Urodził się 15 marca 1917 w Tomsku, dokąd – w związku z trwającymi działaniami wojennymi – ewakuowana została jego rodzina. Po zakończeniu wojny wraz z bliskimi powrócił do Białegostoku i mieszkał tam przez lata dzieciństwa i nauki. Otrzymał staranne wykształcenie muzyczne. Przed wybuchem II wojny światowej podjął studia duchowne na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Po wkroczeniu Sowietów został wcielony do Armii Czerwonej, w której przebywał do czerwca 1941 roku. Podczas okupacji niemieckiej wyjechał dobrowolnie na teren Rzeszy, gdzie pracował jako elektryk. Po powtórnym wkroczeniu wojsk sowieckich został deportowany do łagrów na terenie ZSRR. Otrzymał wyrok 10 lat ITŁ, który odbywał m.in. w obozie w Peczorze. W łagrach dostał się do grupy artystycznej, w której grał na skrzypcach i występował przed więźniami różnych obozów, był również pomocnikiem obozowego lekarza. Jeszcze w Gułagu poznał swoją przyszłą żonę, która prowadziła aptekę. Po zwolnieniu ożenił się i pozostał w ZSRR.

opis nagrania

sygnatura: AHM_PnW_0457
data nagrania: 07.07.2007
długość nagrania: 02:19:00
kraj: Rosja
miejscowość: Tomsk
autor nagrania: Bronowicki Michał
Gutkiewicz Aleksy
Streszczenie relacji z minutnikiem

[00:00:00] AHM_PnW_0457_Gutkiewicz_Aleksy
Ewakuacja rodziny do Tomska podczas I wojny światowej; pełnienie przez ojca funkcji diakona i wyświęcenie na prawosławnego księdza; koniec wojny i możliwość powrotu z przesiedlenia;

[00:05:00, 01]
Przejazd z Moskwy do Białegostoku; kwestie językowe – znajomość j. ukraińskiego, słabsza znajomość j. polskiego; edukacja;

[00:10:00, 01]
Nauka gry na skrzypcach; podjęcie nauki w szkole muzycznej; początek występów w orkiestrze;

[00:15:00, 01]
Wyjazd do Wilna i nauka gry na innych instrumentach; gra w orkiestrze; wyjazd do Warszawy i granie z zespołem w restauracji; podjęcie nauki – kształcenie się do duchownego prawosławnego;

[00:20:00, 01]
Nauka na uniwersytecie; wspomnienie wykładowców;

[00:25:00, 01]
Zdawanie egzaminów na studiach; zamieszkanie w domu akademickim;

[00:30:00, 01]
Gra w orkiestrze uczelnianej i przydział mieszkania; dorywcze prace w różnych orkiestrach;

[00:35:00, 01]
Początek II wojny światowej; koncerty w województwie białostockim; wcielenie do Armii Czerwonej; wyjazd z Białegostoku do Birska;

[00:40:00, 01]
Brak umundurowania; służba na oddziale szpitalnym; bombardowania i pierwsi ranni; wycofywanie się przed Niemcami;

[00:45:00, 01]
Spotkanie z Niemcami i zagranie niemieckiego utworu; przyjście do Białegostoku; koniec służby wojskowej (czerwiec 1941);

[00:00:00] AHM_PnW_0457_Gutkiewicz_Aleksy_02
Opowieść o znajomej rodzinie i pomocy udzielonej chorej;

[00:05:00, 02]
Informacje o zbliżaniu się niemieckiego wojska do Białegostoku; wyjazd w kierunku Francji; podjęcie pracy jako elektryk przy granicy z Francją;

[00:10:00, 02]
Praca w zawodzie elektryka;

[00:15:00, 02]
Kontynuacja opowieści o pracy w zawodzie elektryka; wizyta w cerkwi; naprawa elektryczności w domu miejscowej kobiety;

[00:20:07, 02]
Granie na skrzypcach w restauracji; poznanie innych Rosjan; przejazd pociągiem w kierunku Warszawy; deportacje;

[00:25:07, 02]
Przyjazd do łagru; poznanie lekarki i pomoc w wypisywaniu leków;

[00:30:07, 02]
Poszukiwania skrzypka i zgłoszenie się Aleksego Gutkiewicza; inni muzycy i utworzenie zespołu; pierwsze koncerty;

[00:35:07, 02]
Zachorowanie na czerwonkę; otrzymanie wyroku 10 lat w łagrze (za pobyt w Niemczech);

[00:40:07, 02]
Starania o pracę w orkiestrze obozowej; przyjęcie do orkiestry obozowej; koncertowanie w łagrach;

[00:45:07, 02]
Przejazd do łagru i przeszukiwanie wagonu;

[00:00:00] AHM_PnW_0457_Gutkiewicz_Aleksy_03
Kolejne koncerty – przyjęcie kobiet do zespołu i nauka śpiewu;

[00:05:00, 03]
Poznanie lekarza w łagrze; praca z lekarzem pochodzącym z Tomska – asystowanie lekarzowi;

[00:10:00, 03]
Zamieszkanie w aptece prowadzonej przez przyszłą żonę Aleksego Gutkiewicza; praca w aptece;

[00:15:00, 03]
Podjęcie pracy jako elektryk – przed końcem wyroku; choroba kobiet pracujących w elektrowni;

[00:20:00, 03]
Otrzymanie dyplomu felczera – podczas pobytu w obozie; prawo do wypisywania zwolnień od pracy innym więźniom;

[00:25:00, 03]
Zwolnienie z łagru; praca w zawodzie lekarza; wzięcie ślubu;

[00:30:00, 03]
Refleksja o ludziach przebywających w łagrze – fachowcy i zwykli więźniowie;

[00:35:00, 03]
Spotkania z Polakami podczas pobytu w łagrze;

[00:40:00, 03]
Refleksja na temat decyzji o pozostaniu w ZSRR; decyzja części rodziny o pozostaniu w Polsce.

fragmenty nagrania

udostępnianie transkrypcji

W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl