Urodził się 8 grudnia 1927. Od wczesnego dzieciństwa mieszkał w Bijsku, gdzie do 1943 roku uczęszczał do szkoły podstawowej. W latach 1944-1958 służył w wojsku w Estonii i pod fińską granicą, po czym zwolnił się do rezerwy w stopniu podporucznika. Po demobilizacji wrócił do Bijska, gdzie pracował w firmie budowlanej. Wielu członków jego rodziny padło ofiarą represji stalinowskich.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
[00:00:00] AHM_PnW_0629_Romańczuk_Nikołaj_01
Przyjazd Polaków w okolice Tomska (koniec XIX wieku); przyjazd dziadka Nikołaja Romańczuka na Syberię; przeprowadzka do Bijska; represje w latach 30. (wielki terror); aresztowanie bracie Nikołaja Romańczuka;
[00:05:00, 01]
Losy aresztowanych członków rodziny; pamięć o losach rodziny; II wojna światowa – służba starszego brata w wojsku; losy rodzeństwa Nikołaja Romańczuka;
[00:10:00, 01]
Wcielenie do wojska w 1944 roku (w wieku 17 lat); refleksja o zmianach po rozpadzie ZSRR; początek wojny;
[00:15:00, 01]
Warunki życia w czasie wojny; wcielenie do wojska; służba wojskowa do 1944 do 1952 roku; służba dwóch braci i ojca w armii pracy;
[00:20:00, 01]
Awans na stopień sierżanta; kariera w wojsku; demobilizacja i wyjazd do Azji Środkowej; ponowna służba w wojsku; powrót do domy pod koniec lat 50.;
[00:25:00, 01]
Przyjazd rodziny na Syberię pod koniec XIX wieku; osadnictwo polskie na Syberii;
[00:30:00, 01]
Obchodzenie świąt religijnych w domu; kolektywizacja w latach 30.; warunki życia na wsi po kolektywizacji; rozmowy w domu w j. polskim;
[00:35:00, 01]
Ateizacja i zamykanie cerkwi i kościołów; okres terroru stalinowskiego;
[00:00:00] AHM_PnW_0629_Romańczuk_Nikołaj_02
Zwalanie więźniów i wcielanie ich do wojska; losy rodziny w czasie wielkiego terroru; sądy „trójkowe”;
[00:05:00, 02]
Wyjazdy Polaków z ZSRR; budowa fabryk i zakładów produkcyjnych w Bijsku; paszportyzacja – deklaracja o byciu Rosjaninem;
[00:10:00, 02]
Powrót do Republiki Ałtajskiej ze służby wojskowej (1958); Polacy, którzy pozostali na Syberii; mieszane małżeństwa;
[00:15:00, 02]
Organizacje zrzeszające Polaków na Syberii; pogrzeb Stalina – słuchanie relacji radiowej;
[00:20:00, 02]
Reakcje na śmierć Stalina; uzależnianie awansów od wstąpienia do partii;
[00:25:00, 02]
Rdzenni mieszkańcy Syberii; opinia na temat rdzennych mieszkańców;
[00:30:00, 02]
Nauka w szkole w Bijsku; zapisy do Komsomołu w wojsku;
[00:35:00, 02]
Dzieciństwo; praca na roli; odmowa wstąpienia do kołchozu przez ojca;
[00:40:00, 02]
Życie kulturalne w Bijsku; praca na roli.
[00:00:00] AHM_PnW_0629_Romańczuk_Nikołaj_01
Przyjazd Polaków w okolice Tomska (koniec XIX wieku); przyjazd dziadka Nikołaja Romańczuka na Syberię; przeprowadzka do Bijska; represje w latach 30. (wielki terror); aresztowanie bracie Nikołaja Romańczuka;
[00:05:00, 01]
Losy aresztowanych członków rodziny; pamięć o losach rodziny; II wojna światowa – służba starszego brata w wojsku; losy rodzeństwa Nikołaja Romańczuka;
[00:10:00, 01]
Wcielenie do wojska w 1944 roku (w wieku 17 lat); refleksja o zmianach po rozpadzie ZSRR; początek wojny;
[00:15:00, 01]
Warunki życia w czasie wojny; wcielenie do wojska; służba wojskowa do 1944 do 1952 roku; służba dwóch braci i ojca w armii pracy;
[00:20:00, 01]
Awans na stopień sierżanta; kariera w wojsku; demobilizacja i wyjazd do Azji Środkowej; ponowna służba w wojsku; powrót do domy pod koniec lat 50.;
[00:25:00, 01]
Przyjazd rodziny na Syberię pod koniec XIX wieku; osadnictwo polskie na Syberii;
[00:30:00, 01]
Obchodzenie świąt religijnych w domu; kolektywizacja w latach 30.; warunki życia na wsi po kolektywizacji; rozmowy w domu w j. polskim;
[00:35:00, 01]
Ateizacja i zamykanie cerkwi i kościołów; okres terroru stalinowskiego;
[00:00:00] AHM_PnW_0629_Romańczuk_Nikołaj_02
Zwalanie więźniów i wcielanie ich do wojska; losy rodziny w czasie wielkiego terroru; sądy „trójkowe”;
[00:05:00, 02]
Wyjazdy Polaków z ZSRR; budowa fabryk i zakładów produkcyjnych w Bijsku; paszportyzacja – deklaracja o byciu Rosjaninem;
[00:10:00, 02]
Powrót do Republiki Ałtajskiej ze służby wojskowej (1958); Polacy, którzy pozostali na Syberii; mieszane małżeństwa;
[00:15:00, 02]
Organizacje zrzeszające Polaków na Syberii; pogrzeb Stalina – słuchanie relacji radiowej;
[00:20:00, 02]
Reakcje na śmierć Stalina; uzależnianie awansów od wstąpienia do partii;
[00:25:00, 02]
Rdzenni mieszkańcy Syberii; opinia na temat rdzennych mieszkańców;
[00:30:00, 02]
Nauka w szkole w Bijsku; zapisy do Komsomołu w wojsku;
[00:35:00, 02]
Dzieciństwo; praca na roli; odmowa wstąpienia do kołchozu przez ojca;
[00:40:00, 02]
Życie kulturalne w Bijsku; praca na roli.
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl