Urodziła się 2 maja 1931 w Dyneburgu w rodzinie Czesława Hryniewicza i Barbary z domu Jegorowej, Rosjanki. Pochodzi ze zubożałej rodziny szlacheckiej, herbu Przyjaciel. Jej dziadek, Konstanty Hryniewicz, pracował na kolei, ojciec również pracował na kolei przy remontach taboru, później jako brygadier. Wanda Hryniewicz uczyła się w polskiej szkole, a gdy ją kilkakrotnie zamykano – w łotewskiej i w rosyjskiej. Studiowała fizykę, matematykę oraz pedagogikę. Pracowała jako nauczycielka w technikum kolejowym w Dyneburgu. Po pierestrojce, włączyła się w organizowanie polskiej szkoły, zakładała bibliotekę. Obecnie jest na emeryturze. Pracuje społecznie w szkolnej bibliotece oraz w bibliotece Domu Polskiego.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
[00:00:00] AHM_PnW_0616_Hryniewicz_Wanda_01
Dzieje rodu Hryniewiczów, rodzina szlachecka; historia rodziny Koszczyńskich;
[00:20:00, 01]
Służba wojskowa ojca;
[00:25:00, 01]
Okoliczności poznania żony przez Czesława Hryniewicza, ojca Wandy Hryniewicz;
[00:30:00, 01]
Nauka szkolna Wandy Hryniewicz; szkoła łotewska, a następnie przeniesienie się do szkoły polskiej;
[00:00:00] AHM_PnW_0616_Hryniewicz_Wanda_02
Okupacja niemiecka Dyneburga;
[00:05:00, 02]
Zamknięcie szkoły łotewskiej i polskiej podczas okupacji niemieckiej Dyneburga; prywatne lekcje u Heleny Filipionek [relacja Heleny Filipionek w ramach projektu „Polacy na Wschodzie” - AHM_PnW_0615];
[00:10:00, 02]
Nauka w szkole polskiej w 1944/43 otwartej przez władze niemieckie;
[00:15:00, 02]
Uczestnictwo w tajnym nauczaniu, zamknięcie szkoły w 1944; drugie wejście Sowietów, otwarcie szkoły polskiej i kolejne zamknięcie w 1948, nauka w szkole rosyjskiej;
[00:20:00, 02]
Studiowanie fizyki i matematyki w Instytucie Nauczycielskim oraz pedagogiki (zaocznie) w Wyższej Szkole Pedagogicznej; praca jako nauczycielka matematyki i fizyki w technikum kolejowym w Dyneburgu;
[00:25:00, 02]
Prowadzenie biblioteki w „Promieniu”;
[00:30:00, 02]
Działalność w Związku Polaków na Litwie; najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa, dom rodzinny, rodzeństwo;
[00:35:00, 02]
Wejście Sowietów, wygląd żołnierzy sowieckich;
[00:40:00, 02]
Wywózki ludności podczas pierwszej i drugiej okupacji sowieckiej w Dyneburgu;
[00:00:00] AHM_PnW_0616_Hryniewicz_Wanda_03
Praca ojca na kolei; rodzina Andruszkiewiczów; kołchozy;
[00:05:00, 03]
Praca w kołchozie; trudne warunki życia; ludność żydowska w Dyneburgu podczas II wojny światowej;
[00:10:00, 03]
Eksterminacja ludności żydowskiej; getto w Dyneburgu;
[00:15:00, 03]
Zagłada Żydów Dyneburga, osiedle Mežciems (Pohulanka);
[00:20:00, 03]
Ludność żydowska Dyneburga przed II wojną światową;
[00:25:00, 03]
Żydzi w przedwojennym Dyneburgu, sklepy żydowskie;
[00:30:00, 03]
Ewakuacja Żydów, ucieczki w głąb ZSRR, do USA;
[00:35:00, 03]
Zajmowanie mienia żydowskiego przez Niemców;
[00:40:00, 03]
Życie codzienne po II wojnie światowej - szkolnictwo i kościół;
[00:45:00, 03]
Życie religijne w Dyneburgu po wojnie, kościół polski; architektura sakralna.
[00:00:00] AHM_PnW_0616_Hryniewicz_Wanda_01
Dzieje rodu Hryniewiczów, rodzina szlachecka; historia rodziny Koszczyńskich;
[00:20:00, 01]
Służba wojskowa ojca;
[00:25:00, 01]
Okoliczności poznania żony przez Czesława Hryniewicza, ojca Wandy Hryniewicz;
[00:30:00, 01]
Nauka szkolna Wandy Hryniewicz; szkoła łotewska, a następnie przeniesienie się do szkoły polskiej;
[00:00:00] AHM_PnW_0616_Hryniewicz_Wanda_02
Okupacja niemiecka Dyneburga;
[00:05:00, 02]
Zamknięcie szkoły łotewskiej i polskiej podczas okupacji niemieckiej Dyneburga; prywatne lekcje u Heleny Filipionek [relacja Heleny Filipionek w ramach projektu „Polacy na Wschodzie” - AHM_PnW_0615];
[00:10:00, 02]
Nauka w szkole polskiej w 1944/43 otwartej przez władze niemieckie;
[00:15:00, 02]
Uczestnictwo w tajnym nauczaniu, zamknięcie szkoły w 1944; drugie wejście Sowietów, otwarcie szkoły polskiej i kolejne zamknięcie w 1948, nauka w szkole rosyjskiej;
[00:20:00, 02]
Studiowanie fizyki i matematyki w Instytucie Nauczycielskim oraz pedagogiki (zaocznie) w Wyższej Szkole Pedagogicznej; praca jako nauczycielka matematyki i fizyki w technikum kolejowym w Dyneburgu;
[00:25:00, 02]
Prowadzenie biblioteki w „Promieniu”;
[00:30:00, 02]
Działalność w Związku Polaków na Litwie; najwcześniejsze wspomnienia z dzieciństwa, dom rodzinny, rodzeństwo;
[00:35:00, 02]
Wejście Sowietów, wygląd żołnierzy sowieckich;
[00:40:00, 02]
Wywózki ludności podczas pierwszej i drugiej okupacji sowieckiej w Dyneburgu;
[00:00:00] AHM_PnW_0616_Hryniewicz_Wanda_03
Praca ojca na kolei; rodzina Andruszkiewiczów; kołchozy;
[00:05:00, 03]
Praca w kołchozie; trudne warunki życia; ludność żydowska w Dyneburgu podczas II wojny światowej;
[00:10:00, 03]
Eksterminacja ludności żydowskiej; getto w Dyneburgu;
[00:15:00, 03]
Zagłada Żydów Dyneburga, osiedle Mežciems (Pohulanka);
[00:20:00, 03]
Ludność żydowska Dyneburga przed II wojną światową;
[00:25:00, 03]
Żydzi w przedwojennym Dyneburgu, sklepy żydowskie;
[00:30:00, 03]
Ewakuacja Żydów, ucieczki w głąb ZSRR, do USA;
[00:35:00, 03]
Zajmowanie mienia żydowskiego przez Niemców;
[00:40:00, 03]
Życie codzienne po II wojnie światowej - szkolnictwo i kościół;
[00:45:00, 03]
Życie religijne w Dyneburgu po wojnie, kościół polski; architektura sakralna.
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: [email protected]
