Urodził się 15 maja 1926 w Kamieńcu Podolskim. Jego matka była Polką, ojciec – Józef Lissowski Białorusinem. Miał sześcioro rodzeństwa: Marię, Jana, Stanisława, Bronisława, Antoninę, Genowefę. Był czwartym z kolei dzieckiem. W 1936 roku cała rodzina została wywieziona do Kazachstanu w okolice Nowosielska. W 1938 roku jego ojciec został rozstrzelany. Franciszek Lissowski z obawy przed pracą w kopalni zgłosił się do wojska. W 1944 roku trafił na front wraz z nowo uformowanym Wojskiem Polskim. Najpierw służył w piechocie, potem był mechanikiem i gońcem. Jego oddział doszedł do Wawra i tam się zatrzymał. Franciszek Lissowski wysyłany był jako goniec do prawobrzeżnej Warszawy. W 1945 roku oddział Franciszka Lissowskiego dotarł do Gdańska, później ruszył na Berlin. Koniec wojny zastał oddział w Poznaniu. Po wojnie Franciszek Lissowski wrócił do Kazachstanu. Pracował w kołchozie jako traktorzysta, a także jako mechanik samochodowy. W 1957 roku przesiedlona rodzina wróciła do Kamieńca Podolskiego. Po powrocie Franciszek Lissowski pracował na kolei jako maszynista.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Losy rodziny Lissowskich: zesłanie do Kazachstanu, rozstrzelanie ojca, wybór pomiędzy pracą w kopalni, a pójściem na front; 01 00.00 do 04.00 min
Stacjonowanie wojsk w Wawrze, pod Warszawą; przemieszczenie wojsk do Jabłonnej; podróż do Berlina; koniec wojny w Poznaniu; 01 04.00 do 08.50 min
Życie w Kazachstanie po powrocie: praca traktorzysty w kołchozie, założenie rodziny; 01 09:20 do 12.00 min
Dzieciństwo Franciszka Lissowskiego; życie pod Kamieńcem Podolskim i w Kazachstanie; 0112:40 do 21.00 min
Wspomnienie o Wojsku Polskim: m.in. o poruczniku Wojciechu Jaruzelskim; 01 21.35 do 24.00 min
Pobyt w Wawrze pod Warszawą w 1944; przystąpienie w tajemnicy do I komunii świętej u sióstr Felicjanek; pierwsza spowiedź; brak wiedzy i świadomości o powstaniu warszawskim przy jednoczesnym obserwowaniu go z drugiej strony Wisły; 01 25.20 do 30.10 min
Praca gońca w wojsku: przeprawy na prawy brzeg, Saska Kępa, Jabłonna; 02 00.00 do 05.00 min
Wejście wojsk do Berlina; nalot samolotów rosyjskich; 02 05.45 do 08.00 min
Powrót do Kazachstanu po zakończeniu wojny; powrót do Kamieńca Podolskiego w 1957 roku; rodziny polskie – rodzina Sikorów; 02 08.18 do 11.00 min
Pomówienie ojca przyczyną rozstrzelania; 02 11.55 do 13.00 min
Trudna sytuacja po powrocie z Kazachstanu do Kamieńca Podolskiego; 02 od 13.30 do 14.50 min
Praca na kolei; praca ślusarza; 02 15.36 do 19.10 min
Historia rodzinna: matka z Grabowieckich, dziad od strony matki – Witwicki, dziad od strony ojca – Michał Lissowski; 02 22.50 do 25.00 min
Przyjaciel Sikora; wspólna droga z Kazachstanu do wojska i na front; 02 27.00 do 28.00 min
Wspomnienia o wojnie; Mokrzycki z Litwy; opis zdjęć; 02 od 29.33 min
Losy rodziny Lissowskich: zesłanie do Kazachstanu, rozstrzelanie ojca, wybór pomiędzy pracą w kopalni, a pójściem na front; 01 00.00 do 04.00 min
Stacjonowanie wojsk w Wawrze, pod Warszawą; przemieszczenie wojsk do Jabłonnej; podróż do Berlina; koniec wojny w Poznaniu; 01 04.00 do 08.50 min
Życie w Kazachstanie po powrocie: praca traktorzysty w kołchozie, założenie rodziny; 01 09:20 do 12.00 min
Dzieciństwo Franciszka Lissowskiego; życie pod Kamieńcem Podolskim i w Kazachstanie; 0112:40 do 21.00 min
Wspomnienie o Wojsku Polskim: m.in. o poruczniku Wojciechu Jaruzelskim; 01 21.35 do 24.00 min
Pobyt w Wawrze pod Warszawą w 1944; przystąpienie w tajemnicy do I komunii świętej u sióstr Felicjanek; pierwsza spowiedź; brak wiedzy i świadomości o powstaniu warszawskim przy jednoczesnym obserwowaniu go z drugiej strony Wisły; 01 25.20 do 30.10 min
Praca gońca w wojsku: przeprawy na prawy brzeg, Saska Kępa, Jabłonna; 02 00.00 do 05.00 min
Wejście wojsk do Berlina; nalot samolotów rosyjskich; 02 05.45 do 08.00 min
Powrót do Kazachstanu po zakończeniu wojny; powrót do Kamieńca Podolskiego w 1957 roku; rodziny polskie – rodzina Sikorów; 02 08.18 do 11.00 min
Pomówienie ojca przyczyną rozstrzelania; 02 11.55 do 13.00 min
Trudna sytuacja po powrocie z Kazachstanu do Kamieńca Podolskiego; 02 od 13.30 do 14.50 min
Praca na kolei; praca ślusarza; 02 15.36 do 19.10 min
Historia rodzinna: matka z Grabowieckich, dziad od strony matki – Witwicki, dziad od strony ojca – Michał Lissowski; 02 22.50 do 25.00 min
Przyjaciel Sikora; wspólna droga z Kazachstanu do wojska i na front; 02 27.00 do 28.00 min
Wspomnienia o wojnie; Mokrzycki z Litwy; opis zdjęć; 02 od 29.33 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]