Urodził się 31 stycznia 1924 w Rydze, dokąd pod koniec XIX wieku przeprowadzili się jego rodzice, Kazimiera i Gabriel. Piotr Łastowski uczęszczał do polskiej szkoły powszechnej (należał do harcerstwa), następnie polskiego gimnazjum. Wybuch wojny niemiecko-sowieckiej zmusił go do przerwania nauki i pójścia do pracy. Współpracował z AK, prowadząc wywiad dla rządu RP. Został aresztowany 10 października 1942 i wywieziony do obozu pracy do Kohtla-Järve w Estonii. Od marca 1943 pracował jako pomocnik inżyniera budowlanego (folksdojcza). W lipcu 1944 uciekł z transportu do Niemiec i przez pewien czas ukrywał się na terenie Łotwy. Po wkroczeniu Sowietów do Rygi ujawnił się i poszedł do ostatniej klasy szkoły średniej. Następnie został zmobilizowany do Armii Czerwonej i od 5 grudnia 1944 walczył na froncie litewsko-łotewskim. 21 marca 1945 podczas ataku w Blidene został raniony w nogę. Zwolniony z wojska 23 lutego 1947, jesienią tego samego roku wrócił do polskiej szkoły. W 1948 roku zdał maturę, dostał się na prawo. Po ukończeniu studiów i sześciomiesięcznym stażu adwokackim rozpoczął pracę z przydziału w miejscowości Cesvaine koło Madony. Po ślubie zamieszkał tam z żoną. Następnie otrzymał pracę w miejscowości Kuldiga, a po dwóch latach został obrany deputowanym tego miasta. W grudniu 1960 roku, po śmierci ojca, wrócił do Rygi i pracował w biurze adwokackim.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (szkoła podstawowa, gimnazjum – wspomnienie o dyrektorze i nauczycielu muzyki, chór szkolny, patriotyzm) 001 ok. 1 min
Wkroczenie Niemców do Rygi w lipcu 1941 (płonąca Ryga, losy polskiej szkoły, praca zarobkowa, wstąpienie do AK) 001 ok. 4,5 min
Recytowanie wierszy 001 ok. 8,5 min
Praca przymusowa w obozie w Estonii (obecność Żydówek) i w 1944 transport do Niemiec (ucieczka i nielegalne życie w Rydze) 001 ok. 10,5 min
Okupacja sowiecka w Rydze (nauka w szkole średniej, mobilizacja do armii sowieckiej w Jełgavie) 001 ok. 18,5 min
Walka na froncie litewsko-łotewskim pod Arnikajszami i w Blidene w 256 dywizji 934 pułku w pierwszym batalionie (pobyt w szpitalu i demobilizacja w 1947) 001 ok. 20,5 min
Nauka w szkole (wiersze), studia prawnicze i praca zawodowa 001 ok. 25 min. i 002 ok. 1 min
Wspomnienie o II wojnie: wojna koreańska 002 ok. 4 min
Staż zawodowy i praca w Cesvane jako adwokat, w Kułdyge i w Rydze 002 ok. 6,5 min
Wspomnienie o rodzicach i wielojęzyczność Polaków na Łotwie 002 ok. 21 min
Społeczność żydowska w Rydze (piosenki w języku jidisz) 002 ok. 25,5 min
Wielojęzyczność i wielonarodowość na Łotwie (pieśń białoruska) 002 ok. 27,5 min
Polska szkoła w Rydze i kwestia polskości (wspomnienie o nauczycielach, przedmioty, harcerstwo – obchody 3 Maja) 002 ok. 31 min
Losy mniejszości polskiej podczas rządów K. Ulmanisa w latach 30-stych 002 ok. 40 min
Uroczystość w związku ze śmiercią Józefa Piłsudskiego 002 ok. 41,5 min
Wojna sowiecko-niemiecka (bombardowanie Rygi, wspomnienie o nauczycielu muzyki Karolu Izarcie i jego bohaterskiej rodzinie) 003 ok. 1 min
Pieśni patriotyczne („Warszawianka”, „Z dymem pożarów”) 003 ok. 7 min
Codzienność podczas okupacji sowieckiej (piosenka przedwojenna pt. „Chodzi, chodzi Baj po ścianie”, oglądanie dokumentów rodzinnych: starych listów, pism) 003 ok. 9,5 min
Losy Żydów w Rydze aresztowanych w lipców 1941 roku 003 ok. 12 min
Aresztowanie przez gestapo i pobyt w obozie pracy w Estonii (wiersz, nauka języka niemieckiego) 003 ok. 14,5 min
Sprawa repatriacji do Polski (wspomnienie o matce – oglądanie dokumentów) 003 ok. 23,5 min
Śmierć Stalina 003 ok. 28 min
Oglądanie zdjęć rodzinnych 004 ok. 1 min
Najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa (szkoła podstawowa, gimnazjum – wspomnienie o dyrektorze i nauczycielu muzyki, chór szkolny, patriotyzm) 001 ok. 1 min
Wkroczenie Niemców do Rygi w lipcu 1941 (płonąca Ryga, losy polskiej szkoły, praca zarobkowa, wstąpienie do AK) 001 ok. 4,5 min
Recytowanie wierszy 001 ok. 8,5 min
Praca przymusowa w obozie w Estonii (obecność Żydówek) i w 1944 transport do Niemiec (ucieczka i nielegalne życie w Rydze) 001 ok. 10,5 min
Okupacja sowiecka w Rydze (nauka w szkole średniej, mobilizacja do armii sowieckiej w Jełgavie) 001 ok. 18,5 min
Walka na froncie litewsko-łotewskim pod Arnikajszami i w Blidene w 256 dywizji 934 pułku w pierwszym batalionie (pobyt w szpitalu i demobilizacja w 1947) 001 ok. 20,5 min
Nauka w szkole (wiersze), studia prawnicze i praca zawodowa 001 ok. 25 min. i 002 ok. 1 min
Wspomnienie o II wojnie: wojna koreańska 002 ok. 4 min
Staż zawodowy i praca w Cesvane jako adwokat, w Kułdyge i w Rydze 002 ok. 6,5 min
Wspomnienie o rodzicach i wielojęzyczność Polaków na Łotwie 002 ok. 21 min
Społeczność żydowska w Rydze (piosenki w języku jidisz) 002 ok. 25,5 min
Wielojęzyczność i wielonarodowość na Łotwie (pieśń białoruska) 002 ok. 27,5 min
Polska szkoła w Rydze i kwestia polskości (wspomnienie o nauczycielach, przedmioty, harcerstwo – obchody 3 Maja) 002 ok. 31 min
Losy mniejszości polskiej podczas rządów K. Ulmanisa w latach 30-stych 002 ok. 40 min
Uroczystość w związku ze śmiercią Józefa Piłsudskiego 002 ok. 41,5 min
Wojna sowiecko-niemiecka (bombardowanie Rygi, wspomnienie o nauczycielu muzyki Karolu Izarcie i jego bohaterskiej rodzinie) 003 ok. 1 min
Pieśni patriotyczne („Warszawianka”, „Z dymem pożarów”) 003 ok. 7 min
Codzienność podczas okupacji sowieckiej (piosenka przedwojenna pt. „Chodzi, chodzi Baj po ścianie”, oglądanie dokumentów rodzinnych: starych listów, pism) 003 ok. 9,5 min
Losy Żydów w Rydze aresztowanych w lipców 1941 roku 003 ok. 12 min
Aresztowanie przez gestapo i pobyt w obozie pracy w Estonii (wiersz, nauka języka niemieckiego) 003 ok. 14,5 min
Sprawa repatriacji do Polski (wspomnienie o matce – oglądanie dokumentów) 003 ok. 23,5 min
Śmierć Stalina 003 ok. 28 min
Oglądanie zdjęć rodzinnych 004 ok. 1 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]
galeria
67fotografie
