Urodziła się 23 grudnia 1946 w Mikuniu, Komi ASRR, gdzie jej matka przebywała na zesłaniu od 1944 roku. Wkrótce po porodzie matka została zwolniona z łagru i powróciła wraz z córką do rodzinnego domu w Rykiszkach na terenie Białoruskiej SRR. Kilka dni po ich powrocie spalił się dom babci. Olga Liplanska wraz z matką i dwoma starszymi braćmi (Romualdem ur. 1939, Alojzym ur. 1943) zamieszkali w łaźni. Olga Liplanska podjęła naukę w szkole podstawowej. W tym czasie jej matka miała wciąż problemy z pracą i w 1959 roku wyemigrowała z dziećmi na Łotwę, gdzie podjęła pracę w kołchozie Salino. Kiedy Romuald Liplanski miał 17 lat, postanowił przedostać się do Finlandii i w tajemnicy przed rodziną uciekł. Został aresztowany na granicy i zesłany do Krasnojarskiego Kraju, gdzie zginął. Olga Liplanska kontynuowała naukę i dzięki pomocy dyrektora szkoły dostała pracę w Dyneburgu. Tam poznała przyszłego męża i w 1968 roku wyszła za mąż. Mąż był prokuratorem i ze względu na jego naukę i pracę rodzina zmieniała kilkakrotnie miejsca zamieszkania. Od 1980 roku Olga Liplanska mieszkała w Rydze.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Łagrowe losy matki (zesłanie do Komi ASRR, więzienie od listopada 1944, łagrowe wspomnienia matki, narodziny pani Olgi, zwolnienie z zesłania, powrót na Białoruś, trudna podróż) 001, ok. 1 min
Życie na Białorusi (brak mieszkania, spalenie domu rodziców, tułaczka, mieszkanie w ziemiance i chlewie, ciągłe wizyty KGB w domu, problemy z utrzymaniem, etykieta „wroga narodu”) 001, ok. 4 min
Przeprowadzka i życie na Łotwie (miejsce zamieszkania, stosunki z kołchoźnikami, kontynuacja problemów z KGB, ucieczka i zesłanie brata rozmówczyni Romualda, losy Romualda, zakaz mówienia po polsku w ich domu, losy brata Alojzego) 001, ok. 7 min
Szkoła i początek odmiany losu (pomoc dyrektora szkoły, praca w Dyneburgu, praca w kołchozie, różne kursy zawodowe, małżeństwo) 001, ok. 9 min
Życie w różnych miastach (życie w Tallinie, Moskwie, Kownie, Rydze, praca zawodowa, nieudana próba uzyskania obywatelstwa łotewskiego w latach 90.) 001, ok. 11 min
Varia ( wspomnienia o mamie, pomoc ludzi z kołchozu, praca zawodowa, przystąpienie do Związku Polaków, o synach) 001, ok. 13 min
Obecne życie (przejście na emeryturę, problemy związane z brakiem jakiegokolwiek obywatelstwa, recytacja wiersza poświęconego mamie, o obecnym życiu, znajomi) 001, ok. 14 min
Historia rodziny (pochodzenie matki i jej męża, dziadkowie rozmówczyni, polska mowa w domu, koleje losu matki, gospodarstwo rodziny matki, parcelacja majątku po wejściu Sowietów w 1939, przyczyny aresztowania i zesłania) 002, ok. 1 min
Życie po powrocie z zesłania (praca w kołchozie na Białorusi, o rodzinie matki męża, spalenie domu dziadków po powrocie mamy z zesłania, okradanie kołchozu, historia wuja Alfona zesłanego do Magadanu, życie w kołchozie) 002, ok. 12 min
Opowieści mamy o zesłaniu (etapy zesłania, mróz, zimno, podróż wagonami bydlęcymi, śmierć w czasie podróży, nadzieje na zwolnienie po zakończeniu wojny, praca w lesopowale, narodziny pani Olgi) 002, ok. 20 min
Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (nachodzenie domu przez KGB, pomoc ludzi z kołchozu, jedzenie, warunki życia) 002, ok. 27 min
Szkoła (szkoła w Plusach, specjalne traktowanie jej jako wroga narodu, znaczenie kościoła w ówczesnym życiu jej rodziny, praca w kołchozie, zimno, koleżanki ze wsi, stosunki z ludźmi we wsi) 002, ok. 32 min
Losy braci Alojzego i Romualda 002, ok. 45 min
Życie w kołchozie na Łotwie (przyczyny zmiany miejsca zamieszkania, życie codzienne, praca w kołchozie, stosunki z miejscowymi, KGB) 003, ok. 1 min
