Urodziła się 29 lipca 1920 we wsi pod Tomskiem, na Syberii. Jej rodzice, polscy rolnicy, przybyli tam kilkanaście lat wcześniej. W 1937 roku we wsi miały miejsce represje NKWD wobec ludności polskiej, m.in. brat Józefy German został aresztowany i na 17 lat zesłany do łagrów na Kołymę, wielu mężczyzn zostało rozstrzelanych. Józefa German skończyła szkołę podstawową. W 1941 roku wyszła za mąż za Rosjanina i przeprowadziła się do Tomska. Do emerytury pracowała w kołchozie.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_0459
data nagrania: 04.07.2007
długość nagrania: 00:46:00
miejscowość: Swietłyj k. Tomska
autor nagrania: Bronowicki Michał
German Józefa
Streszczenie relacji z minutnikiem

[00:00:00] AHM_PnW_0459_German_Józefa
Praca rodziców na roli; rodzeństwo Józefy German; praca w kołchozie; przeprowadzka do Tomska w 1941 roku; wspomnienie domu rodzinnego; zmiana warunków życia po kolektywizacji; głód w czasie wojny;

[00:05:00, 01]
Nauka w rosyjskiej szkole; nauka j. niemieckiego; samodzielna nauka czytania w j. polskim; likwidacja kościoła w okresie stalinowskim; chrzczenie dzieci w cerkwi po likwidacji kościoła katolickiego;

[00:10:00, 01]
Posługiwanie się j. rosyjskim w domu; rodzina rozmówczyni; dobre stosunki z sąsiadami;

[00:15:00, 01]
Rodziny polskie w rodzinnej wsi Józefy German; początek wojny w 1941 roku; zamążpójście tuż przed wybuchem wojny;

[00:20:00, 01]
Reakcje na wybuch wojny; warunki życia w czasie wojny i po jej zakończeniu;

[00:25:00, 01]
Praca w kołchozie w czasie wojny; wspomnienie Dnia Zwycięstwa;

[00:30:00, 01]
Praca w kołchozie po zakończeniu wojny; wyjście za mąż w 1941 roku;

[00:35:00, 01]
Śmierć Stalina; represje w latach 30. – aresztowanie brata Józefy German; zesłanie brata na Kołymę (17 lat pobytu w łagrze); aresztowania i rozstrzeliwania w okresie wielkiej czystki;

[00:40:00, 01]
Masowe groby i miejsca rozstrzeliwań w Tomsku; życie religijne; kościół w Tomsku;

[00:45:00, 01]
Ponowne otwarcie kościoła w Tomsku; modlitwy w domach w okresie komunizmu.

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl