Portret Władysław Gruzdź
Urodził się 2 czerwca 1916 we wsi Użumiszki w parafii Wandziagoła pod Kownem. Naukę rozpoczął wieku 7 lat w szkole litewskiej, po roku zamienionej na polską, a później znowu litewską. W 1950 roku podjął pracę w kołchozie im. Adama Mickiewicza pod Kownem, został jego dyrektorem. W roku 1951 wraz z żoną i matką został wywieziony na Syberię, w okolice Tomska, gdzie pracował jako brygadzista do 1957 roku. Po powrocie z Syberii wyjechał do Polski. Przez 40 lat mieszkał w Dobrym Mieście. Pracował m.in. w Państwowym Ośrodku Maszynowym. W Polsce dokończył szkołę podstawową, ukończył kursy rolnicze, zdobył tytuł mistrza obsługi maszyn rolniczych. W 1997 roku wrócił do Kowna, dostał litewskie obywatelstwo. Został odznaczony medalem Sybiraków przez prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego. Dwukrotnie żonaty.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_0463
data nagrania: 25.07.2007
długość nagrania: 02:33:00
kraj: Litwa
miejscowość: Kowno (Kaunas)
autor nagrania: Wołkanowska Ewa
Gruzdź Władysław
Streszczenie relacji z minutnikiem

[00:00:00] AHM_PnW_0463_Gruźdz_Władysław_01
Edukacja w szkole; nauka w języku polskim i języku litewskim; rodzina i rodzinny majątek; praca w kołchozie; pełnienie funkcji dyrektora;

[00:10:00, 01]
Zesłanie na Syberię; opowiada o przyjeździe do Polski, o pracy w fabryce, a następnie w POM. Mówił o tym, jak w ciągu kilku miesięcy kończył szkołę podstawową i kursy rolnicze, co zaowocowało tytułem mistrza maszyn rolniczych

[00:20:00, 01]
Życie codzienne; powrót na Litwę w 1997 roku; refleksja na temat sytuacji w Polsce w okresie rządów Gomułki;

[00:30:00, 01]
Wspomnienia związane z okresem przedwojennym; warunki życia; strój i wyżywienie; skład narodowościowy przedwojennej Wandziagoły (Polacy, Żydzi, Rosjanie);

[00:00:00] AHM_PnW_0463_Gruźdz_Władysław_02
Praca w kołchozie; pełnienie funkcji dyrektora w kołchozie;

[00:15:00, 02]
Zabawy taneczne urządzanie w Kownie; wyjazdy do Polski;

[00:20:00, 02]
Wkroczenie żołnierzy niemieckich do Kowna; wrócił wspomnieniami do dworów, które znajdowały się w okolicach Kowna. W swej opowieści skoncentrował się na dworze Miłoszów. Opisał właścicieli, służbę, konie, dom. Powtórzył część historii zasłyszanych od swojego ojca, między innymi tę o dziadku. Dziadek pochodził z Łodzi, sprzedał swoją ziemię miastu, które na tym miejscu miało wybudować fabrykę, przyjechał do Wilna i kupił kamienicę.

[00:30:00, 02]
Prowadzenie gospodarstwa w czasie wojny; aresztowanie na początku lat 50.;
Mówił o wywózce na Syberię.

[00:40:00, 02]
Powrót z Syberii w 1957 roku; działalność w Związku Polaków.