Edukacja (pomoc dyrektora szkoły, nauka w szkole, pomoc deputata w wydostaniu się z kołchozu) 003, ok. 3 min
Życie w Dyneburgu i Tallinie (praca zawodowa, kursy teatralne, zamążpójście, różne kursy, przeprowadzki do różnych republik) 003, ok. 8 min
Tallin, Moskwa, Kowno (warunki życia, warunki mieszkaniowe, problemy z KGB w pracy) 003, ok. 11 min
Powrót do Rygi (mieszkanie z mamą, warunki życia, rodzina, synowie) 003, ok. 39 min
Związek Polaków (Ita Kozakiewicz, życie polskiej wspólnoty, Kościół, polskość rodziny) 003, ok. 47 min
Łagrowe losy matki (zesłanie do Komi ASRR, więzienie od listopada 1944, łagrowe wspomnienia matki, narodziny pani Olgi, zwolnienie z zesłania, powrót na Białoruś, trudna podróż) 001, ok. 1 min
Życie na Białorusi (brak mieszkania, spalenie domu rodziców, tułaczka, mieszkanie w ziemiance i chlewie, ciągłe wizyty KGB w domu, problemy z utrzymaniem, etykieta „wroga narodu”) 001, ok. 4 min
Przeprowadzka i życie na Łotwie (miejsce zamieszkania, stosunki z kołchoźnikami, kontynuacja problemów z KGB, ucieczka i zesłanie brata rozmówczyni Romualda, losy Romualda, zakaz mówienia po polsku w ich domu, losy brata Alojzego) 001, ok. 7 min
Szkoła i początek odmiany losu (pomoc dyrektora szkoły, praca w Dyneburgu, praca w kołchozie, różne kursy zawodowe, małżeństwo) 001, ok. 9 min
Życie w różnych miastach (życie w Tallinie, Moskwie, Kownie, Rydze, praca zawodowa, nieudana próba uzyskania obywatelstwa łotewskiego w latach 90.) 001, ok. 11 min
Varia ( wspomnienia o mamie, pomoc ludzi z kołchozu, praca zawodowa, przystąpienie do Związku Polaków, o synach) 001, ok. 13 min
Obecne życie (przejście na emeryturę, problemy związane z brakiem jakiegokolwiek obywatelstwa, recytacja wiersza poświęconego mamie, o obecnym życiu, znajomi) 001, ok. 14 min
Historia rodziny (pochodzenie matki i jej męża, dziadkowie rozmówczyni, polska mowa w domu, koleje losu matki, gospodarstwo rodziny matki, parcelacja majątku po wejściu Sowietów w 1939, przyczyny aresztowania i zesłania) 002, ok. 1 min
Życie po powrocie z zesłania (praca w kołchozie na Białorusi, o rodzinie matki męża, spalenie domu dziadków po powrocie mamy z zesłania, okradanie kołchozu, historia wuja Alfona zesłanego do Magadanu, życie w kołchozie) 002, ok. 12 min
Opowieści mamy o zesłaniu (etapy zesłania, mróz, zimno, podróż wagonami bydlęcymi, śmierć w czasie podróży, nadzieje na zwolnienie po zakończeniu wojny, praca w lesopowale, narodziny pani Olgi) 002, ok. 20 min
Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (nachodzenie domu przez KGB, pomoc ludzi z kołchozu, jedzenie, warunki życia) 002, ok. 27 min
Szkoła (szkoła w Plusach, specjalne traktowanie jej jako wroga narodu, znaczenie kościoła w ówczesnym życiu jej rodziny, praca w kołchozie, zimno, koleżanki ze wsi, stosunki z ludźmi we wsi) 002, ok. 32 min
Losy braci Alojzego i Romualda 002, ok. 45 min
Życie w kołchozie na Łotwie (przyczyny zmiany miejsca zamieszkania, życie codzienne, praca w kołchozie, stosunki z miejscowymi, KGB) 003, ok. 1 min
Edukacja (pomoc dyrektora szkoły, nauka w szkole, pomoc deputata w wydostaniu się z kołchozu) 003, ok. 3 min
Życie w Dyneburgu i Tallinie (praca zawodowa, kursy teatralne, zamążpójście, różne kursy, przeprowadzki do różnych republik) 003, ok. 8 min
Tallin, Moskwa, Kowno (warunki życia, warunki mieszkaniowe, problemy z KGB w pracy) 003, ok. 11 min
Powrót do Rygi (mieszkanie z mamą, warunki życia, rodzina, synowie) 003, ok. 39 min
Związek Polaków (Ita Kozakiewicz, życie polskiej wspólnoty, Kościół, polskość rodziny) 003, ok. 47 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]