranowicz. Rodzina uprawiała 12-hektarowe gospodarstwo, ojciec pełnił urząd sołtysa. Przez cztery lata Łucja Turowicz uczęszczała do polskiej szkoły powszechnej. Kontynuowała naukę w szkole białoruskiej (w czasie okupacji hitlerowskiej) i sowieckiej - po wojnie. Klasę maturalną ukończyła z wyróżnieniem. Studiowała medycynę w Mińsku. Uzyskawszy dyplom Akademii Medycznej, otrzymała angaż we wsi koło Baranowicz. Po ośmiu latach zatrudniono ją w szpitalu powiatowym. Potem razem z mężem zamieszkała w Baranowiczach. Pracowała jako bibliotekarka w Domu Polskim. Miała dwójką dzieci.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_0886
data nagrania: 08.07.2008
długość nagrania: 02:04:00
kraj: Białoruś
miejscowość: Baranowicze (Baranawiczy)
autor nagrania: Urbanek Joanna
Turowicz Łucja
Streszczenie relacji z minutnikiem

Dzieciństwo, członkowie rodziny, pobożność babci Łucji Turowicz, pobyt rodziny nad Bajkałem (w okresie I wojny światowej), przyjazd do Polski w 1920 r., praca przy gospodarstwie; 0001, od początku

Polska szkoła przed wojną (pierwsze klasy szkoły powszechnej); 0001, 5 min

Wybuch wojny w 1939 roku, nastroje społeczeństwa, 1 września – wiadomość o wybuchu wojny; 0001, 6 min

Wkroczenie czerwonoarmistów do Baranowicz we wrześniu 1939 roku, pierwsze spotkanie z żołnierzami- propaganda sowiecka w Armii Czerwonej o ucisku ludności polskiej przez panów-burżujów; 0001, 8 min

Pierwsza wywózka na Sybir – 1940 r., przygotowania do spodziewanej deportacji; 0001, ok. 11 min

Wojna sowiecko-niemiecka, bombardowanie Baranowicz, spłonięcie domu rodzinnego Łucji Turowicz, terror; 0001, 13 min

Wspomnienie pierwszego dnia wojny sowiecko-niemieckiej, odwrót Armii Czerwonej; 0001, ok 15 min

Edukacja w czasie II wojny światowej (nauka w rosyjskiej szkole, problemy z nauką języka rosyjskiego, nauka w białoruskiej szkole pod okupacją niemiecką, świadectwo maturalne z wyróżnieniem, studia medyczne w Mińsku - stypendium warunkiem samodzielnego utrzymania się); 0001, 16 min

Praca zawodowa – lekarz we wsi pod Baranowiczami, zaangażowanie polityczne warunkiem dobrego angażu, przejście do pracy do rejonowego szpitala na zastępcę ordynatora, potem do szpitala w Baranowiczach; 0001, 20 min

Praca wykładowcy na pół etatu w szkole pielęgniarskiej w Baranowiczach, wychowanie ateistyczne jako jeden z punktów programu nauki; 0001, ok 25 min

Wspomnienie z dzieciństwa, łóżko wykonane przez wuja Fabiana, przywiązanie do historii rodzinnych; 0001, 30 min

Współczesna sytuacja życiowa, praca w bibliotece Domu Polskiego w Baranowiczach; 0001 ok. 33 min

Miejscowość urodzenia – Nowa Mysz przed wojną; 0001, 35 min

Dzieje rodziny zamieszkałej w ZSRR w okresie międzywojennym, negatywny stosunek władz do Polaków, propaganda „antyimperialistyczna”; 0002, od początku

Losy współcześnie żyjących członków rodziny Łucji Turowicz; 0002, 4 min

Nowa Mysz w dwudziestoleciu międzywojennym, sklepy żydowskie, tańce, odpusty; 0002, 9 min

Wycieczka do Włoch w 2000 roku zorganizowana przez Dom Polski; 0002, 13 min

Tragi i odpusty w Nowej Myszy przed wojną; 0002, ok. 16 min

Odbudowa kościoła w Nowej Myszy po 1990; 0002, 18 min

Baranowicze w okresie międzywojennym, targ na rynku, społeczność żydowska, defilady 3 Maja; 0002, 20 min

Wrażenia z wycieczki do Włoch w 2000 roku, wizyta na Cmentarzu Monte Cassino; 0002, 27 min

Ulice w przedwojennych Baranowiczach, różne sklepiki, radiostacja nadawcza w parku w centrum miasta; 0002, ok. 29 min

Dom rodzinny - nietypowy dla wiejskiej zabudowy, pierwsze zainteresowania czytelnicze, wychowanie; 0002, ok 33 min

Egzaminy dyplomowe na Akademii Medycznej, przedmioty polityczne; 0002, 38 min

Księża w parafii w Baranowiczach, ks. Krzysztof Lipiński i jego wizyty w bibliotece w Domu Polskim; 0002, 40 min

Nowa Mysz w okresie międzywojennym, relacje z ludnością prawosławną; 0002, ok. 42 min

Przedwojenna społeczność żydowska w okolicach Nowej Myszy; 0002, 45 min

Szkoła powszechna w Nowej Myszy w okresie międzywojennym, nauka religii oddzielnie dla każdej narodowości; 0002, 49 min

Opis szkoły powszechnej w Nowej Myszy w okresie międzywojennym, wygląd budynku, nauczyciele; 0003, od początku

Szkoła białoruska w czasie okupacji hitlerowskiej, przedmioty nauczane w języku białoruskim, szkoła po wojnie; 0003, 2 min

Gospodarstwo rodziców Łucji Turowicz przed wojną, narzędzia rolnicze, zniszczenie maszyn rolniczych podczas wojny uratowało rodzinę przez wywózką na Sybir; 0003, ok 5 min

Żydzi przed wojną i w czasie wojny, zagłada Żydów w czasie okupacji hitlerowskiej, stosunek Polaków do ludności żydowskiej (pomoc matki Łucji Turowicz), mienie pożydowskie zajęte przez sprowadzonych na te tereny Niemców, a potem Rosjan; 0003, 7 min

Żydzi z Baranowicz i Nowej Myszy, który przeżyli – ich losy powojenne; 0003, ok. 10 min

Pierwsza okupacja sowiecka, wygląd agitatorów, szkoła, wspomnienie pierwszej deportacji Polaków w 1940 r.; 0003, 14 min

Okupacja niemiecka, zakwaterowanie oficerów Wehrmachtu w domu, dobre stosunki z rodziną; 0003, ok. 17 min

Akcje partyzantów rosyjskich przeciwko okupantom niemieckim (podkładanie bomb) egzekucje partyzantów – wieszanie na widoku we wsi; 0003, ok. 20 min

Partyzanci w czasie okupacji niemieckiej, AK, partyzantka komunistyczna, grabieże i okradanie ludności cywilnej; 0003, 23 min

Objęcie władzy przez Sowietów po przejściu frontu i wycofaniu Niemców; 0003, ok. 25 min

Obóz koncentracyjny w Kołdyczewie, sąd nad załogą obozu w latach 60.; 0003, 25 min

Kołchoz w Nowej Myszy, organizacja kołchozu; 0003, ok 28 min

Akademia Medyczna w Mińsku - okres stalinizmu, wywózki polskich studentów, propaganda, tajne odprawianie kultu religijnego; 0003, 30 min

Przyjazd zespołu Mazowsze do Mińska w latach 50., entuzjazm Polaków z powodu możliwości porozmawiania w języku polskim; 0003, ok. 32 min

Tajny ślub Łucji Turowicz, okoliczności poznania męża; 0003, 33 min

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl