Urodził się 27 lutego 1929 w rodzinie polskich rolników we wsi Piastuny w woj. wileńskim II Rzeczpospolitej Polskiej. Jego rodzice posiadali 15-hekatorowe gospodarstwo rolne. Bolesław Turonek chodził do szkoły podstawowej we wsi Ostanowka, położonej 2 km od Szarkowszczyzny, prowadzonej przez polską nauczycielkę. Był w czwartej klasie, gdy wybuchła II wojna światowa. W wyniku reformy przeprowadzonej przez władze sowieckie został przeniesiony do 3 klasy. Ukończył siedem klas w szkole rosyjskiej. W czasie wojny sam wraz z matką prowadził gospodarstwo rolne. Po wojnie rodzina musiała przyłączyć się do kołchozu. Pod koniec lat 50. Bolesław Turonek opuścił kołchoz i zamieszkał w Szarkowszczyźnie. Tam wziął ślub w 1960 roku. Urodziła mu się córka. W 1964 roku ukończył naukę zawodu traktorzysty w szkole mechanicznej, w miejscowości Głębokie. W Szarkowszczyźnie mieszkał 14 lat, w 1978 roku przeprowadził się do Brasławia. W Brasławiu pracował w szkole samochodowej. Po 10 latach przeszedł na emeryturę.
opis nagrania
Streszczenie relacji z minutnikiem
Przedstawienie siebie i swojej rodziny, pochodzenie, gospodarstwo rolne ojca, służba wojskowa ojca w rosyjskiej armii podczas I wojny światowej, początek okupacji sowieckiej, deportacje; 0001, od początku
Powstawanie kołchozów po wojnie, praca w lesie, nauka w szkole mechanizacji w Głębokim w 1963 roku na traktorzystę; 0001, 5 min
Kupienie domu w Szarkowszczyźnie i sprowadzenie się tam z rodziną, przeprowadzka do Brasławia w 1978 roku, córka – nauczycielka języka polskiego na wsi; 0001, 10 min
Pochodzenie rodziców Bolesława Turonka, opis domu rodzinnego we wsi; 0001, 15 min
Mieszkanie z rodziną ojca brata, dzielenie się obowiązkami przy gospodarstwie; 0001, 20 min
Szkoła powszechna, polska nauczycielka, ukończenie 4 klas szkoły; 0001, 25 min
Wsie, w których żyły rodziny staroobrzędowców; 0001, 30 min
Sytuacja kościoła w Szarkowszczyźnie i Brasławiu po wojnie, działalność ks. Czesława Wilczyńskiego; 0001, 35 min
Wkroczenie Sowietów, początek pierwszej okupacji sowieckiej, aresztowanie księży, zamykanie kościółó w; 0002, ok. 1 min
Służba ojca Bolesława Turonka w Wojsku Polskim we wrześniu 1939, wcielenie do Armii Czerwonej w 1941 roku i wysłanie do walki z Niemcami; 0002, 5 min
Okupacja niemiecka, wspomnienie o czystym i kulturalnym wojsku niemieckim; 0002, 10 min
Wspomnienie rodzinnej wsi Piastuny, gdzie mieszkali bogaci rolnicy; 0002, 15 min
Wojenne losy rodziny ze strony ojca; 0002, 20 min
Pomoc matce przy gospodarstwie w trakcie wojny; wcielenie gospodarstwa do kołchozu przez Sowietów po 1945 roku; 0002, 25 min
Organizacja pracy w kołchozie, marne zarobki, sianie warzyw i owoców w przydomowym ogródku jaki sposób na głód i dodatkowy zarobek, ożenek, żona - krawcowa; 0002, 30 min
Wyjście z wojska i zatrudnienie Bolesława Turonka w kołchozie, wyrzucenie z brygady za sprzeciwienie się wstąpienia do partii; 0003, od początku
Namawianie Bolesława Turonka do wstąpienia do leśnej partyzantki, okradanie z rzeczy ludności cywilnej przez oddziały partyzanckie; 0003, 5 min
Podziękowania za rozmowę i życzenia zdrowia i szczęścia dla Polaków; 0003, 10 min
Przedstawienie siebie i swojej rodziny, pochodzenie, gospodarstwo rolne ojca, służba wojskowa ojca w rosyjskiej armii podczas I wojny światowej, początek okupacji sowieckiej, deportacje; 0001, od początku
Powstawanie kołchozów po wojnie, praca w lesie, nauka w szkole mechanizacji w Głębokim w 1963 roku na traktorzystę; 0001, 5 min
Kupienie domu w Szarkowszczyźnie i sprowadzenie się tam z rodziną, przeprowadzka do Brasławia w 1978 roku, córka – nauczycielka języka polskiego na wsi; 0001, 10 min
Pochodzenie rodziców Bolesława Turonka, opis domu rodzinnego we wsi; 0001, 15 min
Mieszkanie z rodziną ojca brata, dzielenie się obowiązkami przy gospodarstwie; 0001, 20 min
Szkoła powszechna, polska nauczycielka, ukończenie 4 klas szkoły; 0001, 25 min
Wsie, w których żyły rodziny staroobrzędowców; 0001, 30 min
Sytuacja kościoła w Szarkowszczyźnie i Brasławiu po wojnie, działalność ks. Czesława Wilczyńskiego; 0001, 35 min
Wkroczenie Sowietów, początek pierwszej okupacji sowieckiej, aresztowanie księży, zamykanie kościółó w; 0002, ok. 1 min
Służba ojca Bolesława Turonka w Wojsku Polskim we wrześniu 1939, wcielenie do Armii Czerwonej w 1941 roku i wysłanie do walki z Niemcami; 0002, 5 min
Okupacja niemiecka, wspomnienie o czystym i kulturalnym wojsku niemieckim; 0002, 10 min
Wspomnienie rodzinnej wsi Piastuny, gdzie mieszkali bogaci rolnicy; 0002, 15 min
Wojenne losy rodziny ze strony ojca; 0002, 20 min
Pomoc matce przy gospodarstwie w trakcie wojny; wcielenie gospodarstwa do kołchozu przez Sowietów po 1945 roku; 0002, 25 min
Organizacja pracy w kołchozie, marne zarobki, sianie warzyw i owoców w przydomowym ogródku jaki sposób na głód i dodatkowy zarobek, ożenek, żona - krawcowa; 0002, 30 min
Wyjście z wojska i zatrudnienie Bolesława Turonka w kołchozie, wyrzucenie z brygady za sprzeciwienie się wstąpienia do partii; 0003, od początku
Namawianie Bolesława Turonka do wstąpienia do leśnej partyzantki, okradanie z rzeczy ludności cywilnej przez oddziały partyzanckie; 0003, 5 min
Podziękowania za rozmowę i życzenia zdrowia i szczęścia dla Polaków; 0003, 10 min
fragmenty nagrania
udostępnianie transkrypcji
W celu udostępnienia transkrypcji nagrania prosimy o kontakt z Archiwum Ośrodka KARTA: ahm@karta.org.pl