Portret Olga Liplanska
Urodziła się 23 grudnia 1946 w Mikuniu, Komi ASRR, gdzie jej matka przebywała na zesłaniu od 1944 roku. Wkrótce po porodzie matka została zwolniona z łagru i powróciła wraz z córką do rodzinnego domu w Rykiszkach na terenie Białoruskiej SRR. Kilka dni po ich powrocie spalił się dom babci. Olga Liplanska wraz z matką i dwoma starszymi braćmi (Romualdem ur. 1939, Alojzym ur. 1943) zamieszkali w łaźni. Olga Liplanska podjęła naukę w szkole podstawowej. W tym czasie jej matka miała wciąż problemy z pracą i w 1959 roku wyemigrowała z dziećmi na Łotwę, gdzie podjęła pracę w kołchozie Salino. Kiedy Romuald Liplanski miał 17 lat, postanowił przedostać się do Finlandii i w tajemnicy przed rodziną uciekł. Został aresztowany na granicy i zesłany do Krasnojarskiego Kraju, gdzie zginął. Olga Liplanska kontynuowała naukę i dzięki pomocy dyrektora szkoły dostała pracę w Dyneburgu. Tam poznała przyszłego męża i w 1968 roku wyszła za mąż. Mąż był prokuratorem i ze względu na jego naukę i pracę rodzina zmieniała kilkakrotnie miejsca zamieszkania. Od 1980 roku Olga Liplanska mieszkała w Rydze.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_0800
data nagrania: 09.08.2008
długość nagrania: 02:08:00
kraj: Łotwa
miejscowość: Ryga (Rīga)
autor nagrania: Żłobecka Karolina
Liplanska Olga
Streszczenie relacji z minutnikiem

Łagrowe losy matki (zesłanie do Komi ASRR, więzienie od listopada 1944, łagrowe wspomnienia matki, narodziny pani Olgi, zwolnienie z zesłania, powrót na Białoruś, trudna podróż) 001, ok. 1 min

Życie na Białorusi (brak mieszkania, spalenie domu rodziców, tułaczka, mieszkanie w ziemiance i chlewie, ciągłe wizyty KGB w domu, problemy z utrzymaniem, etykieta „wroga narodu”) 001, ok. 4 min

Przeprowadzka i życie na Łotwie (miejsce zamieszkania, stosunki z kołchoźnikami, kontynuacja problemów z KGB, ucieczka i zesłanie brata rozmówczyni Romualda, losy Romualda, zakaz mówienia po polsku w ich domu, losy brata Alojzego) 001, ok. 7 min

Szkoła i początek odmiany losu (pomoc dyrektora szkoły, praca w Dyneburgu, praca w kołchozie, różne kursy zawodowe, małżeństwo) 001, ok. 9 min

Życie w różnych miastach (życie w Tallinie, Moskwie, Kownie, Rydze, praca zawodowa, nieudana próba uzyskania obywatelstwa łotewskiego w latach 90.) 001, ok. 11 min

Varia ( wspomnienia o mamie, pomoc ludzi z kołchozu, praca zawodowa, przystąpienie do Związku Polaków, o synach) 001, ok. 13 min

Obecne życie (przejście na emeryturę, problemy związane z brakiem jakiegokolwiek obywatelstwa, recytacja wiersza poświęconego mamie, o obecnym życiu, znajomi) 001, ok. 14 min

Historia rodziny (pochodzenie matki i jej męża, dziadkowie rozmówczyni, polska mowa w domu, koleje losu matki, gospodarstwo rodziny matki, parcelacja majątku po wejściu Sowietów w 1939, przyczyny aresztowania i zesłania) 002, ok. 1 min

Życie po powrocie z zesłania (praca w kołchozie na Białorusi, o rodzinie matki męża, spalenie domu dziadków po powrocie mamy z zesłania, okradanie kołchozu, historia wuja Alfona zesłanego do Magadanu, życie w kołchozie) 002, ok. 12 min

Opowieści mamy o zesłaniu (etapy zesłania, mróz, zimno, podróż wagonami bydlęcymi, śmierć w czasie podróży, nadzieje na zwolnienie po zakończeniu wojny, praca w lesopowale, narodziny pani Olgi) 002, ok. 20 min

Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (nachodzenie domu przez KGB, pomoc ludzi z kołchozu, jedzenie, warunki życia) 002, ok. 27 min

Szkoła (szkoła w Plusach, specjalne traktowanie jej jako wroga narodu, znaczenie kościoła w ówczesnym życiu jej rodziny, praca w kołchozie, zimno, koleżanki ze wsi, stosunki z ludźmi we wsi) 002, ok. 32 min

Losy braci Alojzego i Romualda 002, ok. 45 min

Życie w kołchozie na Łotwie (przyczyny zmiany miejsca zamieszkania, życie codzienne, praca w kołchozie, stosunki z miejscowymi, KGB) 003, ok. 1 min

Edukacja (pomoc dyrektora szkoły, nauka w szkole, pomoc deputata w wydostaniu się z kołchozu) 003, ok. 3 min

Życie w Dyneburgu i Tallinie (praca zawodowa, kursy teatralne, zamążpójście, różne kursy, przeprowadzki do różnych republik) 003, ok. 8 min

Tallin, Moskwa, Kowno (warunki życia, warunki mieszkaniowe, problemy z KGB w pracy) 003, ok. 11 min

Powrót do Rygi (mieszkanie z mamą, warunki życia, rodzina, synowie) 003, ok. 39 min

Związek Polaków (Ita Kozakiewicz, życie polskiej wspólnoty, Kościół, polskość rodziny) 003, ok. 47 min

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl